52
ГЛОССАРИЙ
Әлеуметтік білім
алушы
субъект бақылау немесе басқа адамдармен бірге әрекет ету
барысында өз еркінен тыс білім алатын оқыту түрі. Bersin &
Associates мамандары әлеуметтік оқыту технологиясының жеті
бөлшегін атады: әңгіме (conversation), байланыс (connection),
бірлескен жұмыс (collaboration), контент (content), [контентті]
пайдалану ыңғайлылығы (consumption), бақылау (control) және
тұтынушылар контентін құру мүмкіндігі (contribution).
Бағамдау
(
ағылш. evaluation
) білім беруді ұйымдастырумен, оқу, тәрбиелеу
және даму үдерістерімен байланысты жағдайларды, құбылыстарды
және іс-әрекеттерді жүйелі зерттеу және баға беру. Бақылаушы
және қадағалаушы сипаты жоқ. Ол ақпаратты жүйелі түрде ашық
жинақтау және талдау негізінде, белгіленген мақсаттармен,
критерийлермен және құндылықтармен жүйелі түрде салыстыру
негізінде ұйымның жұмысының тиімділігін анықтау және
жетілдіру мақсатында ұйым ішінде, сондай-ақ сыртқы
сарапшыларды тарту арқылы өткізіледі. Бағамдаудың өзіне тән
ерекшеліктері: жетілдіруге бағдарлау, диалог түрінде өтуі,
жазаның қолданылмауы. Бағамдау мұғалімді «тексеруге» емес,
оған қолдау көрсетіп, дамуына көмектесуге бағытталған.
Белсенді оқу
шынайы өмірден алынған және ойдан шығарылған жағдайларды
қолдана отырып оқушыларды ойланып, күрделі мәселелерді
шешуге жетелейді. Білім беру бағдарламасының барлық салаларын
барлық сатыларда белсенді оқу тәсілдерімен толықтырып,
кеңейтуге болады. Белсенді оқу білім, дағды және көзқарас деп
аталатын оқудың негізгі үш саласы қамтып, оқудың бұл
таксономиясын «оқу үдерісінің мақсаты» (Блум, 1956) деп санауға
болады.
Бірлескен оқу
бұл тәсілдің аясында оқыту білім берушілер мен білім алушылар
арасындағы тығыз қарым-қатынас негізінде ұйымдастырылып,
оқыту үдерісіне қатысушы әрбір жеке тұлғаның жеке үлесі мен
қабілеті мойындалады. Үдеріске қатысушылар ақпаратты бірлесіп
отырып белсенді іздеу, талқылау, талдау және жинақтау арқылы
жаңа білім алады. Жұмыс тиімді болу үшін ынтымақтастық оқу
жағдайында өкілеттік пен жауапкершілік топ мүшелері арасында
бөлінеді. Ынтымақтастық оқудың алғышарты топ мүшелерінің
бірлесіп әрекет етуі арқылы ымыраға, пәтуаға жетуіне негізделген.
Дарындылық
қабілеттер иерархиясының құрылымдық бөлшегі. Дарындылық –
өзіндік ерекшелік, қабілеттер үйлесімі. Қабілеттілік сияқты
дарындылық та туа бітпейді, ол дамуда өмір сүреді (Б.М.Теплов).
Достарыңызбен бөлісу: