Білім және ғылым министрлігі
Жүгерініңтозаңдықаракүйесі
жүктеу/скачать 7,73 Mb.
|
Жүгерініңтозаңдықаракүйесі. Қоздырғышы: Sorosporium reilianum (Kuhn) Mc. Alpine f. sp. zeae. Гүлшоғырызақымданады. Собықзақымданғанда, сыртыақнемесеқызғылтқабықшаменқапталғанспораларжиынтығынаайналады. 
Гүлшоғырындажекелегенгүлдерзақымданады. Ауруөсімдіктердіңөсужағдайынашарлап, көпбұтақтаныпкетедіжәнеөнімбермейді. Телиоспораларорақкезіндедәнге, өсімдікқалдықтарынажәнетопыраққажұғады. Өскіндердізақымдайды. Ауруқоздырғышыныңдамуытемператураментікелейбайланысты.Саңырауқұлақтыңөсуімендамуынақолайлытемпература - 28-300 Сшамасында.
төзімдісорттардыөсіру; тұқымдығылыминегізделгенмөлшердежәнемерзімдесебу;тұқымдыжылыауаменжелдету; құрамындақаракүйеқапшықтары (қаттықара күйе) жоқ 1 және 2 класстытұқымдыпайдалану; 3 класстытұқымдыпайдаланғандақара күйеқапшықтарыныңқоспасы 0,02%-данаспауыкерек; тұқымдыдәрілеу. Тұқымдыдәрілеудіфитосараптама нәтижесібойыншажүргізгендұрыс. Дәндідақылдардыңтұқымдарысуменылғалдандырылып дәріленеді (10 л/т). Тұқымдыдәрілеу«…Тізім»регламентіндекөрсетілген дәрілерменжүргізіледі.
Тапсырма: 1. Бидайдың, арпаның, сұлының, жүгерініңтозаңдықаракүйесініңбелгілеріменжәнеқарабидайдыңсабақтықаракүйесініңбелгілеріментанысу. 2. Бидай, арпа, сұлыдақылдарыныңқаттықаракүйесінің, жүгерініңтоларсаќқаракүйесініңбелгілеріментанысу. 3. Гербарлыќжадығаттардықарау, аурулардыанықтау, анықтаубарысынжазыпотыружәнеөсімдіктіңзақымданғанмүшелерінсуреттеу. 4. Қаракүйе хламидоспораларынмикроскопарқылыәртүрлімөлшердеүлкейтіпқарау. 5. Ішкіжәнесыртқықаракүйеауруыныңерекшеліктерінзерделеу. 6. 1 кестенітолтыру.
Бақылаусұрақтары: 1. Дәндідақылдарқаракүйеніңқайтүрлерімензақымданады? Қаракүйеауруларыныңқоздырғыштарыныңжүйелікжағдайыната. 2. Қаракүйесаңырауқұлақтарыныңжіпшумағықандай? 3. Қаракүйесаңырауқұлағытудырғанаурудыңбелгісіқалайаталады? 4. Қаракүйеніңқайтүрлерініңқоздырғыштарыдәнніңбетіндесақталадыжәнеқыстапшығады? 5. Қаракүйеніңқайтүрлерініңқоздырғыштарытұқым ішіндедамиды, зақымданукезеңі? 6. Қаракүйеніңқайтүрлерініңқоздырғыштарыөсімдікқалдықтарында, топырақтасақталадыжәнеөсімдіктіқайуақыттазақымдайды? 7. Тұқымдыдәрілейтінулыдәрілердіңқайтүрлерінқаракүйеауруларыныңалдыналуүшінпайдаланғанжөн? 8. Дәндідақылдардыңқаракүйеауруларыменкүресушаралары.
Дәндідақылдардыңтатаурулары Түсініктеме Дәндідақылдардыңтатауруларыасазияндыаурулардыңбірі. Эпифитотиякезіндекөптегенаудандардықамтып, егінтүсімінекөпшығынкелтіреді. Спораларыалысқашықтықтарғажелменұшыпбарыпаурудыңкенеттенпайдаболуынасебепкер болады. Татсаңырауқұлақтарыөсімдіктердегіассимилияциялықпроцестердібұзып, фотосинтездіазайтады, тынысалуменбуланудыжиілетеді. Мысалысабақтатыменқаттызақымданғандашығын 50%-данжоғарыболуымүмкін. Қазақстанныңнегізгіастықөсіретінаймақтарындабидай, қарабидай, арпадасабақ (жолақты) таты, бидайменқарабидайдақоңыртат, сұлыныңтәждітаты, арпаныңқортықтатытаралған, албидайдың, қарабидайменарпаныңсарытатысиреккездеседі. ДәндідақылдардыңтатауруларыныңқоздырғыштарыболыпUredinales ќатарыныњБазидиомицеттер (Basidiomycetes)класынажататынPuccinia spp. саңырауқұлағысаналады. Аурумензақымданғанмүшелердетүрлішамаменпішіндегік‰лдіреуктер (пустулалар) пайдаболады. Дамукезеңіндеспоратүзудіңбестүріболады: 0 –спермогонииспермацияларымен, I –эцииэциоспораларымен, II –урединиоспоралартүзу, II –телиоспоралартүзу, IV –базидии базидиоспораларымен. Жазғыспоралардепаталатынурединиоспораларжелменүлкенқашықтықтарғатаралады. Саңырауқұлақтыңжекелегентүрлеріқысқажолмен (жартылайциклмен)дамиалады, яғниолардаспоратүзудіңбелгілібөлігіғанаболады. Татсаңырауқұлақтарыныңдаму кезеңібірнешеөсімдікте (көпқожалы) немесебірөсімдікте( біриелі) өтуімүмкін.
Оларбидайдыңбарлықтүрлерін - арпаны, қарабидайды, арпабастызалалдайды. Аралықиесіболыпбµріќараќат (барбарис), магонияөсімдіктерісаналады. Күздікдақылдарменжабайыдақылдарауруқоздырғыштарының сақталатынорны (резерваторы) болыптабылады. 
Спораларауаағыныарқылыбасқааймақтарғатарайды. Дәндідақылдардыңсабақтарыауруғашалдыққанда, жапыраққынаптарыменмасаққабыршақтарысирекзақымданады. Өсімдіктіңдамукезеңініңекіншіжартысында, әсіресесоңынақарай, зақымданғанмүшелердеқатарорналасқан, әуелі татқаұқсасқоңырурединиялар, кейінқарателиопустулаларпайдаболады. Саңырауқұлақтыңдамуына ауаныңжоғарыылғалдылығы (95 – 100%) жәнежылыауа-райықолайлы Каталог: ebook -> umkd umkd -> Мамандығына арналған Сұлтанмахмұттану ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені umkd -> Қазақстан Республикасының umkd -> Қазақстан Республикасының umkd -> Студенттерге арналған оқу әдістемелік кешені umkd -> ПӘннің ОҚУ Әдістемелік кешені 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығына арналған «Ұлы отан соғысы және соғыстан кейінгі жылдардағы қазақ әдебиетінің тарихы (1941-1960)» пәнінен ОҚытушыға арналған пән бағдарламасы umkd -> «Балалар әдебиеті» пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар 2013 жылғы №3 басылым 5 в 050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті» umkd -> ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешенінің umkd -> 5 в 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті umkd -> 5 в 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті umkd -> «Филология: қазақ тілі» мамандығына арналған жүктеу/скачать 7,73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||