т.б. өңдегенде, олардың көбісі құрып кетеді. Ал азғана микроспо- ралар сол факторға төзімді болып тіршілікке икемділігін сақтап қалады. Олар кейін бөлініп андрогендік құрылымдарды және ре- генерант өсімдіктерін шығарады. Алынған регенерант өсімдігі р басқаларда факторларга, 120
ішінде бактериялар мен саңырауқұлақтар қоздыратын ауруларға төзімді өсімдіктердің жаңа формаларын шығаруға болады. Тозаңдықтармен салыстырғанда урықтанбаган түйіндерді өсіру нәтижесінде жасыл өсімдіктердің түзілу жиілігі жоғары келе- ді. Тозаң дәндері мен ұрықтанбаған түйіндерден алынған өсімдік- терді салыстьфу барысында гиногендік гаплоидтык жасыл өсімдік- тердің андрогенез жолымен салыстырғанда көбірек түзілетіндігі байқалды. Гиногенез - түқым бүршігін (аналык гаметофитті) іп у і і г о жағдайында өсіріп гаплоидты өсімдіктерді алу әдісі. Гиноге нез апомиксистің бір түрі. Апомиксис - организмнің жыныссыз жолмен көбеюі. Жалпы алғанда апомиксис табиғи жағдайда кезде- сетін қүбылыс, ал биотехнологиялық әдістермен оның тиімділігін арттьфуға болады. Аналык гаметофиттен гаплоидты каллус 1964 жылы жалаңаш түқымдылардың ежелгі өкілі Гинкго өсімдігінен алынған болатын. Тек осыдан 7 жыл өткеннен кейін ғана жабық түқымды өсімдіктерде (картоп, жүгері) гаплоидты каллусогенез индукциясын жасауга мүмкіндік туды. Қазақстанда Ә.Е.Ереже- пов және С.К. Мухамбетжановтың жетекшілігімен бидай мен жүгерінің эмбриогенез жөне апомиксис түрлерін зерттеп гапло идты технологиянын гиногенез әдісі үйлестірілді. ЯН
