БөӨж тапсырмалары



Дата16.03.2023
өлшемі19,64 Kb.
#172703
түріБағдарламасы
Байланысты:
Физио БОӨЖ 9 апта Смаилова Әмина


БӨӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ

№ 1 тапсырма. «LuPraFi-Sim» жүйке жүйесінің интерактивті физиологиясы бойынша бағдарламамен жұмыс жасау. (Орыс тілінде орындаңыздар).

А. Жұлын рефлекстерінің орталық тежелуі – (Сеченов И.М. тәжірибесі)
Виртуалды физиологиялық эксперимент
Мақсаты: орталық тежелу құбылысын бақылау.
Жабдықтар: компьютер, «LuPraFi-Sim» жүйке жұйесінің виртуалды физиологиясына арналған бағдарламасы.
Жұмыс барысы: «LuPraFi-Sim» жүйке жүйесінің интерактивті физиологиясына арналған бағдарламаны қолдана отырып, виртуалды режимде Сеченов тәжиребесін орындаңыз.
Жұмыс нәтижесін қорытындылауға арналған ұсыныстар: эксперименттің әр түрлі жағдайындағы рефлекстік уақытты анықтаңыз, бақылау нәтижелерін жазыңыз.Орталық тежелу механизмін түсіндіріңіз.

Жұмыс нәтижелері: Орталық тежелу: Сеченовпен ас тұзы кристалын бақаның ашық миының төрт төмпешік миына салу тәжірбиесі кезінде ашылды. Бүгу рефлексі уақытының ұлғаюын байқады. Бұл тәжірибие ОЖЖ тежелу процесінің бар деген тұжырымды жасауға көмектесті. Сеченовтық тежелу субординация принципінің жүзеге асуын қамтамасыз етеді.


Қорытынды:Қорытындылай келе тежеу физиологияда қозуды басатын немесе әлсірететін белсенді жүйкелік процесс; белгілі бір әрекеттің бәсеңдеуі немесе тоқтауымен сипатталатын құрылымдардың ерекше биологиялық күйі. Тежелу шеткі органдарға да, орталығы жүйке жүйесіне де тән. Орталығы жүйке жүйесіндегі Тежелу процесін алғаш рет И.М. Сеченов ашқан, физиологияда мұны Сеченов тежелуі деп атайды.


Б. Шеткі тежелу


Виртуалды физиологиялық эксперимент

Мақсаты: перифериялық тежелу құбылысын бақылау.


Жабдықтар: компьютер, «LuPraFi-Sim» жүйке жұйесінің виртуалды физиологиясына арналған бағдарламасы.
Жұмыс барысы: «LuPraFi-Sim» жүйке жүйесінің интерактивті физиологиясына арналған бағдарламаны қолдана отырып, осы тәжиребені орындаңыз.
Жұмыс нәтижесін қорытындылауға арналған ұсыныстар: бақылау нәтижелерін жазыңыз. Шеткі тежелудің механизмін түсіндіріңіз.

Жұмыс нәтижелері: ____перифериялық жүйке жүйесі екі бөлім бар. Соматикалық және вегетативті жүйесін Бұл жүйе. Осы жүйелердің жұмыс істеуін басты айырмашылық жүйесі вегетативті рефлекстің және бейсаналық іс-әрекеттер үшін жауапты болып табылады, ал соматикалық жүйесі, адам ақыл бақылауында әрқашан табылатындығында.

Адамның соматикалық жүйке жүйесі көпфункционалды болып табылады. Оның негізгі міндеттері сыртқы әлемнің ақпарат жинау және ақпарат беру болып табылады. Уақтылы, оның жұмысының арқасында адам сыртқы факторлар өз дене жауап береді. Қаңқасы мен бірден қаңқасының бұлшық соматикалық бөлімі арқылы тиісті хабарлама алуға, сыртқы қауіп-қатерден «тартпайды». Дененің барлық бұлшық, бұлшықеттердің, сіңір емес өз бетiнше, бірақ жүйке жүйесінің басшылығымен жұмыс бастайды.

Қорытынды: соматикалық жүйке жүйесінің шеткі бөлігі ауытқулар әлемнің тыс факторларға кешіктірілген реакциялардың тежелу сияқты көрінеді. 


№2 тапсырма. Ми қыртысындағы негізгі функцияларды оқшаулау схемасын толтырыңыз (Бродман зоналары мен өрістері). Әр өріс пен аймақтың негізгі функцияларын жазыңыз.


_I қабат, молекулалық қабат, бірнеше шашыраңқы нейрондарды қамтиды және негізінен тік (апикальды) бағытталған пирамидалық нейрондардан және көлденең бағытталған аксондардан және глиальды жасушалардан тұрады. Даму кезінде бұл қабатта Кажал-Ретциус жасушалары мен субпиальды жасушалар ((pia mater) түйіршікті қабатының сәл төмен орналасқан жасушалар. Тікенекті астроциттер де кейде осында кездеседі. Апикальды дендритті шоқтардың өзара байланыстары үшін үлкен маңызы бар деп саналады («кері байланыс» «) ми қыртысында және ассоциативті оқыту және зейін функцияларын орындауға қатысады.
ІІ қабат, сыртқы түйіршікті қабатта ұсақ пирамидалық нейрондар және көптеген жұлдыз тәрізді нейрондар бар (олардың дендриттері әртүрлі жақтарыжұлдызша пішінін құрайтын жасуша денесі).
III қабат, сыртқы пирамидалық қабат, негізінен тігінен бағытталған интракортикальды (қыртыстың ішіндегілер) шағын және орташа пирамидалық және пирамидалық емес нейрондарды қамтиды. I-ден III-ге дейінгі жасушалық қабаттар интраспинальды афференттердің негізгі нысанасы болып табылады, ал III қабат кортико-кортикальды байланыстардың негізгі көзі болып табылады.
IV қабат, ішкі түйіршікті қабат, қамтиды Әртүрлі түрлеріпирамидалық және жұлдыз тәрізді нейрондардан тұрады және таламокортикальды (таламустан қыртысқа дейін) афферентті талшықтардың негізгі нысанасы ретінде қызмет етеді.
V қабат, ішкі пирамидалық қабатта аксондары қызылшадан шығып, қыртыс асты құрылымдарға (мысалы, базальды ганглийлер) баратын үлкен пирамидалық нейрондар бар. Бастапқы қозғалтқыш қыртысында бұл қабатта аксондары ішкі капсула, ми бағанасы, ми бағанасы, ми бағанасы, мидың капсуласы арқылы өтетін Бетц жасушалары бар. Және жұлынды құрайды және ерікті қозғалыстарды бақылайтын кортикоспинальды жолды құрайды.
VI қабат, полиморфты немесе көп пішінді қабат, бірнеше пирамидалық нейрондарды және көптеген полиморфты нейрондарды қамтиды; осы қабаттан шыққан эфферентті талшықтар таламусқа барып, таламус пен қыртыстың арасында кері (реципрокты) байланыс орнатады.

№3 тапсырма. «ЭЭГ толқындары» кестесін толтырыңыз.



ЭЭГ толқындары

Жиілігі
(Гц)

Толқын амплитудасы (мкВ)

Толқын жазылған кездегі организмнің жағдайы

Альфа

8-13

50

Тыныштық жағдай

Бета

13

20-25

Ой жұмысы, эмоция

Тетта

4-8

150

Гипоксия немесе жеңіл наркоз кезінде

Дельта

0,5-3,5

200-300

Ұйқы және ми патологиясы кезінде

№4 тапсырма. «Терминдер сөздігі» кестесін толтырыңыз (орыс және ағылшын тілінде). Анықтамасын жазыңыз.


Назар аударыңыз! Барлық терминдер аралық бақылауға енгізіледі!

Қазқша

Орысша

Ағылшын
тілінде

Анықтамасы

Орталық тежелу

Центральное торможение

Central braking

Тежелу — физиологияда қозуды басатын немесе әлсірететін белсенді жүйкелік процесс; белгілі бір әрекеттің бәсеңдеуі немесе тоқтауымен сипатталатын құрылымдардың ерекше биологиялық күйі.

Пресинаптық тежелу

Пресинаптическое торможение

presynaptic inhibition

Пресинапстық тежелу қоздырушы медиатрлардың азаюынан пайда болады.

Постсинапстық тежелу

Постсинаптическое торможение

Postsynaptic inhibition

Постсинапстық тежелу – постсинапстық мембранада өршіген гиперүйектену нәтижесінде тежелу постсинапстық потенциалдың әсерінен пайда болады.

Қозудан кейінгі тежелу

Торможение после возбуждения

Braking after excitation

нейрондарда қозудың аяқталуы.



Реципрокті тежелу

Реципрокное торможение



Reciprocal inhibition

Бір сәтте орталықта қарама-қарсы қозғалатын қимыл рефлекстері тумайды.

Доминанттық
(басым) қозу

Доминантный
(доминирующее) возбуждение

Dominant
(dominant) arousal

Белгілі бір жағдайда уақытша бір орталық үстемдік билеуші орталық бола алады. Үстем қозу орталығы басқа орталықтардың қызметін тоқтата алады.

«Соңғы нейрон» принципі

Принцип «последнего нейрона».

The principle of the «last neuron».




Индукция

Индукция

induction

И.П.Павлов, егер ми қабығының бір алабында қозу процесі пайда болса, осымен байланысты қалған алаптарында тежелу процестері пайда болатындығын айтқан.

Кері байланыс

Обратная связь

Feedback

Рефлекс тоқтаған соң оның нәтижесі көптеген қабылдағыштарды тітіркендіреді. Олардан шыққан хабар ми қыртысы орталықтарындағы акцепторға (салыстырушы) жеткізіледі.

Орындаған студент ___Смаилова Әмина__________ тобы ____жм-28_______ факультет __ЖМ_



Тақырып қаралды, күні
_________________ оқытушының қолы

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет