Білім беру бағдарламасына арналған Zhка 1210 «жануарлар және қҰстар анатомиясы»
жүктеу/скачать 0,97 Mb.
|
umkd vm anatomiya kaz 21-22
| Сабақтың мақсаты: Ішкі секреция мүшелерін микроскопиялық және ультрамикроскопиялық деңгейде айыра білу. Эндокринді мүшелердің құрылысындағы жалпы заңдылықтар және олардың эмбриональдік дамуы. Эндокринді мүшелер безді жасушаларының гормондарды түзудегі қызметі, ішкі секреция мүшелерінің микроскопиялық, ультрамикроскопиялық құрылысы туралы мәліметті және олардың гистохимиялық талдауын қызметтерімен байланыстыру. Гипоталамустың ішкі секреция бездерімен байланысы және оның нейрогуморальдік реттеуге қатысы. Гипофиз, қалқанша без және бүйрек үсті бездері гистологиялық құрылысының атқаратын қызметтерімен байланысы.
Ішкі секреция бездері немесе эндокринді (грек, endon — іш, ішке; krinos — шығару) бездер (эндокринные железы) биологиялық белсенді заттар — гормондарды (грек, hormao — қоздырамын) организмнің ішкі сұйық ортасына (қан, лимфа, ұлпа сұйығы) бөлу арқылы дене мүшелері мен жалпы организмдегі зат алмасу процесін, организм ұлпалары мен мүшелерінің дамуы мен сомалық өсу және көбею қызметтерін реттеуге қатысатын қомақты паренхималы мүшелер мен жекеленген жасушалар жүйесі. Эндокринді бездердің шығару өзектері болмайды. Сондықтан, олар гормондарын (инкреттерін) организмнің сұйықішкі ортасына бөледі. Осыған байланысты, ішкі секреция бездері микроайналым арнасы қан тамырларымен жоғары деңгейде жабдықталған. Гормондар қан және лимфа тамырларындағы сұйық ұлпалардың ағысымен организмнің барлық мүшелері мен ұлпаларына таралып, жалпы денедегі немесе жеке мүшелердегі зат алмасу процестерін реттеуге қатысады. Организм мүшелері мен мүшелер жүйелері қызметтерінің сұйық ұлпалар арқылы реттелуін сұйықтық (гуморальды — грек, humor — сұйық) реттелуі — дейді. Эндокринді бездер организмнің әр түрлі жерлерінде орналасады. Бірақ, олар бір-бірімен тығыз байланыста үйлесімді қызмет атқарады. Сондықтан, ішкі секреция бездерін біртұтас эндокринді бездер жүйесіне жатқызады. Гуморальды реттелудің нәтижесінде организмдегі әр түрлі мүшелер жүйелерінің қызметтері бір-бірімен үйлестіріліп, біртұтастық сипат алады. Осыған байланысты ішкі секреция бездерін, тамырлар және жүйке жүйелерімен бірге біріктіргіш немесе интеграциялық мүшелер жүйелері тобына жатқызады. жүктеу/скачать 0,97 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|