8.Қатты дененің қозғалыс теңдеуі. Инерциялық тензор. Инерция моментінің бас өстері жəне
олардың физикалық мағынасы. Өске қатысты дененің инерция моментін есептеу. Гюйгенс теоремасы. Қатты дененің айналма қозғалысының кинетикалық энергиясы. Жазық қозғалыс. Қатты дененің жазық
қозғалысының кинетикалық энергиясы. Цилиндрдің көлбеу жазықтықпен домалауы.
Маятниктер. Физикалық маятник. Максвелл маятнигі.
Бір нүктесі бекітілген қатты дененің қозғалысы. Эйлер теңдеулері. Еркін айналу
өстері, айналудың орнықтылығы. Нутация. Гироскоп. Гироскоптың прецессиясы. Гироскоптық маятник. Бос емес гироскоп.
Гироскоптық күштер.
Инерциялық күштер. Түзу сызықты қозғалыстағы инерциялық емес жүйелер.
Салмақсыздық. Айналма қозғалыстағы инерциялық емес координаттар жүйесі. Кориолис
үдеуі. Жер бетімен байланыстырылған
инерциялық емес жүйе. Фуко маятнигі. Инерциялық емес жүйелердегі сақталу заңдары.
Гравитациялық жəне инерттік масса. Олардың теңдігін дəлелдейтін тəжірибелер. Эквиваленттік принцип. Қызыл ығысу. Жалпы салыстырмалық
теорияның негізгі қағидалары. Əлемнің модулі.
Ньютонның бүкіл əлемдік тартылыс заңы. Гравитациялық энергия. Шар формалы дененің
гравитациялық энергиясы. Гравитациялық радиус.
Планеталар мен кометалар қозғалысының негізгі заңдары. Жасанды жер серіктерінің қозғалысы. 1,2,3-космостық жылдамдықтар. Спутниктің трассасы. Жердің формасының жер серігінің қозғалысына əсері. Екі дене проблемасы. Келтірілген масса. Классикалық тартылыс заңының Меркурий орбитасының айналуын жəне сəуленің күн өрісінде бұрылуын толық түсіндіре алмауы
|