3. ТІРКЕЛГЕН ШЕГЕРІМ (ТШ) Тіркелген шегерімді қолданғандағы АСР баламалы болып табылады және па-
тент немесе оңайлатылған декларация негізінде АСР қолдану кезінде ескерілмей-
тін шығындары бар ЖК келеді.
Бұл режим жалпыға белгіленген режиммен ұқсас, алайда өзгешеліктері де бар
– құжаттамалық растаусыз белгіленген шегерім, табыс сомасы бойынша және жұ-
мыскерлер санын шектеу.
Яғни ЖК, салық салынатын табысты анықтауда шегерімге қатысты шығындар
сомасына табыстың 30 пайызынан аспайтын мөлшердегі тіркелген шегерім сома-
сын енгізуге құқылы. Бұл мынандай жағдайларда түзетуге жатады:
1) тауарды толық немесе ішінара қайтару;
2) келісім шартын өзгерту;
3) сатылған немесе сатып алынған тауарлар, орындалған жұмыстар мен көр-
сетілген қызметтер үшін бағаларды, компенсацияларды өзгерту;
4) бағалардан шегерімдер, сатудан шегерімдер;
5) шарт талаптарына сәйкес, сатылған немесе сатып алынған тауарлар, орын-
далған жұмыстар мен көрсетілген қызметтер үшін ұлттық валютада төлемге жата-
тын соманы өзгерту;
6) ЖК-дан талаптарды алып тастау.
Бұл ретте, шегерімге қатысты шығындар сомасы, белгіленген шегерімді қосқан-
да, түзетулерді қоса есептегендегі табыс сомасының 70%-ынан аспауы керек.
ТШ қолдану мақсатында шегерімге мына шығындар түрлері жатады:
1) тауарларды сатып алуға кететін;
2) Салық кодексінің 257-бабына сәйкес шегерімге жататын, қызметкерлердің
есептелген табысы және жеке тұлғаларға басқа да төлемдер бойынша;
3) Салық кодексінің 263-бабына сәйкес шегерімге жататын, салықтар мен бюд-
жетке төлемдер төлеу;
4) Салық кодексінің 244-бабына сәйкес шегерімге жататын қызметтік іссапар
кезіндегі компенсация сомасы.
НАЗАР АУДАРЫҢЫЗ! Шегерімге жататын шығындар белгіленген нормадан ас-
пауы керек, яғни 30%.
Бұдан басқа, егер осындай шығындар табыс алуға бағытталған қызметпен бай-
ланысты екенін растайтын құжаттары бар болса, шегерімдерді салық төлеушілер
жүргізеді.
186
«БАСТАУ БИЗНЕС» ЖОБАСЫ АЯСЫНДА КӘСІПКЕРЛІК
НЕГІЗДЕРІН ОҚЫТУ БОЙЫНША ОҚУ ҚҰРАЛЫ
9.4. ШАРУА ЖӘНЕ ФЕРМЕР ҚОЖАЛЫҚТАРЫ, АУЫЛ
ШАРУАШЫЛЫҒЫ ӨНІМІН ӨНДІРУШІЛЕР ҮШІН АРНАЙЫ САЛЫҚ
РЕЖИМІН ҚОЛДАНУДЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ