Мақсат: Жеке тұлғалық сауалнамалармен жұмыс жасап үйрету

Практикалық сабақ мазмұны

2. Кіші шәкірттік жастағы балаларға өткізілетін диагностикалық әдістемелер

3. Жасөспірімдердің жеке тұлғалық сапаларын диагностикалау

Әдістемелік ңұсқау: Психодиагностикалық зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру.

№ 27 практикалық сабақ мазмұны

Тақырып: Мектеп психологының оқушылардың ата-аналарымен жүргізетін жұмыстары

Мақсаты: Мектеп психологының оқушылардың ата-аналарымен жүргізетін жұмыстарына бағыттау және үйрету.

Практикалық сабақ мазмұны:

1. Мектеп психологының мектепке дейінгілердің ата-аналарымен жұмысы.

2. Жасөспірімдердің ата-аналармен өзара қарым-қатынасын зерттеу.

3.Ата-аналар реакцияларын өлшеу әдістемелері.

№28 практикалық сабақ

1 Педагогтың қарым-қатынаста өзін-өзі бақылауы

2. Конфликтілік деңгеиді анықтау тесті.

3. Педагогикалық әрекеттегі кедергілер.

№29 практикалық сабақ мазмұны

1.Психодиагностиканың кәсіби-этикалық нормалары

2. Этикалық кодекстің негізгі принциптері

3. Тестті өткізуде қойылатын талаптар

№30 Практикалық сабақтың мазмұны

1. Диагностика, оқыту және тұлға дамуы

2. Психокоррекция әдістері

3. Диагностикалау әдістерінің даму жолдары

• 
  Коллоквиум: Мұғалім және студент арасында сұрақ және жауап түрінде өткізіледі. Әр студентке 10 сұрақтан қойылады, студент қойылған сұщраққа уақыт ұтуы үшін тез жауап беруі керек. 1 сұраққа 1 мин уақыт беріледі
  

“Үлкен шеңбер” әдісін сұрақтың шешімін тез табу керек болған жағдайда қолдануға болады. Осы форманың көмегімен мысалы, заң жобаларын немесе нұсқауларды, нормативті-құқықтық актілерді жасауға болады.

- Аквариум әдісі: “Аквариум” – балаларға мәселені “қоғам алдында” талқылауға ұсынғандағы диалог формасы. Шағын топ белгілі бір мәселе бойынша диалогты жүргізуге кімге сеніп тапсыруға болатынын таңдайды. Кейде тілек білдірушілер бірнеше болуы мүмкін. Қалған барлық оқушылар көрермен ролін атқарады. Соныдықтан да мұны аквариум деп атайды.

-Мозайка әдісі: "Мозайка" интенсивті қарым-қатынас кезінде мәселенің оптималды шешімін “жоғарыдан-төмен” (педагогтан-оқушыға) емес, тең деңгейде (өзара оқушылар арасында) табуға мүмкіндік береді. Бұл технологияның қиындығы: әсіресе бірінше сабақтарда топтарды қайта құру үрдісінде мұқият зейінділікті талап етеді.

“Мозайка” әдістемесі бойынша сабақты ұйымдастыру кестесі

Кезеңдер	Позициялар	Мазмұны
1 кезең. Жеке жұмыс.	А Б В Г	Педагог тапсырма ұсынады (көлемі бойынша кең): оқулықтың үш-төрт параграфын оқып, конспект құратыру; өзект і тақырып т.б. бойынша пікірталасқа сұрақтар әзірлеу; Дайындалуға және тапсырманы орындауға 15-20 минут уақыт беріледі. Берілген уақыт ішінде топағы әрбір оқушының өзінің орындалған тапсырманың варианты болуы керек.
2 кезең. Жұппен жұмыс	А <-> Б В <-> Г	Әрбір қатысушы өзіне партнер таңдайды: мысалы, А Б-мен жұмыс жасайды, Г В-мен жұмыс жасайды (немесе басқаша). Тапсырма бұрынғыша қалады. Бұл кезеңнің мақсаты топтық жұп арасында ортақ шешім қабылдау. Табылған шешім екі қатысушының да ортақ пікірін білдіруі керек. Талқылау уақыты – 10 минут.
3 кезең. Жұппен жұмыс (жалғасы)	А Б | | В Г	Жұп ауысады. Жұмыс мазмұны бұрынғыша қалады. Жаңа жұптар өз шешімдерімен алмасады және мәселені жаңартудың мүмкіндіктері іздестіріледі. Талқылау уақыты – 10 минут. Осылайша, топтағы әрбір қатысушы басқаның пікірін тыңдауға мүмкіндік алады, мәселені өзіндік түсінуін ұсынады, табылған шешімді қорғауға үйренеді.
4 кезең. Топтық шешім қабылдау	А Б \ / / \ В Г	Топ мүшелері бір жерге жиналады. Барлығы шешімдермен таныс болғандықтан бұл кезеңнің мақсаты ортақ шешім қабылдайды. Мұнда зейін тек мазмұндық бөлігіне ғана емес, сонымен бірге оның орындалу формасына да бөлінеді (шешім конспект, сурет, кесте, тақпақ т.б. түрінде болуы мүмкін). Уақыт – 10 минут.

Сабақ соңында әрбір топ мәселені шешу жолдарын ұсынады. Таңдалған эксперттік комиссия ұсынылған жобалардың мазмұны мен безендірілуін бағалайды. Жұмыстың мұндай интерактивті формасы өзара біріккен әрекет іскерліктерін қалыптастыруға көмектеседі. Әсіресе бұл халық көп жерде үндемей, тасада қалуға тырысатын ұялшақ оқушылар үшін өте пайдалы. Микротоптар-микроәлемдер, әдетте бұл осындай балалардың және жеткіншектердің өзін-өзі бағалауына жағымды әсерін тигізеді.

- Психологиялық консилиум: Психологиялық мәселе бойынша әдістерді қолдануды талқылау. Топ рольдерге бөлінеді: психологтар, сарапшылар, түрлі мекеме өкілдері.

- «Ассоциация» стратегиясы: «Ассоциация» стратегиясын әдетте студенттер жаңа ұғымды меңгеру кезінде қолданады. Бұл арқылы олар осы ұғым бойынша бұрыннан білетін түсініктерін топ болып ортаға салады. Әрбір топта 4-5 студенттен артық болмағаны дұрыс. Содан кейін әрбір студент жеке не топ болып «Түртіп алу», «3-4 айналым» тағы да басқа әрбір пәнге және мәтінге тиімді стратегияларды пайдалана отырып, жазып келген материалдарын талдау жасайды. Игерілген білімдерін қолдана отырып, студенттер жаңағы ұғымға қайта оралып оны толықтырады. «Түртіп алу» стратегиясын қолданғанда әсіресе ұяң мінезді студенттердің пікірлерін тыңдап, оны бағалап отырған тиімді. Мысалы:

-Түртіп алу:«Түртіп алу» страгиясы бойынша әрбір студент мәтінге «+» - жаңалық, «v» келісемін, «-» - келіспеймін, басқаша ойлаймын, «?» - түсінбедім деген белгілер қою арқылы әрбір сөйлемге немесе ойға талдау жасайды. Төменде көрсетілген кестені мәтінді оқи отырып толтырады. Бұл жерде студенттер белгіленген уақыт ішінде жұмыстарын аяқтаған соң бірі-біріне өзара кеңес бере алады, өз ойларын айтуға үйренеді. Игерілген білімдерін қолдана отырып, студенттер жаңағы ұғымға қайта оралып оны толықтырады. «Түртіп алу» стратегиясын қолданғанда әсіресе ұяң мінезді студенттердің пікірлерін тыңдап, оны бағалап отырған дұрыс.

Р - Роль

Ф - Форма

Т - Тақырып

- ББҮ стратегиясы: «ББҮ» - білемін, білгім келеді, үйрендім сөздерінен қысқартылып алынған. Студент бұл стратегияны да көптеген жағдайларда еркін қолдана алады. Мысалы, сабақ басталған кезде студент сол ұғым немесе тақырып бойынша не білетіндігін, білгісі және үйренгісі келетіндігін өз кестесіне түсіреді. Бұл кестені тақтаға сызып, оған топтың ойларын да жазып қоюға болады. Сабақа соңында сол материалды игере отырып, кестені толтыруға тырысады. Немесе студент оқу жылының басында белгілі пән бойынша осы кестені толтыра отырып, өз білімінің толығуын бақылап отыра алады. Оқытушы да бұл кестені жағдайға қарай өзгертіп қолдануына болады.

Білемін	Білгім келеді	Үйрендім

- Презентация стратегиясы: «Презентация» стратегиясында студенттер топтарға бөліне отырып, өздеріне бөлінген, не берілген сұрақтарға байланысты тақтаға немесе плакатқа сурет, кесте т.б. құрастырып, оны қорғайды. Бұл жұмысты орындауға және әрбір топтың қорғауына белгілі уақыт беріледі. Студенттер өз жұмыстарын орындау кезінде оқытушы әрбір топтың жұмыстарын қадағалап, кеңес беруі тиіс. Әрбір топ өз жұмыстарын қорғаған соң басқа студенттердің сұрақ қоюларына құқығы бар. Бұл әдіс студенттердің ойлау, қиялының дамуына, материалдың есте берік сақталуына ерекше ықпалын тигізеді.

Бұл әдісті жаңа тақырыпты өтерде немесе өткен тақырыпты қайталау кезінде қолдануға болады. Студенттер бұл жұмысты топ болып орындайды. Жаңа материалды өткен кезде қолданған жағдайда сабақ соңына қарай бұл жұмыс толықтырылады.

• 
  Әдіспен жұмыс: Әдіспен жұмыс бірнеше жұмыс жүйесінен тұрады:
  

2. Әдісті интерпретациялау. Алынған ақпарат сандақ және сапалық өңделеді. Ақпараттың өңделуі әр әдістің ерекшелігіне қарай жүргізіледі.

3. Псиологиялық диагноз жасалады, яғни алынған мәліміт жазбаша түрбе беріледі.

ОЖСӨЖ-1 мазмұны:

Тақырып:Психодиагностиканың әдіснамалық негізі.

Мақсат: Психодиагностиканың теориялық негізі және оның негізгі ұғымдары жөнінде білімдерін тексеру.

1. Психодиагностикадағы негізгі түсініктер.

2. Психологтың жұмысындағы психодиагностиканың ролі.

Өткізілу формасы: коллоквиум.

ОЖСӨЖ-2 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностикалық әдістер жүйесі.

Мақсат: Психодиагностикалық әдістер жүйесі жөнінде түсініктерін тексеру және әдістерді жүйелі қолдана білуге дағдыландыру.

1. Психодиагностикалық әдістердің негізгі классификациясы

2. Проективті техникалар: тестілік, суреттік

3. Бақылау, контент талдау құжаттары.

1. Психодиагностикалық әдіс

2. Диагностикалық бағыттар

Өткізілу формасы: «Еркін жазба»

ОЖСӨЖ-4 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностикалық әдістер жүйесі.

Мақсат: Психодиагностикалық әдістер жүйесі жөнінде түсініктерін тексеру және әдістерді жүйелі қолдана білуге дағдыландыру.

1. Психодиагностикалық әдіс

2. Диагностикалық бағыттар

Өткізілу формасы: «Мозайка» әдісі

ОЖСӨЖ -5 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностиканың ғылыми – теориялық негіздері.

Мақсат: Психодиагностикалық жұмысты талапқа сай жүргізуге үйрету.

1. Әдістемелерді пайдаланушыларға қойылатын талаптар.

2. Аралас-мамандардың әдістемелерді қолдануы

Өткізілу формасы: ББҮ стратегиясы

ОЖСӨЖ-6 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностика тарихы

Мақсат: Психодиагностикалық әдістер тариханан алған білімдерін тексеру.

1. Интеллектті өлшеуде А.Биненің қосқан үлесі.

2. Чарльз Спирмен және интеллект құрылымы.

Өткізілу формасы: Коллоквиум.

ОЖСӨЖ-7

Тақырып: Психодиагностика тарихы

Мақсат: Психодиагностиканың даму тарихы жөніндегі білімдеріне баға беру.

1.Психодиагностика дамуының алғышарттары

2. ХХ-ғасырдың 2-жартысында психодиагностиканың дамуындағы елеулі уақиғалар және үлес қосқан тұлғалар.

Өткізілу формасы: Еркін жазу стратегиясы.

ОЖСӨЖ-8 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностика тарихы

Мақсат: Психодиагностиканың даму тарихы жөніндегі білімдеріне баға беру.

1. 1940 жылдардағы психодиагностиканың дамуы

2. 1950 жылдардағы психодиагностиканың дамуы.

Өткізілу формасы: «Түртіп алу стратегиясы»

ОЖСӨЖ-9 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностика тарихы

Мақсат: Психодиагностиканың даму тарихы жөніндегі білімдеріне баға беру.

1.1960 –жылдарда психодиагностиканың дамуы

2.1970- жылдарда психодиагностиканың дамуы.

Өткізілу формасы: Коллоквиум.

ОЖСӨЖ-10 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностика тарихы

Мақсат: Психодиагностиканың даму тарихы жөніндегі білімдеріне баға беру.

1.1980-жылдарда психодагностиканың дамуы.

2. 1990-жылдарда психодиагностиканың дамуы

Өткізілу формасы: Дөңгелек стол.

ОЖСӨЖ-11

Тақырып: Диагностика және зерттеу әдіснамасы

Мақсат: Тақырып бойынша психодиагностикалық мәселелерді танып шеше білуге дағдыландыру.

1. Психологиялық теория тұжырымдамасы

2. Психодиагностика мәселелері

Өткізілу формасы: «Аквариум» әдісі

ОЖСӨЖ-12 мазмұны:

Тақырып: Психодиагностиканың даму тарихын қорытындылау.

Мақсат: Психодиагностиканың тарихы жөнінлегі білімдерін бекіту.

1. Дж Кеттелдің ақыл-ой тесттері

2. Психодиагностиканың даму тарихын қорытындылау

Өткізілу формасы: Бақылау жұмысы.

ОЖСӨЖ-13 мазмұны:

Тақырып: Псиодиагностикалық әдістемелер мен әдістерге сипаттама

Мақсат: Проективті әдістермен жұмыс жасауға үйрету.

1.Проективті әдістемелер тобы

2.Түрлі-түсті Люшер әдістемесі

Өткізілу формасы: Әдістерді қолдана отырып топта зерттеу жұмысын жүргізу.

ОЖСӨЖ-14 мазмұны:

Тақырып: Проективті әдістер

Мақсат: Люшер әдісін зерттеуде қолдана білуге үйрету.

1. Психологиялық тестке сипаттама.

2. Люшер әдістемесінің стимулдық материалдарын қолдана отырып, әдістемені жүргізу.

Өткізілу формасы: Әдісті қолдана отырып топта зерттеу жұмысын жүргізу.

ОЖСӨЖ-15 мазмұны:

Тақырып: Тест- психодиагностиканың негізгі инструменті ретінде.

Мақсат: Тест әдісі жөніндегі білімдеріне баға беру.

1. Тест әдісінің жетістіктері.

2. Тест әдісінің өзіндік кемшіліктері.

Өткізілу формасы: Коллоквиум.

ОЖСӨЖ-16 мазмұны:

Тақырып: Проективті әдістемелер

Мақсат: «Әлемде жоқ жануар» әдістемесі мен жұмыс жасауды үйрету.

«Әлемде жоқ жануар» әдістемесі.

1. Валидтілік және оның түрлері.

2. Валидтілік пен сенімділіктің өзара байланысы.

Өткізілу формасы: Коллоквиум.

ОЖСӨЖ-18 мазмұны:

Тақырып: Проективті әдіс.

Мақсат: «Үй.Ағаш.Адам» әдістемесімен жұмыс жасауға үйрету.

2. «Үй.Ағаш.Адам» әдістемесі

1. Қабілеттің факторлық теориясы

2. «ШТУР» тесті.

Өткізілу формасы: Әдісті қолданып зерттеу жұмысын жүргізу.

ОЖСӨЖ-20 мазмұны:

Тақырып: Қабілет психодиагностикасын қолдану аймағы

Мақсат: Тақырып бойынша білімін тексеру.

1. Арнайы қабілет психодиагностикасы

2. Беннета тестісін талдау

Өткізілу формасы: Коллоквиум.

ОЖСӨЖ -21мазмұны:

Тақырып: Мотивацияны психодиагностикалау.

Мақсат: Әдестермен жұмыс жасай білуге дағдыландыру.

1. Негізгі қажеттіліктердің қанағаттандырылу деңгейін анықтау әдістемесі.

2. Т. Элерстің тұлғаның табысқа жетуге деген мотивациясын анықтау әдістемесі.

Өткізілу формасы: Әдіспен жұмыс жүргізу.

ОЖСӨЖ -22 мазмұны:

Тақырып: Мотивацияны психодиагностикалау.

Мақсат: Әдестермен жұмыс жасай білуге дағдыландыру.

1.Мотив және қажеттілік диагностикасы

2. Мотивтік сауалнамалар.

Өткізілу формасы: Әдіспен жұмыс.

ОЖСӨЖ -23 мазмұны:

Тақырып: : Жетістікке жету мотивация диагностикасы

Мақсат: Әдестермен жұмыс жасай білуге дағдыландыру.

Юмористтік фразалар тестінің (ТЮФ) стимулдық материалдарымен танысу, жүргізу, қорытындысын шығару.

1.Пиктограмма әдістемесіне сипаттама

1. Жүйке жүйесінің қасиеттеріне сипаттама беру

2. Теппинг тестісін өткізу және интерпретациялау

Өткізілу формасы: Коллоквиум қысқаша формада және әдіспен жұмыс жүргізу.

ОЖСӨЖ -26 мазмұны:

Тақырып: : Темперамент психодиагностикасы