Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы



Pdf көрінісі
бет43/307
Дата07.02.2022
өлшемі5,8 Mb.
#87851
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   307
Байланысты:
kazybek

MineKn, 
мен содан катты сескещцм. Сендер- 
ге коршбегенмен маган кер1щц. Мешц ещц бутан кайтарып айтар 
сез1м жок, Давууст, Давууст! Сендер олардыц малы мен жанын 
есептеп, алдарына салып бер1ндер, - дещц.
«Давууст» созшщ казакша магынасы - Керемет кемецгер! 
(калмакша созд1кте: Давууст! Давууст! - Превосходно! Превос­
ходно! Караныз: Русско-калмыцкий словарь. Москва, Интернет 
аркылы алынды). «Давууст» созшщ казакша магынасын - Кере­
мет кемецгер! екенш алгаш ацгарган калмак т ш н бшетш галым 
Заркын Тайшыбай, ал талдап жазган Р. Бейсетаев.
Ал, Казыбек бала бидщ он сепз жасынан «Каз дауысты» ата- 
нуы сол Е л ш ш к п бастап барган Тэйгелт1р бимен байланысты 
эцпме. Ол - былай.
Сонда, мал-жанын туп-тугел кайырып алып, Тэйгелт1р би 
бастаган, Казыбек ж ш т костаган елшшер кошкен елдей гулеп 
жур in кеткенде, касында 6ip топ 
Kicici 
бар Конто ж i тоналгандай 
мец-зец болып, тобешц басында кала 6epimi.
Контэжлден кайткан ел карашаныц аягы - желтоксанныц ба­
сында Созактан Каратау асып, Туркстанга бет алганда, олардыц ал- 
дынан шыгып Тэуке хан бастаган ел1 карсы алыпты. Аруак конган 
Бала би Казыбекп «Тэщр1м, тш-козден сактай гор», - деп eni ат- 
тан 
KOTepin 
алыпты. Бул туралы профессор Ж. Артьщбаев: «Ол
69


Казыбек нпсшщ мактауын келют1рд1. Qcipece Коцтэжшщ алдына 
барганда Казыбсктщ мысы басып, калмактын аузынан уйкасты 
сез шьщпай калганын кайта-кайта айтып, Казыбсктщ аузынан 
шыккан. шегелеп айткан накылдарын тиянактап ханга жетюзген 
де, осы Тойгатпр шешен болды», -д е п жазады.
Дегенмен, тарихтьщ калауы осылай болган шыгар. Тэйгелт1р 
би калмактын аузынан шыккан «давууст» сезш щ магынасын 
казакша угып, Тэуке ханга. елге «Дауысы каздын дауысындай 
канкылдап турды», деп « Каз дауысты» кылып айтса керек. Де- 
мек, Коцтэжшщ бала Казыбсккс айткан сез1: «Керемет», «Керемет 
кемецгер» ал, жас Казыбскп тарих тер iне «Каз дауысты Казыбек» 
кылып шыгарган езш щ жакын агасы Айдабол улы Тэйгелт1р би. 
Сондай-ак, калмакка барган Елш ш ктщ нэтижеа туралы Тэуке хан 
етюзген Хан кснссшдс де осы Тэйгелт1р би Бала би Казыбектщ 
ерен снбспн тольщ талдап баяндапты. Сонымен, Казыбек Бала би 
он сепз жаска толмай Тэйгелт1р бидщ айтуымен «Каз дауысты 
Казыбек би» болып атанып, казак тарихыньщ тершен лайыкты 
орын алды.
Жас Казыбектщ Тэуке ханга: - «Тай бэйгса мен кунан бэй- 
reciH Kepin 
ед1м, ещц ат бэйгссшс косылайын деп келд1м», - де­
ген сезшен, оныц бала кез1ндеп кемелденушщ терт кезещшц бэр1 
анык ацгарылып тур. Кемелденудщ терт сатысынан кешн шын 
Кемецгер 9pi Кесем болды.
Мал, жанды есептеп, адамын кайтарган хан:
- Мен хан болгалы, басыма бакыт конгалы em6ip адамга т1зе 
6epin керген жок сд1м. жыгылганымды OLijipin. сi зд сргс 6ipa3 
сый кылайын, - деп булардыц басшы адамыныц эр кайсысына 6ip 
тогыздан сый 6epinTi.
Казыбекке карап:
- Жаным, Казыбек, сен жаца уйреткен жас тулпар скснсщ. 
сешц айткан сезi не мешц буыным шыдамай, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   307




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет