Балашт ү с І п қ алие в б а л алара у р у л а р ы

162 
Жеміс шырыны, мл 
- 
- 
5-30 
40-60 
60 
70 
80 
90-100 
Жеміс пюресі, г 
- 
- 
- 
40-60 
60 
70 
80 
90-100 
Сүзбе, г 
- 
- 
- 
10-30 
40 
40 
40 
50 
Жұмыртқаның уызы, дана 
- 
- 
- 
- 
1/4 
1/2 
1/2 
1/2 
Көкөніс пюресі, г 
- 
- 
10-100 
150 
150 
170 
180 
200 
Сүт ботқасы, г 
- 
- 
- 
50-100 
150 
150 
180 
200 
Ет пюресі, г 
- 
- 
- 
- 
- 
5-30 
50 
60-70 
Сүт және сүт өнімдері 
- 
- 
- 
- 
- 
200 
200 
400-600 
Нан, г 
- 
- 
- 
- 
- 
5 
5 
10 
Кепкен нан, печенье 
- 
- 
- 
- 
3-5 
5 
5 
10-15 
Өсімдік майы 
- 
- 
- 
1-3 
3 
5 
5 
6 
Сары май, г 
- 
- 
- 
1-4 
4 
4 
5 
6 
Ет тағамдары рационға 8 айдан бастап, ет пюресі түрінде беріледі. 8-9 айдан бастап 
аптасына 1-2 рет ет орнына балық беруге болады. 
7,5-8 айлығынан бастап III қосымша тамақ бейімделмеген сүт өнімдері (айран, сүт, 
сүзбе) жұмыртқа, цитрустар және оның шырындары, бидай жармасынан дайындаған 
ботқалар беріледі. 
Әрекеттерін дамыту мақсатында 10 айдан бастап шайнау, тістеу әрекеттерін дамыту 
үшін біліктік, IV қосымша тағам енгізіледі. Бұған кепкен нан, печенье, жемістер, 
бұқтырылған котлеттер жатады. Тамақ ассортиментінің кеңеюі емшек сүтін ығыстырады, 
сондықтан да қосымша тамақ енгізу кезеңі, емшектен айыру кезеңінің басталуы болып 
есептеледі. 
Ана сүтінің тәуліктік көлемі 1 жасқа дейін 600 мл-ден кем болмауы тиіс. 
Қосымша тағам тағайындағанда келесі қағидаларды сақтау қажет: 
1.
Біртіндеп енгізу 
2.
Қосымша тамақты сау балаға, ауырып тұрғаннан кейін 2-3 аптадан соң беру; 
3.
Қосымша тағамды енгізіп болғаннан кейін қасықпен беру; 
4.
Баланың жүйке-жүйесінің ерекшелігін ескеру; 
5.
Тағамдар механикалық қорғау, тамақ жұтуға оңай ұнтақталған, ұсақталған 
болуы керек. 
Тамақтандыру жиілігі, тамақтың тиісті көлемін есептеу тәсілі. 
Тамақтандыру еркін режимде болғаны дұрыс, аралығы 1-4 сағат болуы мүмкін, 
тамақтандыру жиілігі — тәулігіне 7-10 рет, тамақ көлемін баланың өзі анықтайды, қанша 
емгісі келсе сонша емеді. 
Аралас және жасанды тамақтандыруда жалпы қабылданған есептеу тәсілі 
қолданылады. 
Баланың 10 күндік өмірінен бастап 1 жасқа дейін тамақ көлемін анықтаудың 2 тәсілі 
ұсынылады. 
1 тәсіл: «Көлемдік» — тамақтың тәуліктік көлемі баланың жасына, салмағына сай 
есептеледі. 2 аптадан 2 айға дейін дене салмағының 1/5 білігіне тең көлемде болады. 
2 ай — 4 ай — 1/6 бөлігі 
4 ай — 6 ай — 1/7 бөлігі 
6 ай — 9 ай — 1/8 бөлігі 
2 тәсіл: «Калориялық» тәсілде баланың жасы, салмағы және тәуліктік калорияға 
мұқтаждығы ескеріледі. 
I тоқсанда — 120 ккал/кг, 
II тоқсанда — 115 ккал/кг, 
ІІІ тоқсанда — 110 ккал/кг, 
IV тоқсанда — 100кал/кг. 
Мысалы: 
балаға 3 ай, салмағы — 5800 г. 

163 
Тәуліктік калорияға мұқтаждығы: 
120 ккал х 5,8 кг = 696 ккал
100 мл ана сүтінде — 700 ккал 
Тәуліктік сүт мөлшері: 
100 мл — 700 ккал 
X — 696 ккал 
Х =

жүктеу/скачать 11,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: