теократиялық – мемлекеттің шығуын құдай болжамымен ұштастырады
договорлық – (Т.Гоббсом, Дж.Локк, Ж.Ж.Руссо дамытты) – мемлекетті қоғамдық өмірді ұйымдастыру және ондағы тәртіпті қамтамасыз ету мақсатында басқарушы мен бағынушының арасында жасалған келісім нәтижесі дей қарастырады.
жаулаушылық теориясы (Е.Джоринг, Л.Гумплович) – мемлекеттің пайда болуын тікелей саяси әрекеттің – ішкі немесе сыртқы күштеу, басып алудың нәтижесі деп түсіндіреді.
психологиялық теория (Ж.Бюрдо) – мемлекет тамырын идеядан, адамзат генасының тумысынан табады.
әлеуметтік-экономикалық (К.Маркс) – мемлекеттің шығуын қоғамның антогонистік топтарға бөлуінен, еңбек бөлінісінің салдарынан және жеке меншіктің шығуынан түсіндіреді.
Мемлекеттің пайда болуының факторлары: экономикалық, экологиялық, демографиялық, психологиялық, сыртқы.
Мемлекеттің белгілері: территория, шекара, халқы.
Мемлекеттің функциясы:
ішкі: экономикалық, әлеуметтік, халық билігін қамтамасыз ету, конституциялық тәртіпті қорғау, тәртіппен заңдылықты қамтамасыз ету, қоғамдық консолидация әлеуметтік арбитраж, экологиялық, мәдени-білімділік.
сыртқы: глобальдық мәселелерді шешуге қатысуы, ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуі, өзара тиімді келісімдерді дамыту, халықаралық қатынастарда мемлекет мүддесін қорғау.
Атқаратын функциясы бойынша:
ішкі функцияны жүргізетін органдар:
құқықтық тәртіпті, қауіпсіздікті қорғау (полиция, сот, прокуратура).
әлеуметтік-экономикалық реттеу (финанс – салық апппараты, байланыс органы, коммунальдық қызмет, транспорт т.б.).
рухани өндіріс (білім, мәдениет ошақтары, информация органы т.б.).
сыртқы функцияны жүргізетін органдар:
қарулы күштер
барлау
мемлекетаралық қатынастар органы.
Достарыңызбен бөлісу: |
