Биогеоценоздағы химиялық ластағыш заттардың миграциясы орындаған : Ибадулла Ерасыл
жүктеу/скачать 8,07 Mb.
|
Modern Marketing presentation
|
БИОГЕОЦЕНОЗДАҒЫ ХИМИЯЛЫҚ ЛАСТАҒЫШ ЗАТТАРДЫҢ МИГРАЦИЯСЫ Орындаған : Ибадулла Ерасыл Боранбаева Назгүл Қабылдаған ;Нүсіпақынова Маржан ТЕХНОГЕНДІК МИГРАЦИЯ ТЕХНОГЕНДІК МИГРАЦИЯ – АДАМНЫҢ ГЕОХИМИЯЛЫҚ ӘРЕКЕТІНІҢ ӘСЕРІНЕН АТОМДАРДЫҢ ШОҒЫРЛАНУ, ДИСПЕРСИЯ ЖӘНЕ ҚОЗҒАЛУ ПРОЦЕСІ. ОЛ НООСФЕРАДА, АДАМ ТАБИҒАТТЫ БЕЛСЕНДІ ТҮРДЕ ӨЗГЕРТЕТІН ЛАНДШАФТ БӨЛІГІНДЕ ОРЫН АЛАДЫ. В.И.ВЕРНАДСКИЙ ПІКІРІНШЕ, АДАМ ПАЙДА БОЛҒАНҒА ДЕЙІН ОРГАНИЗМДЕР ОЛАРДЫҢ ӨСУІНЕ, ҚОРЕКТЕНУІ, КӨБЕЮІ ЖӘНЕ ТЫНЫС АЛУЫ ҮШІН ҚАЖЕТ АТОМДАРДЫҢ ТАРИХЫНА ӘСЕР ЕТТІ. АДАМ БҰЛ ШЕҢБЕРДІ КЕҢЕЙТІП, ТЕХНИКА МЕН ӨМІРДІҢ ӨРКЕНИЕТТІ ФОРМАЛАРЫН ЖАСАУҒА ҚАЖЕТТІ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ МИГРАЦИЯҒА ТАРТАДЫ. «ТЕХНОГЕНЕЗ», «ТЕХНОГЕНДІК ЛАНДШАФТ» ҰҒЫМДАРЫ ТЕХНОГЕНДІК КӨШІ-ҚОНМЕН ТЫҒЫЗ БАЙЛАНЫСТЫ. «ТЕХНОГЕНЕЗ» ТЕРМИНІН А.Э.ФЕРСМАН ҰСЫНҒАН. БҰЛ ҰҒЫМ АДАМНЫҢ ШАРУАШЫЛЫҚ ӘРЕКЕТІНЕН ТУЫНДАҒАН ХИМИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ТЕХНИКАЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРДІҢ ЖИЫНТЫҒЫН БІРІКТІРЕДІ. ТЕХНОГЕНЕЗДІҢ ГЕОХИМИЯЛЫҚ АСПЕКТІСІ ТАБИҒИ ОРТАДАН ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ КЕЙІННЕН ҚАЙТА РЕТТЕЙ ОТЫРЫП БӨЛІП АЛУДА, ЖАҢА ЖАСАНДЫ ҚОСЫЛЫСТАР ЖАСАУДА ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ АЙНАЛЫМЫН ЖЕДЕЛДЕТУДЕ КӨРІНЕДІ. ТЕХНОГЕНДІК МИГРАЦИЯ ТАБИҒАТТА БАРЛЫҚ ПРОЦЕСТЕР МЕН ҚҰБЫЛЫСТАР ӨЗАРА БАЙЛАНЫСТЫ. ҚҰБЫЛЫСТАРДЫҢ ӘМБЕБАП БАЙЛАНЫСЫ АДАМНЫҢ ТАБИҒАТТАҒЫ ӘРБІР ӨЗГЕРУІ КҮРДЕЛІ ӨЗАРА ТӘУЕЛДІЛІКТІҢ БҮКІЛ ТІЗБЕГІНІҢ ӨЗГЕРУІНЕ, ТАБИҒАТТЫҢ ӨЗІ ҮШІН ДЕ, АДАМ ҮШІН ДЕ ЖАҒЫМДЫ ЖӘНЕ ЖАҒЫМСЫЗ ЖАҒЫМСЫЗ САЛДАРЛАРДЫҢ ПАЙДА БОЛУЫНА ӘКЕЛЕДІ. СОНДЫҚТАН АТОМДАРДЫҢ ТЕХНОГЕНДІК МИГРАЦИЯСЫ ТАБИҒАТ ЗАҢДАРЫНА СӘЙКЕС БАСҚАРЫЛЫП, БОЛЖАУҒА ТИІС. ҚОРШАҒАН ОРТАҒА ҚАУІПТІ ХИМИЯЛЫҚ ҚОСЫЛЫСТАР МЕН ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ ЕҢ МАҢЫЗДЫ ТОПТАРЫ. ОНЫҢ ҚҰРАМЫНДА АЗОТ, ФОСФОР, ГАЛОГЕНДЕР, ОЗОН ЖӘНЕ ФРЕОНДАРДЫҢ ҚОСЫЛЫСТАРЫ, КӨМІРТЕК ПЕН КӨМІРСУТЕКТЕРДІҢ ОКСИДТЕРІ, АУЫР МЕТАЛДАРДЫҢ ҚОСЫЛЫСТАРЫ, ПОЛИЦИКЛДІ АРОМАТТЫ ҚОСЫЛЫСТАР, МҰНАЙ ЖӘНЕ МҰНАЙ ӨНІМДЕРІ, ЖУҒЫШ ЗАТТАР, ПЕСТИЦИДТЕР БАР. ОЛАРДЫҢ БИОСФЕРАНЫҢ ӘРТҮРЛІ ҚҰРАМДАС БӨЛІКТЕРІНДЕ МИГРАЦИЯСЫ, ӨЗГЕРУІ ЖӘНЕ ЖИНАҚТАЛУЫ ЖОЛДАРЫ ҚАРАСТЫРЫЛАДЫ. БИОГЕОЦЕНОЗДА ТАБИҒИ КЕШЕНДЕРДІҢ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫНА, ХИМИЯЛЫҚ ЛАСТАУШЫ ЗАТТАРДЫҢ ТЕХНОГЕНДІК АҒЫНДАРЫНА ЕРЕКШЕ НАЗАР АУДАРЫЛАДЫ. АТМОСФЕРАҒА, СУҒА, ТОПЫРАҚҚА ЖӘНЕ АЗЫҚ-ТҮЛІККЕ АРНАЛҒАН БЕЛГІЛЕНГЕН НОРМАТИВТЕР ҮШІН ШЕКТІ РҰҚСАТ ЕТІЛГЕН КОНЦЕНТРАЦИЯЛАРДЫҢ (ШРК) ЕГЖЕЙ-ТЕГЖЕЙЛІ ТҰЖЫРЫМДАМАЛАРЫ БЕЛГІЛЕНЕДІ. ҚОРШАҒАН ОРТАНЫҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ МОНИТОРИНГІ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ ТҮСІНІКТЕР БЕРІЛГЕН, ТОПЫРАҚ-ХИМИЯЛЫҚ МОНИТОРИНГТІҢ СЕБЕПТЕРІ, МІНДЕТТЕРІ, БАҚЫЛАНАТЫН КӨРСЕТКІШТЕРІ МЕН ӘДІСТЕРІ СИПАТТАЛҒАН. БИОГЕОЦЕНОЗДАҒЫ ХИМИЯЛЫҚ ЛАСТАҒЫШ ЗАТТАРДЫҢ МИГРАЦИЯСЫ. ГЕОЖҮЙЕНІҢ ГЕОХИМИЯЛЫҚ БЕЛСЕНДІ БЛОГЫ РЕТІНДЕ БИОГЕОЦЕНОЗДА ХИМИЯЛЫҚ ЛАСТАУШЫ ЗАТТАРДЫҢ (ХҚҚ) МИГРАЦИЯСЫ ОЛАРДЫҢ ТОПЫРАҚПЕН БАЙЛАНЫСТЫ ТАБИҒИ СУЛАРДАҒЫ ТӘРТІБІМЕН ТЫҒЫЗ БАЙЛАНЫСТЫ. БЕЛСЕНДІ ТЕХНОГЕНДІК ӘСЕРГЕ ҰШЫРАП ЖАТҚАН ГЕОЖҮЙЕЛЕРДЕГІ МИГРАЦИЯСЫН ЗЕРТТЕУ БӨЛЕК МІНДЕТ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ, ӨЙТКЕНІ, МЫСАЛЫ, МЕТАЛЛОРГАНИКАЛЫҚ ҚОСЫЛЫСТАРҒА МЕТАЛДАРДЫҢ ҚОСЫЛУЫ БИОТА ҮШІН ГЕОЖҮЙЕЛЕР ҮШІН ОРТАҚ ФОРМАЛАРДАҒЫ ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ БОЛУЫНАН БАСҚА ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ САЛДАРЛАРҒА ӘКЕЛУІ МҮМКІН. ТЕХНОГЕНДІК АНОМАЛЬДЫ ГЕОЖҮЙЕЛЕРДІ ПОЛИГОНДАР РЕТІНДЕ ҚАРАСТЫРУҒА БОЛАДЫ, ОЛАРДЫҢ ШЕГІНДЕ ТЕХНОГЕНДІК ӨНІМДЕРДІҢ МИГРАЦИЯСЫНЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ БАРЫНША АЙҚЫН КӨРІНЕДІ. ФИТОГЕОХИМИЯЛЫҚ МИГРАЦИЯ ФИТОГЕОХИМИЯЛЫҚ МИГРАЦИЯЛЫҚ ФАКТОРЛАР: -ӨСІМДІКТЕРДІҢ ӨЗДЕРІНІҢ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ БИОХИМИЯЛЫҚ ҚАЖЕТТІЛІКТЕРІ (АТМОСФЕРАМЕН, ГИДРОСФЕРАМЕН ҮЗДІКСІЗ БАЙЛАНЫСТА БОЛУ ЖӘНЕ ТОПЫРАҚ ЖАМЫЛҒЫСЫ, ЖИНАҚТАЛАДЫ, ҚОСЫМША, ШАРТТЫ КЕШЕНІ БИОГЕНДІК ЭЛЕМЕНТТЕР, ӘРТҮРЛІ МИКРОЭЛЕМЕНТТЕР, ЖИЫНТЫҚ ОЛ ӨСІМДІКТЕРДІҢ ФИЗИОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІНЕ ДЕ БАЙЛАНЫСТЫ ОЛАР БОЛАТЫН ОРТАНЫҢ ГЕОХИМИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ТУРАЛЫ ӨЗАРА ӘРЕКЕТТЕСУ); -ТОПЫРАҚТЫҢ ЖАЛПЫ ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРАМЫ (АЛЮМИНИЙДІҢ ӘСЕРІНЕН, ХЛОР, КАЛЬЦИЙ, МАГНИЙ, КАЛИЙ, НАТРИЙ ЖӘНЕ БЕЗ; АЗОТ МАРГАНЕЦТІҢ ӨСІМДІКТЕРГЕ, АЛ КАЛИЙ МЕН СІҢУІН ТЕЖЕЙДІ НАТРИЙ, КЕРІСІНШЕ, БҰЛ ЭЛЕМЕНТТІҢ ЖИНАЛУЫНА ЫҚПАЛ ЕТЕДІ ӨСІМДІКТЕР; КАЛИЙ ТЕМІРДІҢ ӨСІМДІКТЕРГЕ СІҢУІНЕ КЕДЕРГІ ЖАСАЙДЫ ЖӘНЕ КОБАЛЬТ) МИГРАЦИЯ ТҮРЛЕРІ АТМОСФЕРАЛЫҚ МИГРАЦИЯ ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ АУАМЕН МИГРАЦИЯСЫ АТМОСФЕРАНЫҢ ЖАЛПЫ ЖӘНЕ ЖЕРГІЛІКТІ ЦИРКУЛЯЦИЯСЫ ЕСЕБІНЕН ЖҮЗЕГЕ АСЫРЫЛАДЫ. ОНЫҢ ТӨМЕНГІ ҚАБАТТАРЫНДА ӘР ТҮРЛІ КҮШТІ ЖӘНЕ БАҒЫТТАҒЫ АУА МАССАЛАРЫНЫҢ ТІК (КӨТЕРІЛУ ЖӘНЕ ТӨМЕНДЕУ) ЖӘНЕ КӨЛДЕНЕҢ ҚОЗҒАЛЫСТАРЫ ҮНЕМІ ОРЫН АЛАДЫ. ӘДЕТТЕ ТЕМПЕРАТУРА ГРАДИЕНТТЕРІНІҢ ӘСЕРІНЕН ПАЙДА БОЛАТЫН ЖӘНЕ ЖЕРГІЛІКТІ ЖӘНЕ ЖАЛПЫ АТМОСФЕРАЛЫҚ ЦИРКУЛЯЦИЯМЕН БАЙЛАНЫСТЫ МҰНДАЙ АУА АҒЫНДАРЫ ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ ЖҮЗДЕГЕН ЖӘНЕ МЫҢДАҒАН КИЛОМЕТРГЕ ЖЫЛЖЫТУҒА ҚАБІЛЕТТІ.БҰЛ ЖАҒДАЙДА ОЛАРДЫҢ ТАСЫМАЛДАНУ ФОРМАЛАРЫ ӘРТҮРЛІ БОЛУЫ МҮМКІН. ЕҢ АЛДЫМЕН, ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ ҚАТТЫ ЗАТТАРМЕН ТАСЫМАЛДАНУЫН АЖЫРАТУ КЕРЕК СҰЙЫҚ АЭРОЗОЛЬ БӨЛШЕКТЕРІ, СОНДАЙ-АҚ БУ-ГАЗ ТҮРІНДЕ НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!! жүктеу/скачать 8,07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|