Генетика негіздері 1906ж. “Генетика” терминін ғылымға енгізген:У.Бэтсон Генетиканың негізін салушы:Г.Мендель Тұқым қуалаушылық заңдарын тұңғыш рет дәлелдеген чех ғалымы: Г.Мендель «Ген» теминіні ғылымға енгізген ғалым: В.Иогансен 1909ж. Генотип пен фенотип ұғымдарын қалыптастырды:В.Иогансен Гендердің хромосомада орналасатының дәлелдеген: Т.Морган Тұқым қуалаудың хромосомалық теориясын қалаған ғалым: Т.Морган Тіркес тұқым қуалаудың xромосомалық теориясын ашқан ғалым: Т.Морган Ата тектерге тән белгілерді сақтаудағы тірі ағзалардың ортақ қасиеттері:Тұқымқуалау Генетикалық зерттеулер жүргізуге қолайлы жәндік:Дрозофила шыбыны Мендель тәжірибесінде белгілердің тұқымқуалаушылығын зерттеудегі қолданған әдіс: Гибридологиялық Мендель тәжірибиелеріне пайдаланды:Асбұршақты Мендель тәжірибесіне асбұршақ алу себебі:Өздігінен тозаңданады, өсіруге қолайлы, қолдан тозаңдандыруға болады, бірнеше белгілер бойынша айқын ажыратылатын сорттары бар Мендельдің заңдары:Біркелкілік, ажырау, белгілердің тәуелсіз ажырауы Мендельдің бірінші заңы:Біркелкілік, басымдық Мендельдің І-ші заңының мәні: Фенотипі де, генотипі де біркелкі болуы Мендельдің екінші заңы:Белгілердің ажырауы Мендельдің екінші заңы генотипі бойынша доминантты және рецессивті белгілер арақатынасы:1:2:1 Белгілердің ажырау заңы: Фенотипі бойынша 3:1, генотипі бойынша 1:2:1 Мендельдің үшінші заңы: Тәуелсіз тұқым қуалау Мендельдің үшінші заңы фенотипі жағынан доминанты және рецессивті белгілердің арақатынасы:3:1 Гибридтердің бірінші ұрпағында байқалатын белгі: Доминантты Басымдық қасиет көрсетіп, бірден жарыққа шығатын белгі: Доминантты Басымдылық қасиет көрсететін белгі: Доминантты Доминантты: Төзімділік белгісі Сыртынан қарағанда жасырын қалатын белгі: Рецессивті, басылыңқы Басылыңқы белгі: Рецессивті Гомозиготалы_Генотипінде_бірдей_аллелі_болатын_ағзалар:_Гомозиготалы_Генотипіне_тек_іріктеме_аллелі_ғана_болатын_тіршілік_иесі:Гомозиготалы'>Гомозиготалы генотип анықтайды:Гетерозиготалы_генотип:_Аа'> 1 белгінің дамуы Гомозиготалы доминантты белгі:АА Гомозиготалы доминантты гендер: ААВВ Дигомозиготалы ағза: ААВВ Гетерозиготалы генотип: Аа Дигетерозиготалы ағза: АаВb Түрдің генотипі ааВВ ағзада пайда болатын гаметалары: аВ АаВВ генотипінен түзілетін гаметалар типінің саны: 2 түрлі Түрдің генотипі ААВв болатын гаметалары:АВ,Ав Дигетерозиготалы даралардан алынатын гаметалар: АВ,Аb, aB, ab AaBb генотипінен түзілетін гаметалар қатары:АB, Ab, aB, ab AaBbCc генотипі түзетін гаметалардың түр саны:8 Аталық жыныс хромосомасы гетерогаметалы болатын ағзалар: Дрозофила шыбыны, адам Барлық гендердің хромосомадағы диплоидты жиынтығы:Генотип Ата-аналардан алынатын гендердің толық жиынтығы: Генотип Ағзаға тән сыртқы және ішкі белгілерінің жиынтығы: Фенотип Генотите бірдей доминантты немесе рецессивті гендермен көрсетілген болса, ондай ағза аталады: Гомозиготалы Генотипінде бірдей аллелі болатын ағзалар: Гомозиготалы Генотипіне тек іріктеме аллелі ғана болатын тіршілік иесі:Гомозиготалы Ұрпағында ажырамай өзінің белгілерін таза күйінде сақтап қалуы: Гомозигота Гомозиготалы гендер анықтайды: Бірдей жұп гендер, комплементарлық Гендердің аллельді жұбы генотипте әр түрлі гендермен көрсетілген болса, ондай ағза аталады: Гетерозиготалы Әр түрлі аллельдерден тұрады: Гетерозиготалы Генотипінде бір геннің екі аллелі болатын ағзалар:Гетерозиготалы Гетерозиготалы ағзада бір ғана белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 2 Гетерозиготалы ағзада екі жұп белгісі бойынша түзілетін жұп гаметасы: 4 Бір жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстыру: Моногибридті Бір-біріне екі жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстыру түрі:Дигибридті Бір-бірінен көп белгілерінде айырмашылығы бар дараларды будандастыру:Полигибридті Моногибридті будандастырудаекінші ұрпақта (Ғ2) генотиптік арақатынасы: 1:2:1 Гаметалар тазалық ережесі: Аллельді гендер таза күйінде сақталады, аллельді гендер бір бірімен араласпайды Қара мен ақ тауықтарды будандастырғанда шұбар тауық алынса, бұл: Толымсыз