Бердалы мырзаханов

 
38 
отыруы, қол ұшын қалтаға салуы немесе қолдарын арқасына 
жасыруы, басын және денесін басқа жаққа бұрып ұстауы, 
жерге немесе дәрігерден тыс қарауы. 
Ашық позалар 
науқастың ара қатынасқа және әрекетке 
даярлығын көрсетеді. Оларға жататындары: басы және денесі 
қатынасушыға қарай бұрылған, бетке тік қарауы. 
Медициналық қызметкер науқаспен қатынас құрғанда, 
әсіресе 
бастапқы 
сатыларында, 
ашық 
позаларды 
пайдаланады. 
Паралингвистикалық компоненттер. 
Вербальды, яғни 
сөз арқылы қарым-қатынас қуруда паралингвистикалық 
құбылыстар (вербальды емес) да кеңінен қолданылады. 
Мысалы, түрлі дыбыстар- жөтелу, ыңырсу, есінеу, терең дем-
алу және т.б сөйлесу тәсіліне жатпаса да, мағыналы болады, 
науқастың жағдайын, көңіл-күйін, мәліметке көзқарасын 
білдіреді. Бұлардың арасында келесі белгілер маңызды роль 
атқарады: 

дауыстың қаттылығы; 

дауыстың қарқындылығы; 

дауыстың ырғағы 

кідірістер 
Медициналық қызметкерінің дауысының қаттылығы мен 
ырғағы жанасудың түсініспеушілік (конфликтті) түрде өтіп 
жатқанын мәлімдейді және науқастан агрессивті жауапты 
тудырады. Қатты сөйлеу үстінде, дауыстың қаттылығы тіпті 
өсе түссе, науқасты кері, үрейлі реакцияға шақыруы мүмкін. 
Науқас үрейленгенде немесе қапалағанда, өзіндік қиын-
шылықтарын айтқанда, медициналық қызметкердің назарын 
аударғысы келсе, сөйлеу тез, қарқынды болады. Клиникалық 
жағдайда қарқынды сөйлеу көбінесе үрейленудің, қозудың 
белгісі. 
Тұлға аралық қатынасудың дистанциясы.
Әр адамда өзінің өмірлік кеңістігі болып, ол оған қорша-
ғандарды жібермеуге тырысады. Оны қорғайды. Ара қатынас 
үрдісі кезінде әңгімелесушілер тұлға аралық дистанцияны 
реттеп отырады. Бұл өмірлік кеңістікте адам өзі жайлы, ком-

жүктеу/скачать 4,54 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: