Бизнес сабақтары

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы        У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
www.palata.kz
 
                                                 
                                 
контакт-центр 59-79-60
39
 
 
 
 
 
 
V 
КҼСІПКЕРГЕ АРНАЛҒАН ҚАРЖЫ 
 
Жеке  кәсіпкерлікті  ашу  бүгінгі  таңда  жеке  қаржылық  мүмкіндігіңізден  асатын  ірі  капиталды 
салудың үлкен жағдайларын талап етеді. 
Егер ӛзіңіздің жеке капиталыңыз жеткіліксіз болса, басқа жақтардан қаржы тарту есебінен тиімді 
қаржыландыру туралы ойлану қажет. 
 
Қаржыландыру жағдайындағы қарапайым 
қателер: 
Негізгі себеп–қаржыландыру қателері:  

 
жеке капиталдың тым аз сомасы; 

 
банкке уақытылы бармау; 

 
инвестицияны қаржыландыруға арналған контокоррентті несиесі қолдану;  

 
жеткізушілерге үлкен тәуелділік;  

 
қаржыландырудың қоғамдық кӛзін қолданбау; 

 
капиталдағы қажеттілікті жеткіліксіз жоспарлау; 

 
«мәселесіз» және «арзан» несие деп аталатындарды ойланбай алу.  
Кез-келген  негізгі  қаржыландыру,  сонымен  қатар  жаңа  бастап  келе  жатқан  кәсіпкерлердің 
қызметтерін қаржыландыру үшін, жеке ақшалай қаражаттар болуы керек. 
Жеке ақшалай қаражат бірінші кезекте капиталды алыс-беріс қажеттілігінің кезігін тӛмендетеді. 
Сіздің  жасап  отырған  кәсіпорныңызды  қаржыландыру  туралы  Сіздің  банкіңізбен  келіссӛздер 
жүргізгеннен кейін ғана Сіз жеке қаражаттың маңызды функцияға ие екендігіне кӛзіңіз жетеді: 

 
Қауіпсіздік және тәуекелден қорғалым қаржылары. 

 
Жеке капиталдың қажетті минимумының болуы тӛлемге қабілетсіздік немесе үлкен қарыз 
түзілуіне және сонымен банкроттыққа шағын жоғалтулар алып келмеуін қамтамасыз етеді. 

 
Несиеге қабілеттілік бағаларының ӛлшемдері 
Сіз  жеке  ақшалай  қаржыңызды  кӛбірек  салатын  болсаңыз  және  ӛзіңіздің  жалпы 
инвестицияңызға  ӛз  капиталыңыздың  үлесі  де  соншалықты  жоғары  болады,  несиелік 
мекемелермен келіссӛздер жүргізу барысында Сіздің күйіңіз де жақсырақ болады. 
Сіздің  ӛзіңіздің  жеке  капиталыңыздың  мейлінше  аз  сомасы  қандай  болуы  керек?  Жеке 
капиталдың  мейлінше  тӛмен  үлесінің  бір  мәнді  шегі  жоқ.  Мысалы  бизнесті  қолдау  үшін, 
мемлекеттік  қаржылық  кӛмегін  қолданғыңыз  келсе,  кәсіпорынға  ӛзінің  жеке  қаражатының 
"белгілі бір үлесін" салуы керек. Жеке ақшалай қаржының үлесінің мысалдық кӛлемі ретінде кем 
дегенде инвестициялық шығынның жалпы сомасынан 20% бағдарлау керек. 
 
 

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы         У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
 
 
 
www.palata.kz
                                             
                             
 
контакт-центр 59-79-60
 
40
 
Жеке салымдармен іс қалай 
болады? 
Жеке салымдар белгілі бір кӛлемде болуы мүмкін, алайда олар қайта 
бағаланып отырады. Қайта бағалау барысында олар қымбат қосымша 
қаржыландыруға  немесе  тӛмен  ӛтімділікке  алып  келеді.Бір  жағынан 
жеке  капитал  салымы  кәсіпорынның  қайта  құрылымы  немесе 
кеңейтілуі саласында алыс-берісті капиталдың қажеттілігін тӛмендете 
алады.  
Несие тҥрлері 
Сіздің  жеке  ақшалақ  қаржыңызбен  және  жеке  салымыңызды  реттеп 
болғаннан 
соң, 
Сіз 
ӛзіңіздің 
кәсіпорынды 
құру 
бойынша 
жоспарларыңызды  толық  қаржыландыру  үшін,  қарыздық  капитал,  яғни  несиелер  қажет 
болатынын кӛресіз.  
Инвестициялық несие 
Инвестициялық  несие  кәсіпорынның  негізгі  капиталын  қаржыландыру  үшін  қызмет  етеді 
(ғимарат/құрылым, станоктар, автокӛліктер және т.б.). 
Қазақстанда ортамерзімді инвестициялық несиелер беріледі (5 жылға дейін). Батыс ӛнеркәсіптік 
–дамыған елдерде 20 жыл мерзіміне беруі әдеттен тыс болып табылады.  
Аннуитетті кӛмек қарызында несие бойынша тӛлемдер (пайыздар мен негізгі тӛлемдер)барлық 
қызмет  ету  мерзімінде  ӛзгеріссіз  қалады.  Мұндағы  басымдылық  негізгі  қарыз  қалғанына 
пропорционалды  тӛленетін  сомаларда,  кӛмек  қарызына  қарағанда,  бастапқы  жылдары  тӛмен 
болатындығында  жатыр.  Осындай  кӛмек  қарызының  арқасында  Сіз  ӛзіңіздің  кәсіпкерлігіңіздің 
қалпына келу кезеңіндегі қиындықты жеңіл ӛткере аласыз. 
Негізгі қарыз қалдығының ӛтелетін пропорционалды сомасындағы қарыз кӛмектерде ӛзіңіз салу 
керек  болатын  жарна  бастапқы  жылдары  (пайыздар  мен  негізгі  қарыз)  аннуитетті  кӛмек 
қарыздарда  жоғары,  ал  кейін  жарна  сомасы  азаятын  болады.Кӛбінесе  бұл  жүргізілген 
инвестициядан кіріс қисығына сәйкес келеді: бастапқы жылдары жоғары пайда, кейінгі жылдары 
кірістің азаюы. 
Контокоррентті несие (овердрафт) 
Контокоррентті  несиесі  (овердрафт)  ағымдағы  іскерлік  қатынастар  мен  тӛлемдерде  қызмет 
етуге  арналған.  Осы  «ағымдағы  шот»  арқылы  ақшалай  қаражаттардың  барлық  есептелулері 
жүргізіледі,  чектер  жаздырылады  және  банкке  белгілі  бір  операцтялар  жасауға  ұзақ  мерзімді 
тапсырмалар  беріледі.  Сіз  осы  несиемен  белгілі  бір  келісілген  соманы    еркін  жұмсай  аласыз. 
Мұндай несие бюрократтық желілер мен икемдерден ауырлық келтірмейді. Пайыздар тек нақты 
несие  алған  сомаға  есептеледі.  Контокоррентті  несиесі  қысқамерзімді  қаржыландыруға,  яғни 
айналым қаржыларын қолдануға арналған. 
 
Жеткізушімен берілетін несие 
 (коммерциялық несие) 
 
Несиенің ең оңтайлы түрі 
-   
жеткізушімен  берілетін  несие.  Оған  ресми  түрде  сұрау  салу 
керек, ол сенімділік нәтижесіне берілмейді. Мұндай жеткізушімен берілетін «несие» Сіз тӛлемді 
тауар немесе қызмет кӛрсетуді алу барысында емес, кейін жүргізуіңізбен туындайды. Жеткізуші 
Сізге барысында ережеге сай 30 күн құрайтын тӛлем уақытын ұлғайтқан мүмкіндік береді. Егер 
Сізде бірнеше жеткізуші болатын болса, онда сіздің Несиеңіздің аясы едәуір кеңейетін болады.  

Б И З Н Е С   С А Б А Қ Т А Р Ы        У Р О К И   Б И З Н Е С А
 
www.palata.kz
 
                                                 
                                 
контакт-центр 59-79-60
41
 
 
Бастапқыда жеткізушімен берілетін несиенің ешқандай құны жоқ сияқты! 
Тӛлем  талаптары  «Сконтоның  3%  есебімен  шот    алғаннан  кейін,  10  күн  ішінде  немесе  бұл 
бағасын кемітусіз 30 күн ішінде   тӛлемін білдіретіні туралы ойладыңыз ба және егер сіз сконто 
есебінсіз 30 күн ішінде тӛлем жасаса сіз қандай пайызды қабылдайсыз? 
 
Лизинг 
Лизинг  үнемі  қызығарлық  баламалы  қаржыландырудың  рӛлін  атқарады.  Лизинг  –  бұл 
болашақта алуға мүмкін болатын ӛндірістің негізгі қаражаттарының жалға алу формасы, алайда 
бұл негізгі алғышарт бола алмайды. 
Осымен қатар лизингтің қаржыландыру сипаты бар, алайда оны барлығы ескеруге болмайды 
Басымдылық 

 
Ӛз капиталыңыздың үнемділігі;  

 
Кӛмек қарыз қаржыландырылуының несиелік желісін сақтау; 

 
Несте және кӛмек қарызының шекті сомаларын алуға кепілдікті қамтамасыз етулі сақтау; 

 
Ӛтемпаздықтан босату; 

 
Есептердің сенімді базасын құру.  
Кемшіліктері 

 
Үнемі ұсталым артуы; 

жүктеу/скачать 5,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: