Сатуға арналған қолда бар үлестік бағалы қағаздардың есебі

                                                                                             
Құны (теңгемен) 
«Арман» компаниясының акцияларына                        
салынған инвестиция                                                                    259700 
«Жігер» компаниясының акцияларына                        
салынған инвестиция                                                                    317500 
«Бірлік» компаниясының акцияларына                        
салынған инвестиция                                                                    141350 
Инвестициялардың жалпы құны                                                  718550 
 
 
 
Бұл инвестициялар төмендегі бухгалтерлік жазу арқылы көрсетіледі: 
 
1 қараша 2010жыл 
 
                                                                                            
Дт              Кт 
  
2030-
1 «Сатуға арналған қолда бар ұзақ 
          
мерзімді үлестік бағалы қағаздарға 
                           
салынған инвестиция»                      718550 
                                          
          
1030 «Ағымдағы банк шоттарындағы  
                             
ақша қаражаттары                                              718550 
 
 
2010  
жылғы  6  желтоқсанда  корпорация  өзінің  «Жігер» 
компаниясының қарапайым акцияларына салынған инвестицияларынан 4200 
теңге мөлшеріндегі ақша қаражаттары түрінде дивиденд алды. Дивидендтің 
сомасы төмендегі бухгалтерлік жазу арқылы есепке алынады: 
 
6 желтоқсан 2010 жыл  
             
                                                                                                
Дт              Кт 
  
1030 «Ағымдағы банк шоттарындағы  
              
ақша қаражаттары»                                               4200 
                                          
                
6120 «Дивидендтер бойынша табыс»                                  4200 
 
«Еңлік»  корпорациясы инвестиция  салған үш   компанияның үшеуі де 
өздерінің  қаржылық  есептілігінде  таза  табысты  көрсетті,  бірақ  солардың 
біреуі  ғана  («Жігер»  компаниясы)  инвесторға  дивиденд  төледі.  Жоғарыда 
атап көрсетілгендей, инвестор басқа компанияның қарапайым акцияларының 
20 пайызынан аз бөлігіне иелік еткен жағдайда, оның инвестиция салынған 
компанияға  ықпалы  өте  төмен  болады  деп  пайымдалады.  Сондықтан 
инвестиция салынған компания ақшалай дивиденд туралы хабарламайынша, 
79 
 

оның  таза  табысы  инвестордың  инвестиция  салудан  тапқан  табысы  ретінде 
қарастырыла алмайды. 
 
2010 
жылғы 31 желтоқсанда «Еңлік» корпорациясының сатуға арналған 
қолда  бар  акцияларға  салынған  инвестицияларының  сатып  алу  құны  мен 
әділетті құны төмендегідей болады: 
 
Сатуға арналған қолда бар үлестік бағалы қағаздар портфелінің әділетті 
құнын корректировкалау 
 
Сатуға арналған қолда бар үлестік бағалы қағаздар портфелі  - 31желтоқсан 2010жыл 
Инвестициялар 
Сатып алу құны 
 
Әділетті құны 
Иелік етуден 
алынған пайда 
(зиян) 
«Арман» 
компаниясының 
акцияларына  салынған 
инвестиция 
259700 
 
 
275000 
15300 
«Жігер» 
компаниясының 
акцияларына  салынған 
инвестиция 
317500 
304000 
(13500) 
«Бірлік» 
компаниясының 
акцияларына  салынған 
инвестиция 
141350 
104000 
(37350) 
Портфельдің 
жиынтығы 
718550 
683000 
(35550) 
Баланстық 
құнның 
әділетті 
құнға 
корректировкалануы  - 
кредит 
 
 
(35550) 
 
Инвесторда  үлестік  бағалы  қағаздарды  иеленуден  алынған  жалпы 
пайда 15300 теңге, ал жалпы шеккен зиян 50850 (13500 + 37350) нәтижесінде 
таза  зиянның  сомасы  35550  теңгені  құрады.  Сатуға  арналған  қолда  бар 
қарыздық  бағалы қағаздардың  жағдайындағы  сияқты сатуға  арналған  қолда 
бар  үлестік  бағалы  қағаздардың  әділетті  құнының  өзгеруіне  байланысты 
туындаған  пайда  және  зиян  5440  «Сатуға  арналған  қаржылық  активтерді 
қайта  бағалауға  жасалынған  резерв»  шотында  немесе  6150  «Қаржылық 
құралдардың  әділетті  құнының  өзгеруінен  алынған  табыстар»,  7330 
«Қаржылық  құралдардың  әділетті  құнының  өзгеруінен  болған  шығыстар» 
шоттарында көрсетіледі. 
 
«Еңлік»  корпорациясында  әділетті  құнның  төмендеуін  және  бағалы 
қағазды  иеленуден  шеккен  зиянды  есепке  алу  үшін  төмендегі  шоттар 
корреспонденциясы орындалады: 
 
80 
 

31 желтоқсан 2010 жыл 
 
                                    
Дт                      Кт 
                                  5440                   2030           -   
35550 теңге 
                                             
немесе 
                                   7330                  2030           -   
35550 теңге 
 
 
2011 
жылғы  20  қаңтарда  корпорация  «Арман»  компаниясынан  сатып 
алынған  барлық  қарапайым  акцияларын  287220  теңгеге  сатып  өткізді. 
Акцияларды сатып өткізудің қаржылық нәтижесі төмендегідей анықталады. 
           
           

жүктеу/скачать 1,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: