жаңа технологиялар мен әдістерді пайдалана отырып ашытқы
саңырауқұлақтарының белгісіз қасиеттерін ашты, яғни бесатом-
ды көміртек атомының этанолға айналуы секілді. Дж. Венгер мен
К. Швартц ашытқы саңырауқұлақтарының ксилозаның ашу үде-
рістерін ашты және бүл үдеріске жауапты
ХОН1
генін бөліп алды.
Табиғи ашытқылардың қабілеттілігі әлі де болса аздау және олар
ашытқыларды генетикалық өзгертілген түрге алмастыруға қабі-
летсіз болып келеді. Этанолды алу үшін жетпіс жыл бойы
Зассһаго-
тусез сегечтае
Х-11 рассасын пайдаланып келеді. Этанол өндірі-
сінде шикізат ретінде әртүрлі көмірсутегі бар өсімдік тектес мате-
риалдар - бидай дәні, картоп, зақымдалған қант қызылшасы, ағаш
үнтагы, меласса және ауыл шаруашылық өсімдіктерді өндеудегі
қалдықтар қолданылады. Спирттік ашытқыларды мерзімді дақыл-
дау кезінде бастапқы концентрациясында 20-25% қанттан
1 0
-
13% этанол түзіледі. Ферментация уақыты 48-72 сағат. Бүл әдіс
25,5 кг бидайдан
8
,7-9
,8
л спирт және 7,7 кг қүрғақ зат қалдықта-
рын алуға мүмкіндік береді. Целлюлозалы өсімдік шикізаттары
қысым әсерімен қьппқылдық гидролизге үшырайды. Алынған гид
ролизат шамамен 3,2-3,5% редукцияланатын қанттардан ягни глю
коза, галактоза, манноза және пентозалардан түрады. Этанолдың
биотехнологиялық өндірісі дәстүрлі кішігірім зауыттарда жүзеге
асады және өндірістің шектелуі шикізаттың болуымен байланыс-
ты. Соңгы кезде зерттеушілердің назарын спирт өндірісінде, суб
страт ретінде екіншілік шикізаттарды қолдану мәселелері қызық-
тыруда. Мәселен, сүтті және майсызданган сүтті ірімшік, сүзбе,
казеин және әр түрлі сүт-белоктық концентраттарды өңдеуде
түзілген екіншілік пгакізат - сүт сарысуын пайдалануга көп көңіл
бөлінуде. Сүт сарысуы сүттің 50-75% қүргақ заты мен сүт қанты-
лактозаның 4,5% мөлшерінен түратын биологиялық багалы және
күндьшыгы жогары шикізат болып табылады. Сонымен бірге, сүт
сарысуынан этанолдан басқа ақуыздар және спирттен кейінгі ашы-
ган заттар сияқты аралық өнімдер түзіледі. Этанолды сүт сары
суынан өндіру, картоп немесе бидай шикізатынан өндірумен са-
лыстырганда экономикалық тиімділігі жогары.
Осы замангы техникалық
биоэнергетикада
органикалық қал-
дықтарды отын мен энергияның техникалық ыңгайлы түрлеріне
айналдырудьщ екі негізгі багыты бар:
1 1
Достарыңызбен бөлісу: