Бейорганикалыќ Ќосылыстардыѕ негізгі кластары
жүктеу/скачать 5,26 Mb.
|
химия дәрістер
| Мысал 5. Көлемі 250 мл ерітіндінің ішінде 2,5 г натрий гидроксиді еріген болса, осы ерітіндінің молярлық концентрациясы қандай болғаны?
Шығарылуы. M(NaOH) = 40 г/моль, V = 250 мл = 0,25 л, СМ = 0,25 моль/л Калий дихроматының 14,7 г өлшендісін көлемі 500 мл өлшеуіш колбаға салып, тұзды судың аз мөлшерінде ерітіп аламыз. Содан кейін колбаның мойнындағы сызыққа дейін су құйып, аузын жауып, араластырамыз. Е. Ерітіндінің нормальдық концентрациясы СН – 1 л ерітіндідегі еріген заттың эквивалент санын көрсетеді. Өлшем бірлігі: моль/л. мұндағы m – еріген зат молекуласы, г; Мэ – оның эквиваленттік молярлық массасы, г/моль; M – оның молярлық массасы, г/моль; V – ерітіндінің көлемі, л. Молярлық және нормальдық концентрацияларды анықтайтын формулаларды салыстырсақ: және Э = 1 моль жағдайда СМ = СН. Бірнегізді қышқылдар (HCl, HNO3 т.б.), (NаОН, КОН т.б.) және катион мен аниондары бірзарядты тұздар (KCl, NaNO3 т.б.) үшін СМ = СН. Мысал 6. Тығыздығы ρ=1,615 г/мл 70%-дық Н2SO4 ерітіндісінің молярлық және эквиваленттік молярлық концентрацияларын (нормальдық) есептеңіз. Шығарылуы. Берілген ерітіндінің молярлығы мен нормальдығын табу үшін 1 л ерітіндідегі Н2SO4-тің грамм санын білу керек. 70%-дық Н2SO4 ерітіндісінің 100 грамында 70 г Н2SO4 бар. Ерітіндінің көлемі 61,92 мл ерітіндіде 70 г Н2SO4 бар 1000 мл ерітіндіде х H2SO4 бар Н2SO4 Ж. Ерітіндінің моляльдығы СМл – 1 кг еріткіштегі еріген заттың моль санын көрсетеді. Өлшем бірлігі: моль/кг. немесе немесе мұндағы m1 – еріткіштің массасы, г; m2 – ерітіндінің массасы, г; m3 – еріген заттың массасы, г; n – еріген зат мөлшері, моль; M – еріген заттың молярлық массасы, г/моль. СМл = 1; 2; 0,1; 0,01 моль/1000 г ерітінділер бір-, екі-, деци- және сантимольды деп аталады. Мысал 7. Массасы 200 г KNO3 ерітіндісінде 50,5 тұз бар. Осы сулы ерітіндінің моляльдық концентрациясын табыңыз. Шығарылуы. М(KNO3) = 101 г/моль. Н2О. Мысал 8. Тығыздығы 1,14 г/мл 20%-дық H2SO4 ерітіндісі берілген. Осы ерітіндінің СМ, СН, СМл табыңыз. Шығарылуы. СМ және СН табу үшін 1 л ерітіндінің массасын білу қажет. mер-ді = Vер-ді ∙ ρ = 1000 ∙ 1,14 = 1140; mер-ді = 1140 г 100 г ерітіндіде 20 г H2SO4 бар 1140 г ерітіндіде х г H2SO4 бар m(H2SO4) = 228 г. M(H2SO4) = 98 г/моль; MЭ(H2SO4) = 49 г/моль. СМ = 2,33 моль/л. СН = 4,66 моль/л. немесе СН = СМ ∙ 2 = 2,33 ∙ 2 = 4,66. СМл анықтау үшін 1000 г еріткіштегі еріген заттың массасы мен зат мөлшерін табуымыз керек. 100 г 20% H2SO4 ерітіндісінде 20 г H2SO4 және 80 г су бар. Олай болса 80 г суда 20 г H2SO4 бар 1000 г суда х г H2SO4 бар m(H2SO4) = 250 г. СМл = 2,55 моль/кг Н2О. З. Массалық үлес ω(%), молярлық концентрация СМ, эквиваленттік молярлық концентрация СН және моляльдық концентрациялар СМл арасындағы байланысты көрсететін формулалар: мұндағы ρ – ерітіндінің тығыздығы, г/см3; ω – ерітіндідегі еріген заттың массалық үлесі, %; М – еріген заттың молярлық массасы, г/моль; МЭ – еріген заттың эквиваленттік молярлық массасы, г/моль. И. Титр Т – еріген зат массасының ерітінді көлеміне қатынасын көрсетеді. Өлшем бірлігі: г/мл. ; мұндағы m – еріген заттың массасы, г; V – ерітіндінің көлемі, мл; МЭ – эквиваленттік молярлық масса, г/моль; СН – эквиваленттік молярлық концентрация, моль/л. Мысал 9. Сода ерітіндісінің (Na2CO3) 150мл көлемінде 7,5 г сода бар. Осы ерітіндінің титрін анықтаңыз. Шығарылуы. жүктеу/скачать 5,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|