Беткей жəне терең пальпация
— іш қуысы мүшелерін зерттеудің негізгі
əдістері, олар іштің бұлшықет тонусын, ауырсыну деңгейін жəне ішкі
ағзалардың орналасуын бағалауға көмектеседі. Екеуі де маңызды, бірақ
əрқайсысы өзінің арнайы міндеттерін шешеді.
1. Беткей пальпация (поверхностная пальпация):
Мақсаты: Іштің беткі қабатындағы өзгерістерді анықтау, бұлшықет тонусын
бағалау жəне ауырсыну аймақтарын табу.
Əдістемесі:
Науқастың жағдайы: Науқас арқасымен жатқан күйде, аяқтары сəл бүгілген
болуы мүмкін, бұл іштің бұлшықеттерін босаңсытуға көмектеседі.
Дəрігердің əрекеттері: Дəрігер саусақтарының ұшымен іштің беткі қабатын
жеңіл басып тексереді. Қозғалыстар жеңіл жəне сақтықпен жасалады, күшті
қысым жасалмайды.
Бағалау критерийлері:
Бұлшықет тонусы: Қалыпты жағдайда іштің бұлшықеттері жұмсақ болады.
Егер бұлшықеттер тығыздалса, бұл іш қуысы мүшелеріндегі қабыну
процестерін (перитонит, аппендицит) көрсетуі мүмкін.
Ауырсыну реакциясы: Егер пальпация кезінде науқас ауырсыну сезінсе, бұл
жергілікті қабыну немесе басқа патологиялық процестің белгісі болуы
мүмкін.
Теріасты өзгерістері: Беткей пальпация кезінде теріасты ісіктер, грыжалар
немесе қабыну ошақтары анықталуы мүмкін.
Қолданылуы:
Ауырсыну ошақтарын анықтау үшін.
Іштің алдыңғы қабырғасының тонусын бағалау.
Қабыну процестерін немесе ішкі қан кетуді анықтау.
---
2. Терең пальпация (глубокая пальпация):
Мақсаты: Ішкі ағзаларды (бауыр, ішек, асқазан жəне т.б.) зерттеу, олардың
мөлшерін, формасын, орналасуын жəне консистенциясын анықтау.
Əдістемесі:
Науқастың жағдайы: Науқас арқасымен жатқан күйде, аяқтары сəл бүгілген
болуы мүмкін.
Дəрігердің əрекеттері: Дəрігер саусақтарын науқастың ішіне тереңірек
енгізеді жəне ішкі ағзаларды анық сезу үшін демді шығарған сəтте қысым
жасайды. Қол саусақтары ішке енгізіліп, ішкі мүшелердің құрылымдарын
зерттейді. Əрбір мүшені зерттеген кезде дəрігер оның шекараларын,
құрылымын жəне қозғалғыштығын анықтайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
