Бұл оқу-әдістемелік кешен оқу орындарында оқитын Мәдениеттану және



Pdf көрінісі
бет32/42
Дата08.02.2022
өлшемі1,43 Mb.
#120048
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   42
Байланысты:
ТАКЫРЫПТАР

«өздігінен жетілген», «көп 
жылдық бір ұрықты өсімдіктер»
деп
қортынды жасады. 
О.Шпенглер «Европаның күйреуі» еңбегінде бірін-бірі цикл ретінде 
ауыстыратын өркениеттердің типтерін атап өткен. 
А. Тойнби: Өркениеттерде «шақыру» және «жауап» ұғымдарына мән 
береді, әлемдік өркениет ұлт, мемлекет ауқымынан кең 
(«Постижение истории»).
 
П.Сорокин:
 
өркениеттердің біріктіруші мәнін теріске шығарып, «супер» жүйелер 
туралы: 
1.
Идеациялық супер жүйе- мәдениеттердің бастапқы кезеңіне; 2. 
сенсуалды – кемелденген және құлдырау; 3. идеалды синтез – кульминация/өнер 
мен философияда/ және эклектикалық /аралас құлдырау кезеңі
/
 
айтады
 
(«Социокультурная динамика»). 


Л.Гумилев тарихи процесс негізі – этнос деп қарастырды. Этнос – нақты 
территорияны мекендеуші адамдар қауымдастығы, оларды пассионарлық рух 
біріктіреді. 
3.
Мәдениет процесс ретінде. Мәдени дамудағы тұрақтылық пен өзгергіштік, 
прогресс пен регресс. О.Шпенглердің өркениеттік көзқарасына қарсы пікір айтқан 
М.Бахтин «сұқбаттық» тәсілмен мәдениетті ашық жүйе, өзара сұқбат арқылы 
дамитындығын түсіндіреді. Мәдени-тарихи процесс үздіксіз дамиды. Мәдениет 
адам тұлғасынсыз алға жылжымайды. Тұлға мәдениетті жасамй отырып, өзге 
мәдениеттермен сұқбат құруға үйренеді ( «сөз, тіл және бейнелеу-көркемдік 
болмыс»). Сұқбаттық идеяға қазіргі ассимиляциялық теориялар сәйкес келеді. 
Ассимлияция – латын тілінде: қолдану, бірігу, сіңу деген мағынаны білдіреді. 
Мұнда қазіргі европалық мәдениеттердің ерікті бірігуі, сңіуі туралы мағынада 
айтылады. Дегенмен, ХХІ ғасыр мәдениеті көп келбетті, әр мәдениет өзінің ұлттық 
болмысын сақтап қалуға ұмытылуда. ХХІ ғасыр қарсаңында «дүние жаңа 
қатынастар қалыптастырудың атымен жаңа күрделі кезеңіне өтті...» (Н.Назарбаев. 
Ғасырлар тоғысында. Алматы, 1996, 79-бет). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   42




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет