Білім беру бағдарламасының білім алушыларына арналған Ақтөбе, 2021 Ф. 1-24
Жер асты құбырларын электрохимиялық қорғау
жүктеу/скачать 3,37 Mb.
|
umkd 2021 mgaz zhabd ktar n tottanudan korgau
| Жер асты құбырларын электрохимиялық қорғау
Тоттануға қарсы күрестің электрохимиялық әдістеріне, оның негізінде қорғалатын металдың потенциалының (теріс немесе оң жағына) еру жылдамдығына сәйкес келетін мәндерге дейін жылжу принциптері жатады [10÷14]. Жер асты құбырларын қорғау үшін катодты поляризация әдістері қолданылады. Бұл жағдайда металдың еру жылдамдығы еркін коррозия потенциалының теріс ығысуы кезінде тотығу реакциясының басылуы есебінен төмендейді (Ест). Жер асты коррозиясы жағдайында қорғалатын металдың катодты поляризациясы сыртқы ток көзінен (катодты қорғау) поляризациялаумен немесе қаралып отырған жағдайда еркін коррозияның (протекторлы қорғау) теріс потенциалы бар басқа материалмен байланыс жасаумен жүзеге асырылуы мүмкін. Құбырдың барлық бойында сенімді қорғауды қамтамасыз ету үшін потенциал қабылданған негізгі мәннен теріс болуы тиіс. Оған екі жолмен қол жеткізуге болады. Бірінші әдіс құбырдың барлық ұзындығы бойынша біркелкі поляризацияны болжайды. Ол үшін анодтың барлық трассасының бойымен орналастыру және оларға электр кедергісі аз өткізгіштердің көмегімен электр қоректендіруді жүргізу немесе трассаның бойымен аз қуатты ток көздерінің көп мөлшерін орналастыру қажет. Мұндай тәсіл көбінесе экономикалық тиімсіз болып табылады. Белгілі бір жерде жеткілікті қуатты станцияны орнату ұтымды, оған анодтар тобын орналастыру. Бұл жағдайда қорғаныс тогы анодтардан топырақ бойынша ағады, құбырға түседі және қосылу орнында (дренаж нүктесінде) ток бұруға жиналады. Бұл ретте ток шығару нүктесінен кетіру шамасына қарай катодты потенциал азаяды. Қорғаныс іс-қимыл аймағы құбырдың топыраққа қатысты потенциалы қорғау потенциалының қабылданған мәнінен теріс болатын ток шығарғыштан екі жағынан да облыс болып табылады. Ең жоғары катодты потенциал, яғни оның ең теріс мәні анодқа қарсы құбыр учаскесінде болады. Басқа тең жағдайларда дренаж нүктесіндегі құбырдың потенциалы теріс болса, қорғау аймағы соғұрлым ұзарады. Алайда, бұл ретте дренаж нүктесіндегі потенциал сутегінің қарқынды бөлінуі басталатын және металдың субасуы пайда болатын қауіпті мәнге жетпеуі қажет. Катодты қорғанысты ұйымдастыру кезінде сыртқы ток көзінің теріс полюсі қорғалатын конструкцияға, ал оң полюсі – қосалқы электродқа, анодқа қосылады. Сыртқы ток көздері катодты қорғаныс станциялары (КҚС) болып табылады. Анодтарды анодты жерге тұйықтағыштар деп атайды, жұмыс барысында олар ериді және оларды мезгіл-мезгіл өзгерту қажет [10, 11]. Анодты жерге тұйықтағыштар әдетте төмен сортты болаттан немесе шойыннан дайындалады және топырақ кедергісі ≥ 100 Ом∙м болатын топырақта қолданылады. Анодты жерге тұйықтағыштар ұзындығы 3, 6 және 12 м, диаметрі 150 мм құбырлардан жасалады. жүктеу/скачать 3,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|