Брайан Трейси Жетістікке жетудің негізгі қағидалары

келбетіңізге

мəн беріп, жоғары талғаммен, сапалы дүниені таңдаңыз.

Мен

өзіндік құндылықтың барлық маңызды элементтерін қамтитын

қарапайым

формуланы қарастырып көрдім. Оны максималды түрде

қамтамасыз

ету үшін тұрақты негізде пайдалануға болады. Бұл формула

алты

негізгі элементтен тұрады. Олар: мақсаттар, стандарттар, табысты

тəжірибе

, басқалармен салыстыру, тану жəне сыйақы. Сонымен, өзіңізге

деген

сүйіспеншілік пен құрмет сіздің мақсаттарыңызға қаншалықты

тікелей

əсер етеді. Міндетті түрде жоспар құрып, жоспар бойынша əрекет

етіңіз

. Неғұрлым жоспарды жазып, оны орындаған сайын өзіңізге деген

сенімділікті

арттыратын болады. Əрбір жеткен жетістік сіз үшін құнды бола

бастайды

жəне табысты бола бастаған сайын күш жігеріңіз артып, рақатқа

бөленіп

, еке есе табысқа жетуді көздеп, жүйелі жұмыс жасауға үйрететін

болады

.

Формуланың

екінші құндылығы - стандарт. Ең бірінші кезекте, адам дұрыс

ойлана

білу керек. Əрі жан-жақты креактивті дүниелер мен идеяларды

ойлауға

ерік берген дұрыс. Жоғары деңгейде ойлана біліңіз. Арзан ойлы

болмаңыз

. Жұмысыңызды жақсы көріп, істеген кезде ғана нəтиже көре

аласыз

.

Көптеген

адамдар жұмыстарына разы емес екендігін айтады. Өйткені,

қаншалықты

тырысқанымен табысқа жетемін деп ойлайды. Мен олардан

жұмыстарын

қалай жақсы көріп, тіпті қалай жүректерінде сақтай

алатындығын

сұраймын. Бұл орайда олар еріксіз істейтіндерін, өздеріне сай

емес

жұмысты таңдап алғандары анық көрініп тұрады.

Өзіңізді

бағалау формуласының үшінші құндылығы - табысты тəжірибе.

Мақсат

пен стандартты бекітіп алғаннан кейін ары қарай орындау

тəжірибемен

байланысты. Мақсатты қойғаннан кейін оны күн- күнге бөліп

орындап

отырыңыз. Ол үшін уақыт керек. Тіпті кейде сіз жетістікке жеткен

кезіңіз

сізге байқалмауы да мүмкін. Бастапқы кезде бүл үшін шыдамдылық

керек

. Айталық, сіз бір жылда белгілі бір соманы табуды мақсат етіп

қойдыңыз

.Əрине, сіз оған ай, апта деп жоспар құрасыз. Ал сол жоспарды

уақытылы

орындап, істеп отырсаңыз, қабілетіңіздің, қайраттылылық пен

жігеріңіздің

қалыптасқанын байқайтын боласыз. Ал бұл сізге сенімділік

береді

.

Озіңді

дамытудың төртінші элементі - басқалармен салыстыру.

Табысты

адамдар үнемі мықтылармен араласып, өздерін салыстырып

отырады

. Болмасаң да ұқсап бақ дегендей, солардан үлгі алып, тіпті озып

шығуға

талпынады. Ақыр соңында көздегеніне жетіп, олармен бірге

серіктес

болуға дейін барады.

Өзіңді

дамытып, бағалаудың бесінші элементі - өзіңді бағалай отырып,

кұныңды

жоғалтпау. Өзіңізді тану үшін,жақсы сезіну үшін сізге жақын

жандарды

тани біліңіз. Кім дос, кім адал ажырата біліңіз. Бірақ, ешкімге

қастық

ойламаңыз. Барынша бастығыңызға, отбасыңызға сыйлы, қадірлі

адам

бола біліңіз. Жеткен жетістігіңізге қызғанышпен емес, нағыз шынайы

əріптес

, дос ретінде қарай білетін жандар арасында өзіңізді бақытты əрі

жайлы

сезінетін боласыз.

Ал

, формуланың соңғы əлементі - жеткен табысыңыз бен бірізділікке ие

сыйақыларды

қамтиды. Яғни, сіз қаржылық бонустар алатын жерлерде,

кеңірек

кеңселерде, үлкенірек автомобиль мінетін жерлерде істей аласыз.

Тіпті

, өзіңізді соған тəрбиелеп, мəжбүрлеңіз. Ауыр еңбектің нəтижесі

əрқашанда

басым болмақ. Əрине, егер сіз шын ниет, арманмен қаласаңыз.

Өзгелердің

мүмкіндіктерін арттыру

Адамдарға

қалай мотивация беруге болатынын, оларды ынталандыру мен

шабыттандыруды

қалай екенін білсеңіз, олар кез келген жұмыста бірге

мақсатқа

жетіп, табысты болуға келісетін болады. Өз біліміңізді пайдалана

отырып

, энергияңызды барлығымен бөлісіп, орташа деген басқа адамдарға

қарағанда

өз қабілетіңізді көрсете аласыз. Сіз қалайтын тұрақты деген

адамдардың

үш түрі бар. Олар ең алдымен сіздерге жақын адамдар: сіздің

отбасыңыз

, достарыңыз, сіздің жұбайыңыз бен балаларыңыз. Екіншіден,

сіздің

жұмыс барысындағы қатынастарыңыз: сіздің қызметкерлеріңіз,

əріптестеріңіз

, тіпті сіздің бастықтарыңыз. Үшіншісі - күнделікті өмірде

өзара

əрекеттесетін адамдар: сіздің тұтынушыларыңыз, жеткізушілеріңіз

банкиріңіз

, дүкендерде, мейрамханаларда, ұшақтарда, қонақ үйлерде тіпті

барлық

жерде жұмыс істейтін адамдар. Əрбір жағдайда, адамдарға

көмектесу

, жақсылық жасау сізді тамаша адамға айналдырады деп айтқым

келеді

. Тіпті біреуге жақсылық жасасаңыз өзіңізді əлдеқайда жақсы сезініп,

көңілді

күйде боласыз.

«Қуаттылық» дегеніміз - «қуат беру» дегенді білдіреді. Демек, халықты

өсірудің

алғашқы қадам - оларға кедергі келтіретін немесе өздерінің

энергиясын

жəне ынта-жігерін азайтатын нəрседен аулақ болу. Біріншіден,

өзіңізге

жақын адамдарды күнделікті көргенде бар уайым-қайғыны

ұмытып

, шаршағаныңызды басасыз.

Салмақты

болу əр адамға қажетті дүние-ақ. Ол өзін-өзі бағалау үшін құнды.

Сізбен

қарым-қатынасқа түсетін, əрбір адам өз деңгейін, бағытын көрсетіп

сездіріп

тұрады. Сол үшін өзіңіздің ең негізгі артықшылығыңызды анықтап,

оны

сезіне біліңіз. Сондай-ақ өзіңді жақсы сезінудің тағы бір жол

барлығына

өз ризашылығыңызды білдіріңіз. Үнемі «рақмет» деген сөзді

айтып

жүріңіз. Қамқорлығы үшін жұбайыңызға, сізге күш-қуат беретін

балаларыңызға

жақсы көретініңізді айтып, алғыс білдіріңіз. Сондай-ақ, сізді

де

ойлайтын басқа да адамдарға рақметіңізді аямаңыз. Осылай істеу арқылы

өзіңізді

іштей жеңіл сезінесіз жəне ара қатынасыңыз жақсарып, деңгейіңіз

өсе

бастайды.

Адамдарды

өздерін жақсы сезінуге, өз-өздеріне деген құрмет сезімін

арттыруға

жəне мүмкіндік беретін екінші тəсіл- мақтау мен мақұлдауды

кеңінен

қолдану. Психологиялық зерттеулер көрсеткендей, балалар əдетте

көрген

адамдарға мақтанып, өздері жайлы айтқан кезде олардың

энергетикалық

деңгейлері жоғарылайды, олардың жүрек соғу жылдамдығы

мен

тыныс алу жиіліктері артып, өздерін толық бақытты сезінеді екен.

Бланчардтың

«Бір минуттық менеджер» кітабындағы ең құнды сабақ, ол –

əрбір

мүмкіндікті пайдаланғанда «бір минуттық мадақтау» беру туралы

ұсыныс

. Тіпті қазіргі таңда, əлеуметтік жүйе болмасын, барлық қарым-

қатынаста

шынайы деген жетістіктерге өз мақтауыңызды айтып,

құттықтасаңыз

, сіздің нағыз қолдаушы, көмекке дайын екендігіңізді

көрсетеді

. Өзара түсіністік туралы психологиялық заң бар, ол: «Егер сен мен

туралы

жақсы ойда болып, жақсы сезінсең, мен сені жақсы сезінетін жолды

табатын

боламын». Басқаша айтқанда, адамдар үнемі өздеріне мейірімділік

танытатын

, сырын бөлісетін жан іздейді. Сол уақыт аралығында

уақтыңызды

бөліп, мəн беріп, көңіл бөлсеңіз, үлкен жақсылық істегенмен

бірдей

боласыз.

Өзгелердің

мүмкіндіктерін кеңейтудің үшінші тəсілі – өздерін құрметтеу

жəне

сезіну маңызды жəне олармен əңгімелескенде мұқият назар

аударыңыз

. Өкінішке орай, адамдардың көбісі басқалармен сөйлесу

барысында

шыдамсыздық танытып жатады. Бірақ бұл сіз үшін емес.

Есіңізде

болсын, өзгелердің пікірін тыңдау, деңгейін анықтау білу маңызды

əрі

жалғыз əрекет.

Сонымен

өзгелердің мүмкіндіктерін кеңейтудің негізгі үш ережесі бойынша

адамдарға

əркез өз ризашылығыңызды, қолдауыңызды көрсетіп, құрметпен

қарап

, мақтау айтып жүріңіз. Оларға деген мотивацияны аямаңыз.

Адамдарды

жұмыс əлемінде неге мотивациялайды? Ең мықты мотивация-

айқындық

. Адамдар жұмыстарын неге, не үшін істеп жатқандығын білу

керек

. Əр нəрсенің өлшемін, бағытын білуі керек. Негізгі стандартты жəне

жұмыстың

маңыздылығын білуі керек. Адамдарға деген əсерін білсе,

жалған

құндылықсыз жұмыс істесе, өзін бақытты сезінетін болады.

Екінші

жағынан, бұл компания немесе басқада жұмыс орындары болсын

сенімділік

береді. Яғни, алдағы уақытта проблема орын алған жағдайда,

бекітілген

стандарт бойынша, нақты жолын, мақсатын білген жағдайда кез

келген

ситуациядан шыға алады.

Жұмыста

тағы бір маңызды ынталандыру – қарастыру. Сондайақ,

менеджерлер

болсын, басқа да маман өкілдері қызметкерлермен бірдей

дəрежеде

болып, олармен дос ретінде араласуы керек. Яғни, оларды төмен

деңгейдегі

адамдар деп қарауға болмайды. Олардың да ойымен бөлісіп,

санасу

керек. Біріге отырып, жұмыс жасау арқылы дамып, оларды

құрметтейтінін

, жақсы көретінін сезінуі керек.

Есіңізде

болсын, ең бірінші кезекте қызметкерлерге өте мəн беріп, көңіл

бөлу

керек. Сіздің уақытыңыз олармен сөйлесуге, ойын тыңдауға кетуі

керек

. Міне, сол себепті табысқа жеткен, мықты деген басшылар

уақытының

басым бөлігін қызметкерлеріне арнауы, түскі уақытта олармен

бірге

тамақтанып, бүгінгі жұмыс туралы пікірталас жүргізіп, ашық түрде

жұмыс

туралы пікірін тыңдайды. Бұл орайда жұмысқа деген қызығушылық

артып

, компания бірігіп, мықты бола түседі. Жəне өз тəжірибеңізбен

бөлісіп

, айта отыруды ұмытпаңыз. Ең бастысы шынайы көзқараспен, дұрыс

ниетте

болыңыз.

Тағы

бір есте сақтайтын дүние, барлық адам - эмоционалды. Жұмысты

істеуі

немесе бас тарту эмоцияға байланысты. Сол үшін өзіңіз туралы

ерекше

əсер қалдырып, барынша жағымды эмоция сыйлауға тырысыңыз.

Маман

болу

Кейде

мен семинарға қатысушылардан, қанша адам сату саласымен жұмыс

жасайды

? деп сұраймын. Бұл бір жағынан қызықты əрі адамның қалай

жауап

беретінін көреміз. Үнемі біреу бастап қол көтереді содан кейін

қалғандары

да көтере бастайды. Сонымен семинарға қатысушылардың

жартысы

қол көтеріп, қалған адамдар менеджмент, бугалтерия саласы

болуы

мүмкін. Содан кейін мен күлімдеп: «Қазір мұнда шынымен қанша

адам

сатылымда?» Бұл жағдайда қатысушылардың əрқайсысы дерлік қол

көтереді

. Біз бəріміз күлімсіреп əрқайсымыз əр күнді сатумен

айналысатынымызды

түсінеміз. Яғни, кез келген жобаның өзі сатылымда

болады

. Азанда ұйқыдан тұрғаннан бастап, кешке ұйықтаймын дегенше,

адамдармен

кездесуде, келіссөздерде, оларды сендіре білумен, өз

жобаңызды

таныстыра білумен жұмыс жасайтын боласыз. Ең бастысы –

өткізе

білу. Барлық үздік басқарушылар деп отырғанымыз – мықты

сатушылар

. Менеджерлер өз жобасын өткізіп, іске асыру үшін мықты

əдістер

мен технологияны қолданады. Өкінішке орай, соңғы жылдар бойы

жобаны

сату білуде, неше түрлі айла-əдістермен, стигмалар өсті. Көптеген

адамдар

сату деңгейі төмен деңгейдегі қызмет түрі деп санайды жəне олар

ұнатпайды

. Тіпті сатумен айналысатын адамдардың өзі де. Шындығында

колледждерде

немесе университеттерде «сату бөлімі» бар жəне 15

миллионға

жуық Америкалықтар өз өмірін біреуге сата отырып жұмыс

жасайды

. Яғни, бұл сату деңгейі əрі саласы өте мықты дамыған деген сөз.

Сатушылар

– бұл бизнес саласындағы қозғалтқыштар мен шайқастар. Олар

барлық

өнімдерге деген сұранысты тудыратын негізгі мамандар. Сатудың

барлық

сəтті əрекеттерінің негізі - бос орындардың талдауы деп аталады.

Бос

орындарды зерттеп, қарап бақылау, сіздің идеяңыз бен қызметіңіз

клиент

үшін не істей алатынын анықтайды жəне оны мұқият калай ұсыну

керектігін

зерттейді. Яғни, сатып алушылар еш өкінбейтіндей жəне

иеленген

дүниесіне риза болғысы келеді. Кез келген нəрсені істеуге немесе

сатуға

көндіруде, өте пайдалы мотивация беретін «ABC» деп аталатын

теория

бар. Ендеше, «А» «сезінудің қанағаттанбауы» жағдайын білдіреді.

Бұл

адам өзінің ағымдағы жағдайына қанағаттанбайды дегенді білдіреді.

«С» үлкен қанағаттанушылық күйі болып табылады. Қазіргі жағдайдағы

сезімнен

қанағаттанбауы босатылса, адам қалағанына қол жеткізе алады.

Бұл

АВС теориясындағы «В» - өнім, қызмет, идея, əрекет немесе өнімді

сатуда

, өткізе білуде белсенділік таныту.

Сіздерге

бір мысал келтірейін. Мен өз көлігіммен өзімді күшті əрі жақсы

сезінетін

болдым. Ол жақсы көлік болатын. Жəне оны тұрақты тексеру,

қызмет

көрсету үшін дилерлік қызметке (кəсіпқой қатысушының бағалы

қағаздары

мен өз атынан жəне өз есебінен азаматтық-құқықтық

операциялар

жүргізумен байланысты қызметі). Шындығында, бізде көбісі

көлік

алып, оны қымбаттау етіп, қайта сатады. Негізінде, оны сатпай-ақ,

жалға

беріп, оның үстіне өзіңіз де пайдаланып, есі есе пайда көруге болады.

Тағы

бір мысал: Егер, сіздің сиырыңыз болса, оны қымбаттау етіп сатқанға

қарағанда

, қолыңызда бағып, сүтін, айранын алсаңыз оны сатып та ақша

тауып

, өзіңіз де азық ретінде пайдалана аласыз. Тіпті керек болса, кейін

оның

бұзауы болып, саны көбейгенде көбірек пайда əкеледі.

Міне

, менің сауда-саттық бойынша сатушым қолданатын бос орындардың

талдауларындағы

негізгі ұстанымдар. Неше түрлі əдіс, техниканы

пайдалана

отырып, кез келген нəрседен өтімді дүние жасауға болады.

Шындығында

, сатушы ретінде сатушыға қарағанда көп проблеманы

қарастыруыңыз

керек. Проблеманы шешуде фокус таныту керек жəне

шындық

пен идеяны бағалай білу керек.

Клиентпен

немес перспективадағы мəселе əлдеқайда көп болса, потенциал

соғұрлым

жоғары болады. Адамнан сұрауға болады деген ең маңызды

сұрақтардың

бірі, «Қиындық сізді қаншалықты бағалайды?» Оған

көмектесуге

тырысыңыз бірақ айқын, тікелей шығындар ғана емес, сондай-

ақ

айқын емес, жанама шығындарға да.

Тағы

«Қиындықтың негізігі салдары неде?» Сіз үшін қиындықтың негізгі

мəні

неде? Бұл жеке өміріңізге, жұмысыңызға қалай əсер етеді. Ең

тəжірибелі

деген сатушылар шағын аралықты табуға қабілетті содан кейін

оны

үлкен кеңістікке кеңейтеді. ойлана отырып сұрақ қою арқылы

болашақта

болатын қиындықтарды алдын алуға, проблемаларды шешуде

қабілетті

болады.

Барлық

адамға дерлік керек ең терең сана сезімінің бірі – өзін өзі бағалай

білу

құндылығы. Өзін бағалауды жəне оны іске асыруда адамдарға

көмектесіп

, оны арттыруға болады. Сондай-ақ, өз тəжірибеңізді бөлісе

отырып

көрсетуге, сатыл атын кез келген дүниенің маңызды екенін жəне

оны

өзі жақсы көре отырып, тұтынушыға аса ерекшелікпен ұсына ала білуі

керек

.

Жауапкершілікті

алу

Кейбір

қызметкерлер жарнама үшін жоғары сомада бəскелестеріне

қарағанда

көбірек ақша жұмсайды, тіпті олар қабілетті болса да, аса

міндетті

болмаса да. Бұл əділ емес. Не үшін көбірек жұмыс істегеннің

өзінде

бұлай істеуі керек жəне ұзақ сағат бойы жұмыс істегенде оларға

артық

ақша немес сыйақы беріледі деп ойлайсыз ба? Өйткені, бұл үлкен

жетістікке

жету үшін, сіз өзіңізге жақсы болуы мақсатында жүзеге

асыратын

дүние бірақ жасаған ісіңізде жақсы деп қабылдануыңыз керек.

Адамдар

ұғынып, қабылдаудың негізгі факторы. Бұл дегеніміз олардың тек

көзбен

көргені емес, ұғынып, түсінуі.

Егер

сіздің əріптесіңіз сізге қарағанда кез келген жағдайда шебер, білікті

болса

, демек, жауапты əрі мол ақша таба білуге қабілетті деген сөз.

Қуанышқа

орай, өз мансабыңызды өсіруге, командаңызды мықты қылуға,

табысты

болуға мүмкіндік бар жəне сол мүмкіндіктерді пайдаланып, іске

асыра

білсеңіз болғаны. Яғни, алғашқы кезекте біліктілікті дамыту.

Алдымен

сізді өсіретін, нарыққа керек деген, қолыңыздан келетін жұмысты

анықтаңыз

. Болашақта жарқын өмір сүру үшін ештеңеден аянып қалмаңыз.

Команда

деңгейін өзіңіз елестеткеннің өзінде аз уақытта жақсы көрсеткіш

беретіндей

етіп, жұмыс жасаңыз. Командаңыздың өскені, сіздің деңгейіңізді

өскені

екенін ұмытпаңыз. Жақсы, өтімді дүниені қабылдау, жауапкершілік

пен

жетістікке жылдам жетуге мүмкіндік береді. Ал жетістікке жету

стратегиясын

да, іргетасыңыздың негізін берік əрі жылдам қалағаныңыз

абзал

. Жұмысшылар алдымен бастықтық іс əрекетіне қарайтын болады. Сол

үшін

де атақ абыройды сақтау үшін біліктілік пен қабілетіңіз мықты болуы

керек

. Бір жетістікпен тоқтап қалмаңыз. Басқалардың сізді қабылдағанына

көз

жеткізетін бірнеше элементтері бар. Сонымен, маңызды элементтің бірі

- бастан аяғына дейін жалпы бейнеңіз. Нақты айырмашылықпен өзгелерге

қалай

көрінесіз. Жақында өткізілген сауалнама бойынша персоналдың

басшылары

жалдау туралы шешім қабылдады. Көптеген адамдар

қабылданған

шешімге сенім білдіреді жəне жұмысқа үміткерді қабылдамау

шын

мəнінде бірінші төрт секундта жасалады екен.

Сондай

-ақ, сізге өміріңізге керекті, қолданатын бірнеше элемент бар.

Мысалы

, сіздің сыртқы келбетіңіз, киім үлгіңіз маңызды нəрселердің бірі

болып

саналады. Адамның киімді таңдауы, оны күтіп кигеніне қарай,

қандай

тұлға екенін анықтауға болады. Сыртқы көрініс – өзіңіз көріп

отырған

жолдың көрінісі. Егер сізде оң, кəсіби өзіндік имиджіңіз болса,

өзіңізге

деген сенімділікті арттыра түсесіз. Ал бұл барлық адамдарда жақсы

идея

мен компания қызметкерлеріне өзіндік имижд қалыптастыруға əсер

етеді

. Имидж қалыптастыру негізгі өз жұмысының бар екендігін көрсетеді.

Яғни

, адамдар сыртқы келбетіңізге қарап, баға беретін болады. Демек, сіздің

мансабыңыз

адамдарға оң əсерін беруі керек. Тіпті, сіздің киім кию үлгіңіз

жұмыста

кейбір есіктердің ашылуына септігін тигізуі де ғажап емес.

Сонымен

қатар, тұлғалық қасиетті арттырудың тағы бір жолыбизнесте

немесе

өз салаңыз бойынша тағы бір қауымдастықпен серіктес болып,

байланыс

ортаңыз. Байланысты артт ырған сайын, мұқияттылық пен

жауапкершілікті

еріксіз алатын боласыз. Сондайақ өзіңізге керекті

адамдарды

да анықтап, солармен тығыз жұмыс жасағаныңыз жөн.

Осылайша

тəжірибе қалыптасып, адамдарды танитын боласыз. Белгілі бір

қауымдастық

немесе мүшелікке қосылатын адамдар тұрақты кездесулерге

жүйелі

қатыспаса да көп жұмыстар атқарады. Мысалы, əртүрлі дүниелерді

істеуде

, көмектесіп, жəрдемдесумен-ақ жұмысбасты болады. Бірақ бұл сіз

үшін

емес. Сіздің негізгі жұмысыңыз – қызмет көрсету үшін комитетті жəне

еріктілерді

таңдап алу. Қандай комитет ең белсенді болып көрінетінін

анықтаңыз

. Еріктілер сіздің уақытыңыз, сараптама жасау, уақытпен жұмыс

жасауды

білдіреді. Мұқият жазып алыңыз. Тапсырмаларды сұрау жəне

уақытында

мұқият істеу тамаша жасалынған дүние болмақ.

Сондай

-ақ, «United Way» сияқты белгілі қайырымдылық ұйымына жəне

жыл

сайынғы жұмыс деңгейін арттыра отырып, белсенді болыңыз. Сіз

бұдан

байып кетпеуіңіз мүмкін, бірақ сізде уақыт бар жəне сізді бай

қылатын

сол білім мен жинаған тəжірибе болмақ. Кез келген адамды

қоғамдастықтың

негізгі басшыларымен танысу нəтижесінде шектеулі

ресурстар

үлкен беделге көтеретін болады.

Бірнеше

жыл бұрын, бүкілəлемдік сауда палатасына кіріп, Экономикалық

білім

беру комитетінде ерікті түрде жұмыс жасадым. Əдеттегідей, кез

келген

уақытта еріктілер саны аз болды, сол себептен жұмыс көп болды

жəне

бар күш жігерімен жұмыс істейтін адамдар ғана дайын болды. Бір жыл

ішінде

, осы бірлестіктің жылдық конвенциясы жайында баяндама жасадым.

Баяндамаға

бүкіл мемлекеттегі ең ықпалды бизнес басшылары қатысты.

Келесі

жылы мен губернаторға жəне оның көмекшісіне мемлекеттік баспа

кеңесінде

негізгі брифинг өткізуге шақырту алдым. Алты айдың ішінде

іскерлік

қауымдастықта осындай танымалдылыққа жеттім жəне

жалақымнан

үш есе жаңа компанияны басқаруға мүмкіндік берді. Бұның

барлығы

сауда палатасында белсенді болудан жəне басқа мүшелерге белгілі

болу

арқасында келген дүние.

Шамамен

үш жылдан кейін, «United Way»-мен қалыптасқан мықты

тəжірибеммен

жұмыс істеуге ерікті болдым. Ал іс жүзінде менің бизнестегі

əлемім

өзгере бастады. Өйткені, қайырымдылық ұйымының өзінің жыл

сайынғы

қайырымдылық қозғалысына қатысуына көмек беруім. Көп

ойланбастан

, бастан өткен іс болғандықтан жемісін де берді. Мұндай

керемет

сезімді айтып жеткізудің өзі əсерлі. Бұл Америкада жетістікке жету

баспалдағының

ең жылдам жолы болып саналады.

Адамдардың

көпшілігінде болмайтын,көзге көріну деген сынды нəрселерді

арттыру

үшін жасай алатын басқа да көптеген нəрселер бар. Мысалы, 105

бас

атқарушы қызметкерлерді зерттеу, адамның мансабын да тез жолға

түсетін

екі қасиеті бар деп қорытындылады. Бірінші қасиет - күнделікті

таасырмаларға

қарсы келу бұл артықшылықтарды белгілеу, ажырату да

маңызды

емес. Екінші қасиет- жылдамдықты сезіну, жұмысты тез игере

алып

кету. Менеджерлердің орны кемшілікті жасырып, артықшылыққа

айналдыра

білген адаммен дұрыс жұмыс жасай білу керек жəне құрметтеу

керек

. Америкада жұмысты аяқтаудағы сенімділік ең құнды қасиеттердің

бірі

болып саналады.

Өзіңізді

мойындатудың тағы бір жолы – жұмысыңызды, дағдыларыңызды

үнемі

жаңартып отыру жəне сіздің басшыларыңыз сізге ешқадай күмəн

келтірмеуі

тиіс. Басшылармен ой – пікір алмасып, тартыншақтанбай, еш

қысылмай

, өзіңізді еркін ұстау арқылы жұмысты нақты жүргізе аласыз.

Сонымен

қатар, қосымша курстар мен семинарларға қатысып отырыңыз.

Менде

жұмыс істеген жас əйел алты айда агрессивті компьютермен оқыту,

бухгалтерлік

есеп арқылы өз жалақысын екі есе азайтты жəне олаған

бухгалтерлік

дағдыларды меңгеру арқылы компания деңгейін өсіре

алатынын

білді.

Сондай

-ақ, бастығыңыздан кітап жəне аудио бағдарлама бойынша

ұсыныстарды

сұрап көріңіз. Оларды тыңдап, естігеннен кейін осы жоба

жайлы

іске асыруды қарстырып көріңіз. Барынша көбірек біліп,

қызығушылық

танытатын адамдармен бірге компания құндылығы да өсетін

болады

. Əрине, егер сіз позитивті - психикалық қатынасты дамытып

отырсаңыз

, қарапайым сөзбен айтқанда көзге көрініп, жетістікке жету жолы

жеңілдей

түседі. Əдетте,компания арасында үнемі көтеріңкі көңіл күйде,

адамдарға

жағымды əсер сыйлап жүру, пессимизм бағытындағы

адамдардың

оптимизмге ауысуына, үнемі жадыраңқы жүруіне əсер етеді.

Ал

бұл сіз үшін кез келген есіктің ашылуына оң əсерін береді. Бірақ нағыз

достықпен

, сыйластықты ұмытпаңыз.

Сонымен

қысқаша айтқанда, көзге көрініп, белесті бағындырып табысты

болу

жолында, деңгейіңізді көтеретін бес жолы бар.

1. Өзіңізге жүктелген тапсырмаға жəне сіз үшін маңызды деген дүниеге

жауапты

əрі өте мұқият болыңыз. Сіздің таңдаған жолыңыз болашақта сізді

өсіретін

жəне сол үшін жоғары жалақы төленетін болады.

2. Əрекетіңізбен сырт келбетіңізге мəн беріңіз. Киімдерді барынша жоғары

стильде

таңдаңыз. Қызметкерлердің киіміне қарап, компания деңгейін де

анықтауға

болады.

3. Компанияның ішінде де, сыртында да байланыс жасап, арттырып

отырыңыз

. Барлық нəрсеге уақыт табуға, үлгеруге тырысыңыз. Жұмсаған

уақытыңыз

кейін болашақта пайдасын тигізетіндей болсын. Өз салаңыз

бойынша

нарықты зерттеп отырыңыз. Егер сізге пайдасын тигізетін болса,

волонтер

да болыңыз. Волонтер ретінде қосылған қауымдастықтың

басшысы

кейін сіз болуыңыз да ғажап емес. Ол сіздің жұмысыңызды

табысты

болуына əкеледі əрі біліктілігіңізді арттырады.

4. Сондай-ақ, семинар тренингтерге үзбей қатысып отырыңыз. Бірінен

болмаса

, бірінен кереметтей тəжірибе алып шығасыз. Ал ол өмірлікке

кететін

болады. Қосымша кітаптар мен аудиолар тыңдаңыз. Осы жайында

басқаларын

да ұсыныңыз. Əрқашан білгеніңізбен бөлісе отырыңыз.

Бастығыңыз

сіздің ынталы, құлшынысыңыз бар екенін байқаған кезде,

табысқа

жетуге көмектесіп, мүмкіндік беретін болады. Америка елінде бұл

процесс

көптеген адамдарды мансап жолында басшы болуына дейін

апарды

.

5. Ақкөңіл əрі жанашыр болыңыз. Басқалары сізді үнемі іздеп тұратындай

болыңыз

. Ұжым арасында байсалды, сабырлы болыңыз. Тек пайдаңыз бен

жақсылығыңызды

тигізіп жүріңіз.

Бір

нəрсені есте сақтаңыз! Егер сіз шынымен қаласаңыз бəрі қолыңыздан

келеді

. Өзіңізден ештеңені аяп қалмаңыз. Уақыт бөліңіз. Барлық жолдың

сапалы

қалануы өз қолыңызда екенін ұмытпаңыз.

Күш

қуаттың мықтылығы

Өмір

жолыңызда алдыңызға койған мыңдаған мақсаттар болуы мүмкін,

бірақ

олардың барлығы төрт негізгі категорияның біріне ғана бағынатын

болады

. Істеген əрбір ісіңіз өміріңіздің сапасын жақсарту мақсатында

жасалынған

дүние екені анық. Сонымен, бірінші категория - сіздің бақытты

қарым

-қатынастарыңызға деген ұмтылысыңыз. Жақсы көруді, қолайлы

өмірді

тапқанды жəне басқаларымен де бірге бақытты болғанды қалайсыз.

Айналаңыздағы

адамдармен жақсы қарым-қатынаста болып, ешқандай

арам

ойсыз, олармен бар ойыңды ашық түрде жеткізіп, əңгімелескен кезде

бір

жеңілдеп, бойыңыз сергіп қалады. Қоғаммен байланыс жасауыңыз жəне

əртүрлі

шараларға қатысып, адамдармен араласу арқылы сіз өмір сүретін

қоғамда

өз орныңызды міндетті түрде табатын боласыз.

Екінші

категория - сіздің қызықты жəне күрделі жұмыстарыңызға деген

ұмтылысыңыз

. Сіз,əрине, жақсы өмір сүруді қалайсыз, бірақ

мамандығыңыздан

жəне өз ісіңіздің көбірек лəззат алып істегеніңіз

əлдеқайда

маңыздырақ.

Үшінші

категория- қаржылық тəуелсіздікке деген ұмтылысыңыз. Ақша

деген

проблемадан шынымен-ақ еркін, таршылық көрмей өмір сүргіңіз

келеді

.

Сонымен

жайлы өмір сүру үшін қаржы тұрғысынан белгілі бір жетістікке

жеткіңіз

келеді, бірақ бұл қиындық шешілетін болса жəне шешімі бар болса

онда

ешқашан уайымдап, жүйкеңізді кетірмеңіз.

Қаржылық

тəуелсіздік сізді кедейшіліктен босатады жəне тіршілік ету үшін

қажетті

құрал. Егер үнемі жүйелі түрде, ақшаны ұқыпты сақтап, артық

шапшай

жұмсасаңыз, ақыр соңында қайтадан сізді жұмыс істеуге мəжбүр

еткізбейтін

болады.

Төртінші

категория - ауру сырқаудан аулақ болып, қуатты əрі сапалы өмір

сүру

. Денсаулық - барлық істің негізгі тірегі.

Жұмыстың

100 пайыз орындалуы денсаулыққа байланысты. Сол үшін

бірінші

кезекті деннің саулығына мəн бiрiп, күтіммен қарау керек.

Бұл

төрт мақсаттың ортақ мағынасы жəне маңызды талап, олардың

əрқайсысына

қол жеткізу - жоғары деңгейдегі энергия болып саналады. Осы

салада

кішкене жетістікке жетудің өзі дамуды талап етеді. Ал осы кішкенені

жетіктікке

жеткізетін сіздің күш қуатыңыздың мықтылығы.

Корпорация

үшін стратегиялық жоспарлаудың мақсаты меншікті

капиталдың

кірістілігін арттыру жолдарын табу.

Жеке

даму бойынша барлық жұмыстарда, мақсат қою, өзін-өзі жетілдіру

жəне

уақытты басқара білу, сіздің энергияңызды арттыратып, көмек беретін

құрал

немесе немесе менің досым Кен Блангард айтқандай «өмірге қайта

оралу

». Сіз үнемі бақылау жасап, күнделікті істей жұмысыңызды аптаға,

күнге

, уақытқа бөліп, қою арқылы бір нəтиже ала саласыз. Жəне ең бастысы

тəртіпке

бағына отырып, уақыты жұмыс жасауда.

Компаниялар

қаржылық капиталға ие болса, сізде адам капиталы бар деген

сөз

. Сіздің адами капиталыңыз психикалық, эмоционалдық жəне физикалық

энергиядан

тұрады. Ал көбірек энергия инвестицияға қажет жəне оны оны

ақылға

қонымды түрде инвестициялау керек. Соғұрлым сізде үлкен

сыйақылар

болады.

Сонымен

энергияны күшейтіп, əрі дұрыс пайдалана білуіміз керек.

1. Дұрыс салмақ. Артық салмақтың болуы өзіңізбен бірге үнемі қосымша

жүкті

арқалап жүрген сияқты. Сол үшін де артық жүктен құтылу керек. Ал

егер

артық салмақтан арылмасаңыз, жүрек, өкпеңіз жəне бұлшық

еттеріңізге

салық төлеуге тура келеді. Артық салмақ жұмыс істеуге жəне

энергияның

төмендеуіне алып келеді. Ал, артық салмақтан арылу өзіңізді

сергек

, жеңіл əрі жақсы сезінуге көмектеседі. Тіпті, көңіл күйіңіздің

көтеріңкі

болуына, шаршап, ентігу деген сынды дүниелерден бүлдем аулақ

боласыз

.

2. Дұрыс диета. Сіздің күнделікті жейтін тағамдарыңыз денсаулығыңызға

əсер

етпей тұрмайды. Диета ұстап, артық салмақ арылуға бекінсеңіз, сізге

жақсы

жағынан пайдасын тигізбесе, зияны тимейтін болады. Əрине, аз-

аздан

тамақтанып, ең бастысы уақытылы тамақ ішуді ұмытпайық. Əдемі

келбет

, тамаша өмірді - жеміс-жидек, көкеністер секілді пайдалы

тағамдармен

ғана əсемдейтін боласыз. Дəлел ретінде, тəжірибе жасап

көрсеңіз

де болады. Тəртіпке бағынып, үнемі пайдалы тағамдарды жеп,

суды

көбірек үшiп жүрсеңіз, кейін газды сусындар, гамбургер секілді

тағамдарды

тіпті көргіңіз келмейтін болады.

3. Дұрыс жаттығу. Жаттығуды жүйелі жасау, күш-қуатты артып, өмір

жасыңызды

ұзақ қылады. Сондай-ақ, уақытылы ұйықтап, табиғат заңына

бағынуды

ұмытпаңыз. Жəне физикалық тұрғыдан өзіңізді шыңдауға, ақыл-

ой

мен эмоционалдық тұрғыдан өзіңізді дұрыс басқара білуге үйретеді.

Тренингтің

үш негізгі түрі бар: ниет, күш жəне төзімділік.

Ынта

-жігер, қалаумен жасау арқылы өзіңізді аямаңыз. Яғни, бұлшық еттерді

қатайту

, дұрыс келбет қалыптастыруда жаттығудың барлық түрін жасап,

нəзік

болып қалған денеңізді шынықтырыңыз. Ең бастысы, жаттығуды

ережесі

бойынша жасаңыз. Тіпті, кейбір жағдайда дұрыс тəртібімен

жасалынбаған

жаттығу бір жеріңізді мертіктіріп, кері зиянын тигізуі де

ғажап

емес.

Күш

салып жасалатын жаттығуларға калистеника, салмақ көтеру жəне

басқа

жаттығулар кіреді.

Бірақ

ең бастысы төзімділік немесе аэробика, жаттығулары. Ұзақ өмір сүру

мен

денсаулықтың жақсы болудың бірден бір жолы аэробикалық

жаттығулар

деп айтсам болады. Аптасына үш рет 30 минуттан жасап отыру.

Байқап

көріңіз, аэробикалық жаттығуларды жасау арқылы, жаяу жүру,

жүгіру

, жүзу, велосипедпен жүру, жүгіру немесе шаңғы тебу сынды

дүниелерді

оп-оңай басқаратын боласыз. Ең маңыздысы, аптасына кемінде

үш

рет жасап отырыңыз. Ал, кейбір кісілер демалыс күндері, өзіңізге

қосымша

ретінде бес рет істеп отыруға кеңес береді. Бұл мінезіңіздің

тұрақты

болуына, төзімділік пен денсаулығыңыздың жақсы болуына оң

əсерін

тигізеді. Ержесіз істің, берекесі кетеді. Сол себепті, барлығын

уақытылы

, жүйелі істеп отырыңыз.

4. Дұрыс демалу. Орташа есеппен алғанда, жақсы ұйықтауға шамамен 7-8

сағат

уақыт кетеді. Ал кейбір адамдар мүлдем аз ұйықтайды. Ал уақытылы

жүйелі

7-8 сағат ұйықтап, ерте тұру үшін əр кешіңізді жоспармен өткізіңіз.

Табиғат

заңына бағынуды ұмытпаңыз. Түнде ұйықтап, күндіз əр

минутыңызды

бағалап жұмыс жасасаңыз бəріне үлгересіз. Барлығын

жоспар

бойынша орындап, əр сəтті босқа жібермеңіз. Айтқандай, бір

данышпан

: «Əлемді өзгерткің келсе, азанда тұрып төсегіңді жина» деген

екен

. Сол сияқты, кейін өкінбеу үшін əр нəрсені уақытында жасай білейік.

5. Тыныс алу.

6. Дұрыс қатынас. Позитивті психолоиялық көзқарас өмірдегі табыс пен

жетістікке

жылдам жетудің бірден бір жолы. Позитивті ойлау арқылы,

барлық

істі істеуге қалауыңыз артып тұрады. Неғұрлым жақсы қарым –

қатынаста

болсаңыз, ойыңызға алып, жоспарлаған ісіңіз өз шешімін

соғұрлым

оң нəтиже береді. Барынша, позитивті, жақыс ойда болсаңыз сіз

үшін

əлемде шешілмейтін түйін болмайды.

Екінші

жағынан, теріс эмоциялар сіздің энергияңызды, ынтажігеріңізді

құртады

. Олар сізді əлсіретіп, сіздің иммундық жүйеңізді босатады.

Қорқыныш

, күдік, ашулану, əлде кімге ренжу бойыңызды жаулап алады.

Сол

үшін де болмайтын нəрсеге бас қатырып, жүйкеңізді құртпаңыз. Əр

сəтсіздіктің

өзі сəттілік. Қиыншылық пен қателесуден сабақ алыңыз. Үнемі

оптимист

бол. Көңілді жəне жағымды болыңыз.Көмек көрсетіңіз жəне

қолдау

білдіріңіз. Өзгелерге ынталандыру мен шабыт көзі болыңыз.

Басқалары

сізді іздеп тұратындай адам болыңыз. Əрбір табысжүздеген тіпті

мыңдаған

, кішкене ғана жасалынған қадамның нəтижесі. Бұл күш пен

табандылық

сізді нағыз тұлға ретінде қалыптастырды.

Жасалынған

əрбір игі іс еш өлшеусіз қалмайды. Еш нəрсе бейтарап емес.

Өмірде

сізге біреу көмектеседі немесе көңіліңізді қалдырады. Мақсатқа

жетуге

көмектеседі немесе сізді одан алыстатады. Бұның барлығы

ескерілетін

болады. Ең бастысы, дұрыс жолдан айнымаңыз. Барлығы өз

қолыңызда

. Мақсатқа жетіп, орындау немесе оны жасамай, өмірден

сыбағасыз

өтуде өз қолыңызда екені ұмытпаңыз.

Басқара

білу мен жігерлендіру

Көшбасшылық

дегеніміз - сіз істеп жатқан нəрсе емес, сіздің кім екендігіңіз.

Көшбасшылық

кім екендігіңізді тану бірақ істеп жатқан дүниеңізден бас

тарту

деген сөз емес. Істеген ісіңіз арқылы сырт көзге қандай екеніңізді

көрсете

аласыз. Əрине, барлық нəрсе бірібірімен байланысты.

Мотивациялық

көшбасшылықтың бастапқы нүктесі алдымен өзіңізді

басқара

білу жəне сол арқылы өзгелерге үлгі болу. Өзіңізді жан-жақты тұлға

ретінде

қалыптастыру. Жетекшілердің негізгі сипаттамасы жауапкершілік

стандартын

жоғары бағалауы. Тек өздерін тəртіпте ұстамай, басқаларын да

бақылып

, үйретіп отырады. Мысал ретінде, күнделікті істеген іс əркеттеріне

есеп

беріп, жазып, дəлел ретінде көрсетіп отырады. Мотивациялық

көшбасшылық

«жанама күш» заңына негізделген. Осы заңға сəйкес, адам

өмірінде

көптеген жетістіктерге жанама əдіспен жылдам жетуге болады.

Яғни

, өзіңізді көрсете отырып, көшбасшылық қасиеттерге ие болып,

басқаларына

бұйрық беріп, жұмсауға қарағанда, бірге жұмыс істеп, оларды

жақсы

жаққа бағыттап отырсаңыз болғаны. Сөзіңіз бен ісіңіз сəйкес келсе,

тіпті

сізге еліктеп, тамаша өмір сүру өзіне байланысты екенін сезінетін

болады

.

Бизнесті

қуаттың бірнеше түрі бар. Олардың екеуі- белгіленген қуат жəне

позиция

қуаты.

Позициялық

қуат - бұл қызмет атауымен немесе кез келген ұйым позициясы

бойынша

келетін қуат. Егер сіз компанияда менеджер болсаңыз, сіз

автоматты

түрде дəрежеңіз бен артықшылықтарыңызды анықтайтын

боласыз

.Жұмыс барысында белгілі бір шешімдерді қабылдап, клиентпен

жұмыс

жасауыңыз керек болады. Жұмысты берекелі етіп, тиянақты

орындайсыз

немесе əркімнен бір сөз естіп, көштің соңында жүресіз.

Белгіленген

қуат - бұл адамның түріне байланысты пайда болатын күш.

Негізі

əрбір ұйымда келіспейтін жəне жоғары деңгейді мойындай бермейтін

адамдар

болады. Өте қатты, жұмыс басты ерлер мен əйелдер болады. Олар

өте

табысты, белгілі бір деңгейде жетістікке жеткен адамдар. Бірақ мінездің

қатылығымен

аса жағымсыз көрінуі де мүмкін.

Мотивациялық

көшбасшылардың ең күшті күші- «қызмет басшылығы» деп

аталады

. Конфуций: «Кім басшы болады, яғни, қызметшісі де болу керек».

Кім

өзін қызметші ретінде жұмыс істеп бастаса, жəне өзіне міндеттелген

жұмысты

абыроймен, жоғары деңгейді орындаса, басшылық қызмет

деңгейіне

көтеріледі. Бірақ қалыптасқан жағдай бойынша, басшылық жасау,

лидер

болу кез келген сəтте құрбандыққа баратын, батыл əрі сенім қадам

жасай

білетін жан. Өзін ғана емес, командасымен бірге жетістікке жетіп,

өзін

көрсете білуі.

Бүгінгі

көшбасшы - сұрақты мұқият тыңдап, тиімді жоспарлай біліп,

өзгенің

ой пікірімен санаса білуі. Ең бастысы, лидер атақабырой үшін

жұмыс

жасамауы керек. Негізгі қызметі- көмек көрсету. Егер осы

қасиеттерді

бойыңызға сіңіріп, жұмыс жасасаңыз аз уақытта жақсы

нəтижеге

қол жеткізетін боласыз. Жəне өзіңізді жеңіл əрі бақытты сезінесіз.

Сонымен

, өзгелермен жұмыс жасай жүріп, мотивациялық

көшбасшылықтың

5 қасиетін ұсынамыз.

Бірінші

сапа - бұл көрініс. Үлгі бола білу мен көре білу.

Көшбасшылар

негізгі дарын, қабілетті көре білуі керек. Мысалы, соңынан

ерген

ізбасарлар күнделікті əрекет жасайды. Ал көшбасшылар қарап, аңғара

білу

керек. Өзгелерді жігерлендірудің ең жақсы жолы – алдымен өзіңізді

жігерлендіру

. Басқаларға жобаны қызықтырудың ең жылдам жолы-

алдымен

өзіңді қызықтыру. Бұның барлығы жоспарланған істің толықтай

нəтижесін

көру, мақсатты орындау жолы болып табылады. Ұйымда

адалдықты

қалыптастырудың, іспен көрсету арқылы үлгі болудың жолын

құрастыру

. Мұның бəрі жанама күш туралы заңның қосымшалары. Яғни,

көру

сапасымен өте тығыз байланысты.

Көшбасшылықтың

талабы - жоғары жетістіктерді таңдау мүмкіндігі. Сол

сияқты

жақсы əскер соғысатын жерді таңдайды, ал жақсы көшбасшы

өзгелер

жəне басқалары көрнекті жұмыс атқара білетін аймақты таңдайды.

Міндеттеме

артықшылығы- командаға рух, жігер, жалын бере білуі керек.

Сонымен

адамды өзгертіп, жеңіс сыйлайтын да немесе өшіріп, құрдымға

кету

лидердің тапқырлықпен жұмыс істей білу қабілетінде.

Өзіңізге

жəне басқа адамдарға арналған ең мотивациялық көзқарас - ең

мықтысы

болу. Көптеген адамдар басқа жандарға қызмет көрсетудегі

тамаша

абсолютті, шынайлығы, болашақ экономикада өмір сүру үшін

негізгі

қажеттілік екенін түсінбейді. Көптеген компаниялардың бір идеяны

ұстануы

- соған үйеншікті болып қалуы жəне сол арқылы бизнесте тұрақтап

қала

береміз деген ой. Бұл жай ғана ақымақтық! Бұл ескінің ой, көзқарасы.

Біз

қазір тамаша мүмкіндіктер ғасырындамыз. Клиенттердің талғамы

əрқашан

биік. Сол себепті сіз олардың көңілінен шыға алмасаңыз, олар

ендігі

кезекті бəсекелестеріңізді тұрақты клиентіне айналдырып кетуі де

ғажап

емес. Ал көшбасшы ретінде, сіздің жұмысыңыз жасаған еңбегіңізбен

бағаланатын

болады. Сол үшін де тек жоғары сапа үшін жұмыс жасаңыз.

Екінші

сапа ең алдымен, көшбасшыларға ең керекті нəрсе - адалдық.

Мықты

болу үшін бірлік керек. Сол сияқты біріншіден, бір біріңе деген

сыйластық

пен адамгершілікті жоғары қойыңдар. Адал іспен ғана барлық

нəрсені

жеңіп алуға болады. Осы тұста өзіңіздің қандай екеніңізді де

анықтауға

да болатын секілді.

Адалдық

дегеніміз мынау: бүгінгі күннің соңында сізден біреу: «сіз ең

жақсысы

етіп жасадыңыз ба?» деп сұраса, оның көздеріне қарап «иə» деп

жауап

беріңіз.

Сонымен

қатар, шындықты ұстана отырып, лидерлік бағытта

қателіктеріңізді

мойындауға үйретеді. Керісінше, сіз бұдан сабақ алып, əлсіз

жеріңізді

анықтап, күшіңізді одан əрі дамытатын болсасыз. Адалдық – əркез

өзіңізге

шындықты айтып өмір сүру, шынайы қарым-қатынаста болу. Кез

келген

жағдайда, қандай қиыншылық болмасын, адамдарға деген адал

қарым

– қатынасты үзбеңіз.

Егер

мотивациялық көшбасшылықтың алғашқы екі қасиеті көріну мен

адалдық

болатын болса, үшіншісі осы екеуін қолдайтын болады. Яғни,

батылдық

. Ал бұл қасиеттер «нағыз көшбасшы «деген жандарда ғана

ерекшеленетін

болады.

Өзіңе

үлкен көзқарас қалыптастыру жəне өзгеге еліктеу оңай. Өзіңді

шынайылыққа

тəрбиелеу оңай. Бірақ сіздің көзқарасыңыз бен

міндеттемелеріңізді

орындау үшін керемет батылдықты талап етеді. Көріп

тұрғаныңыздай

,егер мақсатқа жеткіңіз келсе, құрбандыққа баруыңыз керек.

Əрине

, көптеген кедергілер, жолдан тайдыру деген сынды дүниелердің

талайын

кездестіретін боласыз.

Өзгелерге

сыйлы, құрметті болу үшін де бытылдықты жоғалтпау керек. Ал

батылдық

пен шыншылдық ерік-жігердің шыңдалуынан, көптеген

қиыншылықтарға

қарсы тұра білуден қалыптасатын дүние. Батылдықтың

бірінші

нысаны – өмірдегі принциптеріңізге сүйену қабілетіңіз жəне

сеніммен

өмір сүру. Белгісіздіктен шығып, сенімсіздікке жол бермеу.

Көптеген

адамдар белгілі бір аймақта шектеліп, тұйықталып қалады. Яғни,

басқа

бір ортаға тап болған кезде, күн салқында жылы үйде отырып, суыққа

шығып

кетпендей болады. Дауылды желге шыққаннан кейін ол əдеттегідей

үйренісіп

қалған жеріне, жылы үйге қайтуға асығады. Бірақ бұл нағыз

көшбасшыға

тəн қасиет емес. Керісінше, сəтсіздікке жол бермей,

қиындыққа

мойынсұнбауы керек. Қарапайым адамнан негізгі

айырмашылығыңыз

осылай болмақ. Көптің бірі болып қалғыңыз келмей ме,

ендеше

міндетті деген дүниені бойыңызға сіңіре біліңіз. Тіпті кейін,

басқаларына

жеткен жетістігіңіз жайлы айтып, үлгі етіп жүретін боласыз.

Македонияның

Ұлы Александрі - барлық уақытта ең керемет

көшбасшылардың

бірі болды. Оның əкесі Филипп IIөлгеннен кейін, ол 19

жасында

патша болды. Алдағы 11 жылда ол əйгілі əскерлерін басқарып,

қаншама

күштерге қарсы тұрып, əлемнің біраз жерін жаулап алды.

Дегенмен

, ол өзінің күшіне енген кезде, əлемге əйгілі, тарихтағы ең ұлы

билеуші

. Шайқаста өзі қылыш ұстап, алға бастап шығуымен басқаларына

үлгі

бола білді. Александр жауынгерлеріне ешқашан өз еріктерімен өлімге

бармауына

, жасаған іс- əркеттің толықтай дұрыс нəтиже беретініне көз

жеткізіп

алуын сұрайтын. Александрдың жауынгерлеріне көрсетіп, соғыста

өзі

алдыңғы қатарда тұруы арқылы күш жігер беріп отыратын.

Мотивациялық

көшбасшылықтың төртінші сапасыреализм. Реализм – бұл

интеллектуалдық

адалдықтың бір нысаны. Реалист əлемді солай көруді

емес

, сезініп, ұғынуды талап етеді.

Реализмнің

сапасын көрсететіндер сəттілікке сенбейді, кереметтерге үміт

арту

, дұға ету негізгі бизнес қағидаларына қоспағанда, əрекет жасамай

жатып

, үлкен дүниені талап ету. Мұның бəрі өзін-өзі алдауы, қиял-

ғажайыпта

өмір сүру. Сол үшiнде көшбасшылар негізгі қағиданы анықтап

беріп

, нақты іс əрекеттентің нəтижесінен үміт күту керек.

Мотивациялық

көшбасшылықтың бесінші сапасы - бұл жауапкершілік. Бұл

барлық

нəрсені дамытудың негізгі көзі болуы мүмкін.

Өмір

ойыны өте бəсекеге қабілетті. Кейде үлкен жетістік пен сəтсіздік өте аз

қашықтық

-ақ көрініп жатады. Мысалы, футбол, баскетбол,, бейсбол

ойынның

қай түрі болмасын, кейде соңғы, шешуші сəтте бір ғана

ұпаймен

ерекшеленіп, жеңіп кетіп жатады. Бұның барлығы маңызды

сəттерде

ұтымды ойын көрсете алуы жəне команда мүшелерінің соңына

дейін

күрескені.

Өмір

бəсекеге қабілетті спорт секілді. Сіз жасайтын немесе жасамайтын өте

кішкентай

нəрселер, өзіңізге жеңіске жетуге мүмкіндік бересіз немесе

басқалардың

сыни көзбен қарауына жол бересіз. Яғни, тамшыдан теңіз

құралады

деген сияқты жасаған кішкене əрекетіңіз табысты болудың бір

бөлшегі

. Бұл жағдайда көбінесе жауапкершілікті мойнына ала білуді

білдіреді

. Ал жауапкершілікті қабылдамаудың салдары, өзгелерді кінəлау,

істеген

ісіне көңілі толмау, ашуланып, əлдекімді жазықты ету.

Қазір

төменде көрсетілетін үш маңызды дүниенің біреуі сізді өзгертуге, сөз

жоқ

басқа адам болуға көмектесуі мүмкін:

1. Егер сіз кедергіге тап болсаңыз жəне оған қарсы тұра алмасаңыз,

кедергіге

тап болуыңыздың негізгі себебін нақты дəлелмен көрсете білуіңіз

керек

. Тіпті егер істей алмасаңыз айыппұл төлеуіңіз де ғажап емес. Бұл

ретте

сізге əр нəрсенің өзіндік құндылығы бар екенін жəне ешқандай нəрсе

жайдан

-жай

болмайтынын

ұғындырады. Тіпті сол арқылы табыс пен сəтсіздік арасын

ажырата

біліп, шығындарыңыз төмендеуі де мүмкін. Бəрінің өз есебі бар

екенін

ұмытпаңыз.

2. Егер сізде проблема туындаса жəне оның шешімі табылмаса, тіпті кінə

басқа

адам болса да, проблеманы өз мойныңызға алуыңыз керек. Керек

болса

, екі есе сізге айыппұл төленуі де мүмкін. Əділетсіз, қатаң өмірде

ойыннан

шығып қалмай, мықты болуы талап етеді.

3. Егер мəселе дұрыс емес болса, жауапкершілікті қабылдағанның орнына,

керісінше

ашуланып, басқаларды кінəлəп, ренжитін болсаңыз, сізге үш есе

айыппұл

төленеді. Егер осылай жалғаса беретін болса, чемпион болу,

мақсатқа

жетудің ауылы ұзаққа кетеді.

Жеке

басшылық жəне мотивациялық көшбасшылық бірдей деп айтуға да

болады

. Алдымен, өзіңідің жігеріңізді арттырып, шабыт алатын болсаңыз,

сол

арқылы біртіндеп алғы жылжи бастайсыз. Жəне осы орайда толықтай

мақсатты

іске асыру үшін басқаларды да өзіңмен ертіп, алға ұмтылдыра

бастайсың

.

Ал

ісіңіз алға жылжу үшін абсолютті түрде адал істеңіз. Басқаларғы сыйлы

əрі

жақсы ойда қалыңыз. Басқаларды сендіре білу, бір команда етіп ұстап

тұру

, негізгі принцтерге бағынудан басталады. Бос қиялға емес, нақты іске

сүйеніп

, дұрыс ойда, дұрыс мақсатта болсағыз, алынбайтын қамал

болмайды

. Кейбір сəттерде, күмəндік, қорқыныш сезімі болмай тұрмайды.

Тек

тəуекел етіп, батыдықпен əрекет ете беріңіз. Жағдайдың қаншалықты

ауыр

екендігіне қарамастан,əрбір сəттен лəззат алуды, сезіне білуді,

басқаларға

күлімсіреп, жылы қабақ танытып жүріңіз.

Өте

қарқынды болыңыз. Сіз психикалық ойыннан немесе өздігінен

ауырудан

, тəуелді болудан бас тартыңыз. Өзгелердің жағдайлары туралы

шынайы

жəне объективті болуға тырысыңыз. Əркімнің өзіндік статусы,

қадір

-қасиеті бар екенін біліңіз. Əлсіз болғаны үшін ешкім жазықты емес.

Сол

үшінде тек біліммен жеңу керектігін, бəсекеге қабілетті бола алатынын

ұғып

, нəтиже көрсетуі. Ал нəтижелер үшін толық жауапкершілікті

қабылдайсыз

.Басқалар не ойлана соны ойласын, өзіңіз дұрыс деп тапқан

жолыңыздан

айнымаңыз. «Егер істесем, өзім үшін» деп жауап қайтарыңыз

жəне

«мен жауаптымын» деп өзіңізді соған үйретіп, жиі қайталап жүріңіз.

Ақырында

, сіз əрекет жасайсыз. Ал барлық нəрсеге қол жеткізу - тек қана

əрекет

етудің басталатынын біліңіз.

Сонымен

өзіңізді мотивациялау арқылы өздерлерге де күш жігер беріп,

мақсатына

жетуіне кішкене болса да себепкер болсаңыз, үлкен жақсылық

жасағандай

болсасыз. Себебі, біреудің табысты болып, өмірде өз жолын

тауып

кетуі, сізді ешқашан ұмытпайтындай дəрежеге əкеледі. Өйткені, сіз

сол

нəрсеге себепші болдыңыз.

Əрбір

минутты бағалай біліңіз Жеке дамуда мыңдаған доллор мен жүз

сағатты

сақтай біліңіз

Сенің

ақылың - ең маңызды құндылық. Ал ақыл-ойды дамыту үшін үнемі

жұмыс

істеу керек. Ең жақсы тəсілдердің бірі – уақыттың басым көпшілігін

оқып

-ізденуге арнау. Көлігіңіздегі білімге байланысты пайдалы

аудиокассеталарын

тыңдаңыз. Американдық автомобиль қауымдастығында

орта

есеппен жүргізушілер, жыл сайын 12 000-нан 25 000 мильге дейін

жетеді

,яғни көлікте 500 ден 1000 мың сағатқа дейін уақыт жұмсайды.

Білімді

толықтыру мақсатында саяхатқа шығып тұрыңыз

Егер

сіз ештеңе жасамаған болсаңыз, бірақ біліміңізді толықтыру үшін

саяхаттарға

шығып тұрсаңыз, бұл білімнің қайтарымы өзіңізге де, тіпті

кейін

ұрпағыңызға пайдасы мол болмақ. Кейбірулері тек байлық туралы

аудиолар

естіп қана қойып, оны іске асыра алмайды. Сонымен қатар, жеке

жəне

кəсіби даму үшін көптеген семинарларға қатысыңыз. Өзіңізді 100

сағаттық

оқуды үнемдей аласыз жəне өз салаңызды толықтай зерттеу арылы

да

жаңа ақпарат алуға болады. Жаңа идеялар, технологиялармен танысасыз,

уақытты

үнемді пайдалану методикасын, күн, апта, тіпті айға жұмыс күнін

жоспарлап

, ұтымды жұмыс істеуге үйренетін боласыз..

Табысыңызды

арттырыңыз

Есіңізде

болсын, көбірек табу үшін сізге көбірек білу қажет. Нəтижелердің

сыртқы

əлемі əрқашан дайындықтың ішкі əлеміне сəйкес келеді. Генри

Вадсуорт

Лонфеллтың бір өлеңін жақсы көремін. Қазақша баламасына сай

былай

сыйпаттайды:

Тіршілікте

құрыштай бол төзімді,

Сан

мəртебе алдаса да өзіңді,

Тағдырыңды

еш уақытта жазғырма,

Тіпте

кейде болса əзəзіл жазғырған

Өрге

жүзгін өнегелі ісіңмен.

Есіңізде

болсын, үздіксіз оқытудың өзі кез келген салада табысқа жетудің ең

төменгі

талабы болып табылады. Сонымен, осы идеяларды жұмыста аз

уақыт

ішінде жүзеге асыратын, сіздің қолыңыздан келетін екі нəрсе бар.

1. Біріншіден, сіз бақытты əрі тиімді болуға көмектесетін дыбыстық

бағдарламаны

сатып алыңыз. Оны үнемі тыңдап жүріңіз. Оқуға көңіл

бөлген

кезде ешқашан көлікте музыка тыңдамағаныңыз жөн.

2. Екіншіден, сіздің саладағы сарапшылар берген семинарлар мен оқу

бағдарламаларын

іздеңіз. Алдыңғы қатарға отырып, мұқият тыңдап, керекті

дүниені

жазып отырыңыз жəне өзіңіз үйренген ең жақсы идеяларды дереу

қолданыңыз

.

Өзгеріс

жасау

Өзгерістермен

күресу үшін, бірінші біліктілікті арттыру керек. Ашық

ойлауды

əдетке айналдырыңыз жəне мəн-жағдай мен жаңа ақпаратты

қабылдап

отырыңыз. Кейде дұрыс болмаған жағдайдың өзінде ол сізге сабақ

болуы

, жаңа тəжірие мен мүмкіндік болуы мүмкін.

Өзін

өзі жеңген адамдар əрқашан тыныштықты, ақыл ойын сақтайтын

жандар

. Жəне кез келген ситуацияға дайын, төтеп бере алатындар.Олар

терең

тыныс алып, босаңсытып, жағдайды объективті бағалайды. Ашуға

жол

бермей, сабырлықпен мəн-жайды анықтап қарастырады. Мысалы, егер

біреу

міндеттемелерді орындамаса, сатылым болмаса, «бұл жағдайда дəл не

болады

» осылай сұрақ қою ретінде талдайды. Осындай жағдай алдын,

нақты

фактілерді тексеріп, анықтайды. Содан нақты проблеманы сұрақ қою

арқылы

қарастырады. Мысалы: «Неліктен бұлай болды? Бұл қалай болды?

Ол

қаншалықты маңызды? Бұған қандай шара қолдана аламыз?»

Роберт

Фриц өз кітабында ең аз қарсыласу жайында нəтижелі адамдар мен

нəтижесіз

адамдар арасын айқын анықтайға мүмкіндік береді. Оның

айтуынша

, нəтижесіз адамдар уақытты көп бөлігінде мінез-құлықтың

реактивті

-жауап режимінде болуында екен. Роберт Фрицтің айтуынша,

саналы

адам өзінің назарын өзіне «Болашақ көрініс» ретінде өзіне аударуы

керек

. Кез-келген күтпеген өзгеріс немесе бас тартқан кездерде, нəтижелі

адам

дереу болашақ уақытта қалғысы келетін жерге көңіл бөліп, соны

елестетеді

. Болашақты елестету жоспарлар пен көп ойлар береді. Мақсатты

ойлаған

кезде, сіздің ақыл-ойыңыз бір уақытта бір ғана ойды ұстай алады

немесе

сіздің болашаққа деген көзқараста бір уақыт тынышқтық пен

жағымды

ойларда боласыз. Нəтижелі адамдар үнемі өткеніне қарап

болашақпен

өмір сүреді. Бірден көріп, кінəлəп отырғанға қарағанда, үнемі

өзіне

сұрақ қойып, «қазір не істеуге болады» деген оймен жүреді. Нəпсіге

берілмей

, ауыр жұмысқа қарсы тұра біліп, болашағынның жақсы болуы

үшін

аянбай тер төгеді. көрді». Бұл жерде болашақты ойлау, үміт сəулесін

сыйлап

, ойыңды өзгертіп бір бақыттың боларын сезіндіреді.

Өзгерістермен

айналысатын маңызды мəселе - бақылаудың мəні. Көптеген

бақытсыздықтар

мен стресс арзан ойлы болғаннан, проблеманы көп

ойлағаннан

келеді. Уақыт туралы, өзіңізді бақытты сезінетін жерді

ойласаңыз

, деңгейіңіздің жоғары екенін, сол арқылы өзіңіздің жан

дүниеңізді

сезіне аласыз.

Уақытты

тиімді пайдалану

Бүгінгі

таңда көпшілігінің негізгі қиындықтарының біріуақыттың

жетіспеушілігі

деп айтсақ та болады. Жұмысбасты адамдар, уақытының

басым

бөлігін жұмысқа арнап, жеке өміріне уақыт жетпей жатады. Ондай

жандар

жұмыстарына адал, жауапкершілік пен белсенділік жоғары

санайтындар

. Нақты не қалайтынын білетін жəне ісіне жауап бере

алатындар

. Жəне осыларды сезіне отырып, өміріңізде бір өзгеріс пайда

болғанын

сезіне бастайсыз. Тұрақты негізде, ойыңыз жинақталып, істеп

жатқан

дүниеңізге сенімді бола аласыз.

Кейде

бір сəтке əлемге шынайы көзқараспен қарап, қайда бағытталып бара

жатқаның

жайлы ойланып көріңіз. Əр сəтте істеген əрекетіңізге назар

аударыңыз

. Сіз үшін оның пайдасы бар ма, өз салаңызға əлде бір

қажеттілігін

тигізе ме? Уақытқа құл, талап етуге қарағанда, уақытқа мастер

бола

біліңіз. Үйлесімділік, ішкі тыныштық, жетістік бəрін жүйелі

бағындыра

біліңіз.

Əрбір

сəтсіздіктің себебі - əрекетсіз ойлау. Сіздегі ең бағалы қасиет- дұрыс

ойлана

білу. Егер дұрыс ойланып, əрекет жасайтын болсаңыз, өміріңіздің де

сапасы

жақсара түседі.

Уақыт

- сіздің ең қымбат ресурсыңыз. Бұл сіздегі ең құнды нəрсе. Жəне

уақытты

кері қайтара алмайсыз. Ал дұрыс пайдалана білгенде, атақ -

абыройдың

, сыйлы болудың шегіне дейін апарады. Барлық жұмыс жəне,

белгілі

бір нəтижені көрсету үшін уақыт керек екенін ұмытпаңыз. Өмірдегі

əрбір

маңызды қарым-қатынас үшін уақыт өте қажет. Сол үшінде уақытты

босқа

өлтірмей, пайдалы, қайтарымы бар дүниеге жұмсай біліңіз. Жəне

өзіңізді

соған үйретіңіз.

Бұрындары

уақытты басқару- тек ғана бизнестегі іскерлік құрал деп

ойлайтынмын

. Бірақ ақыр соңында қайтарымы бар, мол ақша беретін негізгі

көзі

болды. Сонда менің бір білгенім, уақытты басқару перифериялық

белсенділік

немесе шеберлік емес. Бұл өмірдегі барлық сəттерден лəззат

алып

, əрбір нəрсенің қадірін білу.

Кейде

бизнес əлемінде уақыттың жетіспеушілігі соншалық, арасында тек

қана

маңызды деген таңдауларға ғана уақытты арнау аласыз. Алайда, жеке

өміріңізде

, өзің қожа, өзің би бола аласың. Енді бұл орайда не істеймін

десеңіз

де өз еркіңіз. Жек өмірді басқару сізден басталады. Ойыңыз өмірдегі

маңызды

деген нəрседен басталары анық. Тіпті ойыңызға келгеннің өзінде

жəне

жасау керек болса, бір маңыздылығы, мағынасы бар дүние деген сөз.

Сіз

үшін өмірде маңызды деген үш бағытты анықтап, мақсат қойыңыз.

Біріншіден

, сізге отбасылық жəне жеке мақсаттар қажет.Бұл таңертең неге

ерте

тұру керек, неліктен көп жұмыс жасау керек, не үшін жеке дағдылар

мен

қасиеттерді жетілдіріп отыру керек екендігін, ақшаны не үшін көп табу

керек

екендігін, сондайақ уақытқа неге бағыну керек екендігін білу үшін.

Жеке

жəне отбасылық мақсаттарыңыз қандай, материалдық жəне

материалдық

емес пе? Негізі материалдық мақсат, үлкен үй, телевизор,

демалыс

болуы да мүмкін. Ал материалдық емес мақсат, жұбайыңызға

деген

құрмет, сыйластық, балаларыңызбен қарымқатынасыңыз, уақытты

бірге

өткізу, серуендеу, кітап оқу деген сияқты. Ал осының барлығын жасай

білу

, бəріне де істеп үлгеру өз қолыңызда қолыңызда. Тəртіпке бағынып, əр

нəрсені

өз уақытымен істесеңіз бақытты боларыңыз анық.

Мақсаттың

екінші бағыты -бизнес пен мансап. Бұл орайда «қалай» жəне «не

үшін

» деген мақсатта болу керек. Жоғарыда айтып кеткендей отбасылық

материалдық

мақсаты орындау үшін қаншалықты табыс көзі болу керек?

Қаншалықты

қабілетпен, дағдыны, мансапты дамытуға болады? Бизнес пен

мансаптағы

мақсаттар өте маңызды, əсіресе отбасылық пен жеке мақсатты

іске

асыруда.

Мақсаттың

үшінші түрі - сіздің жеке дамуыңыз. Есіңізде болсын, сіз өзіңізді

іштей

дайындамайынша, ештеңеге қол жеткізе алмайсыз. Яғни, сіздің

көзіңізге

қарап-ақ бəрін ұғынуға болады. Сол үшiнде мансапта да, жеке

өмірде

де табысты болу үшін, алдымен өзіңізге сенімді адам болуыңыз

керек

. Өз өміріңізді кұрғыңыз келсе, өзіңізді құруға тиіссіз. Мүмкін,

табыстың

ең үлкен құпиясы өзіңді шыңдап, шынымен қалаған нəрсеңе қол

жеткізу

үшін тау- тасты қопарып тастауға дайын болу. Бірақ бір көздеп, алға

ұмтылуға

бет алғасын ешқашан тоқтамау керек.

Сонымен

, өмірде анықтап, қойып алатын мақсаттарды атадық. Енді

солардың

барлығын жазып, жоспар бойынша əрекет жасаңыз. Яғни,осыны

орындау

барысында өзіңіздің қаншалықты мықна не əлсіз екеніңізді де

анықтауға

болады. Кейде нəпсіге берілмей, табандылық танытып, нақты

шешімдер

қабылдау керек болатын сəттер де туындайды. Қолыңыздан не

келеді

, нə нəрседен ақша өндіріп, жасай аласыз, қандай іспен айналысқанда

өзіңізді

бақытты сезінесіз, міне осыларды нақты жүйелеп, мүмкінд дeгe

iстiңіз бəрін жасаңыз. Бірақ ешкімнің ала жібін аттамай, қарғысына қалмай,

адал

, намысты болыңыз. Барлық нəрсе ниетке байланысты екенін

ұмытпаңыз

.

Шын

мəнінде, сіздің күнтізбе толық. Бос уақытыңыз жоқ. Əрбір уақыт

бағалы

. Арман мұратқа жету үшін құрбандыққа бар білу керек. Артық

жүрісті

тоқтату, қайтарымы жоқ нəрседен бас тарту. Бір саладан көтерілу

үшін

екінші бір дүниені төмендету керек. Уақыттың жаңа міндеттемесін

жасамас

бұрын, шешім қабылдап, тас тартатын дүниеден бас тартып,

өзгеруіңіз

керек. Мысалы сіз отбасыңызбен көбірек болуда қалсаңыз,

шешім

қабылдамас бұрын нақтысын ойланып, бір жолға қойылу керек.

Сонымен

, уақытты басқару қағидасының айтуынша, қиын уақыт, адамды

төзімді

етіп тəрбиелеуші. Əр нəрсенің қадірін біліп, бағалай алатын

деңгейге

жеткізу. Егер жұмыс уақыты болса, толықтай соған беріліңіз.

Немесе

отбасыңызға көңіл бөлсеңіз, онда жұмысқа алаңдамай, тек

жақындырызбен

бірге болыңыз. Отбасы бірінші орында екенін ұмытпаңыз.

Өйткені

негізгі құндылығыңызда сол. Кейде жұбайыңызбен,

балаларыңызбен

бірге өткізген сəт, жұмыс істеуге шабыт беріп, оларды

ешкімнен

кем болмайтындай дəрежеге жеткізуге, ұмтыласыз. Бұл туралы да

ойланыңыз

.

Жеке

өміріңізді сақтап қалатын үнемі өзіңе қойылатын үш сұрақ бар.

Алғашқы

сұрақ: «Өмірде мен үшін не маңызды?» Өзіңді тапқаннан кейін,

«Бұл жағдайда не істеуім керек?»Содан кейін, бұл істің шынымен

орындалатынына

көз жеткізіңіз.

Екінші

сұрақ: «Ең жоғары құндылықтарым қандай?» «Мен істейтін

дүниелер

маған үлкен рахат сыйлау мен қанағаттану бере ала ма?» «Егер

мен

қиын-қыстау кезде уақытымды арнап, көңіл бөлсем, кейін ол маған өз

пайдасын

бере ала ма?»

Жəне

соңғы сұрақ: «Қазіргі уақытта пайдаланатын ең мардымды дүние не?»

Себебі

əрбір сəт кері оралмайды. Сондықтан, уақыттың қаншалықты

маңызды

екенін біліңіз. Жеке уақытты басқару сізге алдымен не істеу

керектігін

таңдауға мүмкіндік береді. Екіншіден, істеуге не кедергі? Егер

бақытты

болғыңыз келсе, осы айтылғандардың барлығына көңіл бөліп,

өзіңізге

есеп беріңіз. Жəне уақытты дұрыс пайдалана біліңіз.

Артықшылықтарды

орната білу

1970 жылы Гарвард университетінің əлеуметтанушы докторы Эдвард

Банфилд

жазған кітабы «Көкірек қала» деп аталады. Ол ең терең

зерттеулердің

бірін табыстар мен артықшылықтарды сипаттады.

Банфилдтың

мақсаты – кейбір адамдар қаржылық тұрғысынан қалай

тəуелсіз

болды жəне мұның сыры неде екенін білгісі келді. Сонымен ол

сенімді

түрде бұл сұрақтың жауабын табуды бастады. Ол отбасы, білім беру,

интеллект

, ықпалды байланыстар немесе басқа да нақты фактор ретінде

табуға

болады деп ойлады. Бірақ өмірдегі табыстың негізгі себебі ойдың

ерекше

көзқарасы. Банфилд осы көзқарасты «ұзақ уақыттық перспектива»

деп

атады. Оның айтуынша, ер адам болсын мейлі əйел адам болсын, кім

өмірінде

табысты болады, ең алдымен экономикалық тұрғыдан болашақта

қабылдайтын

шешімдерді ескере отырып, болашаққа назар аударды. Жəне

қанша

уақытта өз мақсатына жеткеніне аса назар аударды. Мысалы:

Мысалы

, отбасылық дəрігеріңіз болса, ол Америка арасында ең беделді.

Өйткені

, ол көптеген жылдар бойы еңбек еткен жəне оқыған сайып келгенде

медицинада

кез келген нəрсені қолдануға құқылы. Университеттің

курстарынан

, тағылымдамадан, резидентура жəне практикалық сабақтардан

кейін

, дəрігер бұрын 30 жастан асқан болуы да мүмкін немесе ары қарай

жақсы

өмірде тұруға лайықты. Бірақ осы сəттен бастап, Америка Құрама

Штатындағы

ең беделді құрметті адамдарға айналады. Олардың ұзақ

уақыттық

перспективалары бар еді.

Артықшылықты

белгілеуде табысқа жетудің маңызды кілті- ұзақ уақыттық

перспективаға

ие. Яғни, болашағы зор. Енді сұрауыңыз мүмкін,

потенциалды

көтеріп, болашақты жақсы өмір сүру үшін не маңызды?

Мысалы

: егер сіздің түнде жұмыстан үйге келіп, балалармен ойнауды

таңдасаңыз

немесе теледидар көруге қарағанда жұбайыңызға көңіл

бөлсеңіз

, сіздің келешігіңіз бар деген сөз. Денсаулыққа жұмсалған

инвестицияның

қаншалықты пайдалы екенін білесіз. Сол сияқты

отбасыңызға

да көңіл бөлу өте керекті əрі сізді демалдырып, күш беретін

дүние

. Егер кешкі уақытта қосымша сіздің дағдыларыңызды жетілдіру үшін

курстарға

қатыссаңыз, өзгелерден кішкене болса да алда тұрасыз жəне

өзіңіз

де сыйлы боласыз.Практикалық жəне пайдалы нəрсені үйрену

мансапқа

үлкен əсерін тигізеді. Сондықтан артықшылықтарды анықтағанда,

есте

сақтауда талап ететін негізгі сөз - құрбандық. Негізінде

артықшылықтарды

орнату,өзіңді дəлелдеу, болашақты қиналмай еркін өмір

сүруді

білдіреді. Бірақ бұл ұзақ процесстік уақытты талап етеді. Əрине,сіз

барлық

нəрсені құрбан етіп, қиындыққа шыдай алатын болсаңыз.

Экономистердің

айтуынша, қанағаттануды кешіру мүмкін емес, Яғни,

негізгі

жеке тұлғалардың үрдісі бойынша, көп сома тапқан сайын,

соншалықты

ақша жұмсалады жəне ешқандай да мəжбүрсіз, жағымды

түрде

. Бұл экономикалық дамудың негізгі себебі болып табылады. Екінші

жағынан

, ешкімді ренжітпей, ала жібін аттамай өмір сүрі. Яғни, дұрыс

жүріп

тұру. Қанша жерден қиын болса да, артынша жеңістің дəмі тəтті

болатынын

ойлаңыз.

Сонымен

артықшылықтарды орнату дегеніміз- жетіліп, даму үшін өзіңізге

қосымша

дүниені жүктеу. Барлық жағынан үлгеріп, жүйелі, уақытпен

жұмыс

жасағанда ғана кез келген салада табысты боларымыз анық. Əрине

басында

қиын болады. Ол үшін алдымен уақыт керек. Тек тоқтамай əрекет

жасай

берсеңіз, кейін жетістікке қалай қол жеткізгеніңіз жайлы айтып,

мақтанып

отыратын боласыз. Ал осы жағдайдың алғашқы қадамы қағаз бен

қаламды

қолға алып жазудан басталады. Ойыңызда жүрген барлық нəрсені,

идея

болсын қағазға жаза беріңіз. Жазған барлық ойларыңызды іске асыруға

уақытаз

болуы да мүмкін бірақ, негізгі маңызды деген дүниені іске асыруға

əрқашан

уақыт жеткілікті болмақ.

Питер

Друкердің бір айтқанында: «Тиімділік дегеніміз - дұрыс нəрсе жасау,

бірақ

нəтижелі жасалуы да дұрыс нəрсе.» Ал бұларды іске асыру дұрыс

ойлаудан

басталады.

Бағана

тізімге жазған артықшылықтарды орындар алдында мына

жаттығуларды

бес алты рет орындаңыз. Əрқайсысы өз алдына бір

маңыздылығы

бар. Олардың көмегімен іске асыруға бекіткен

артықшылықтарды

орындауға, мақсатқа тиімді түрде жетуге көмектеседі.

Тағы

бір айта кетерлік дүние, мақсатты А-В-С-Д-E əдісі бойынша да

анықтауға

болады. Тізімдегі тапсырмалардың əрқайсысының алдында осы

əріптердің

біреуіне орналастыруыңыз керек.

«А» - «өте маңызды»; істеу керек; егер аяқталмаса теріс елеулі салдары

болады

».

«В» - «маңызды»; істеу қажет; бірақ менің «А» тапсырмам сияқты маңызды

емес

,яқталмаған жағдайда, аз ғана жағымсыз салдарлар болады».

«С» - «жақсы істеу»;бірақ «А» немесе «В» сияқты маңызды емес, егер

аяқталмаса

теріс емес салдары болмайды».

«Д» - «делегат» болып табылады немесе менің міндеттемемді істей алатын,

қабілетті

біреуге тапсыру.

«Е» - «мүмкіндігінше жоюға» арналған.

«А-В-C-D-E» əдісін пайдаланғанда, қайсысы қаншалықты маңызды екенін

анықтауға

болады. Содан кейін таң қаларлықтай нəтиже көрсетуіңіз керек.

Ешнəрсеге

алаңдамай, бар ойыңыз мақсатты іске асыруда болуы керек. Тіпті

ұйықтағанда

, тұрғанда да бар ойыңыз бен ниетіңіз іске асыруда болуы

керек

. Стресстің көбісі төменгі артықшылықта жұмыс істегеннен келеді.

Таң

қаларлық нəрсе - сіз өзіңіздің жұмысыңызға белсенділікпен кіріскен

жағдайда

барлық стресс жоғалады. Энергия ағымы жəне шабытты үнемі

сезінетін

боласыз. Бір істі аяқтауға тырысқан кезде, жеке құндылықтарыңыз

бен

ішкі сезіміңізге бір риза болатыныңызды сезінесіз. Өзіңізді ұстай білу

мен

өзін-өзі бақылау сезімін, тыныш, сенімді жəне қабілетті сезінесіз.

Міне

, артықшылықтарыңызды анықтап, іске асыруда жəне ең жақсы түрде

жұмыс

істеуді жалғастыратын күнделікті қолдануға болатын алты идеяны

ұсынамыз

:

1. Мақсаттарыңыз бен міндеттеріңіз түсінікті болу үшін уақыт бөліңіз. Қадір

– қасиетіңізді өсіретін нəрсеге бағыныңыз.Есіңізде болсын, көптеген

адамдар

табысқа жету үшін көтерілуге тырысады, тек оны табу үшін ол

дұрыс

бақытқа сүйенеді.

2. Қазіргі кезде болашағыңызға əсер ететін нəрсеге ұзақ көңіл бөліңіз.

Денсаулық

пен өміріңіз арасындағы балансты анықтап жəне жеке мен

мақсат

арасындағы қаржылық проблемаларды анықтап алыңыз.

3. Сіз үшін маңызды деген адамдармен, сол ортада жақсы байланыста,

қарым

-қатынаста болыңыз. Егер сіз сауда əлемінде болсаңыз,

сатушылармен

қалай жақсы тіл табысуға болатынынң үйреніңіз. Ал егер

ата

-ана болсаңыз, қалай жақсы əке, ана атануға болатының үйреніңіз. Қуат

əрқашан

ең жақсы практикалық білімі бар адамның жағы.

4. Алдымен жұмыс, сосын жанның қалауы. Қателік қана жасасаңыз,

соншалық

мүмкіндік пен уақытты кері айналдыра алмайсыз.

5. Есіңізде болсын, бұл жалпыға ортақ уақыттың сомасы емес; керісінше, сіз

ең

басты міндеттер бойынша жұмысты өткізетін уақытыңыз. Жұмсалған

сағаттар

ғана емес, келетін нəтижеге жұмыс жасаңыз.

6. Артық дүниені анықтап, оны істеудегі ең маңызды факторсіздің

қабілетіңіз

екенін түсініңіз. Барлық нəрсе сіздің таңдауыңызға байланысты.

Сол

үшін де арзан ойлы болмаңыз. Шынайы, дұрыс ойлана біліңіз.

Болашақпен

өмір сүріңіз.

Жақсы

көңіл-күйде сөйлеудің əсері қандай?

Адамдарға

деген сыйластығыңыз, араласуыңыз оларға үлкен əсер етеді.

Сөзіңіз

жүйелі əрі қадірін кетірмеңіз. Ісіңіз бен сөзіңіз бір біріне сай болған

да

ғана сыйлы бола аласыз. «Аңдамай сөйлеген, ауырмай өледі» деген

сияқты

, ойланып барып сөйлеуді үйреніңіз. Сол арқылы қоршаған ортада

өзіндік

беделіңіз қалыптасатын болады. Кейде сөйлеген сөзіңізге қарап,

қандай

жағдайда тұрғаныңызды, сыртқы əлем де болып жатқан оқиғаларды

қалай

қабылдайтыныңызда анықтауға болады. Психологиялық тұрғыдан

ойлау

деңгейіңіз сіз үшін маңызды істерді атқаруға əсер ететін болады.

Яғни

, психологиялық əдіс-тəсілдерді, неше түрлі методикаларды қолдана

отырып

, ойлау қабілетін жақсартып, сақтауға болады.

Тарихшы

Арнольд Тойнби дамыған «шақыру-жауап теориясы» деп атады.

20 негізгі əлемдік өркениеттің өсуін жəне құлдырауын зерттеу барысында,

Тойнби

əрбір өркениеттің қалыптасыу шағын тайпа, ауылдан басталды

деген

қорытындыға келді. Сондай-ақ осы шағын, топтар, тайпалардың

əрқайсысы

неше түрлі сыртқы қатерлерге тап болды. Осы қиындықтардың

шеше

білу арқасында тайпаны, адамдарды сақтап қалып отырды. Бірақ

нəтижесінде

бұдан

да үлкен қиындықтарға тап болды. Егер осы тайпа адамдары, ауылдар

əрбір

қиындықты өз ресурстары мен жеңіске жету жолымен жалғастырса,

ақыр

соңында ол ұлт-мемлекет болып, қалыптасқанша күресетін болады.

Тойнби

адамзат тарихының 21 өркениетіне қарап, Американдық

өркениеттің

аяқталуымен жəне қазіргі өркениеттің құлдырайы адамзаттың

ерік

- жігерінің жоғалтып алу, қиыншылықты еңсере алмауы деп

қорытындылады

. Тойнбидің өркениеттер теориясы біздің өмірімізге де

қатысты

болуы мүмкін.

Бұл

өмірдің шыңына жетемін деп бекінгеннен кейін қаншама қиындықтарға

тап

боласыз. Кейде жолыңыз болып, қуанышқа кеңелгенде, аяқ асты

сағыңыз

сынып, өмірден түңілетін кездер де болады. Тіпті кедергінің болуы

да

заңдылық. Бірақ сəтсіздік жеңістің бір бөлшегі. Өзіңіздің

ресурстарыңызды

тартып жатқанда, əрбір қиындықты жеңіске айналдыра

білсеңіз

өз жолыңызды сақтап қаласыз. Табысқа жету қабілетіңіздің көбісі

өмірмен

арпалысып, жатқаныңыздан туындайды. Өмірде жетістікке жеткен

адамдар

, кедергіні уақытша деп қабылдайды. Олар проблемаларды

болдырмау

үшін барлық мүмкіндікті жасайды, бірақ проблема туындаған

жағдайда

, керісінше қиындықтан үйреніп, жіберген қателікі екінші

қайталамауға

тырысады.

Пенсильвания

университетінің докторы Мартин Селигманның 25 жылдық

зерттеулерінің

негізінде қызықты жазған дүниесі бар. Ол «Оптимизмді

үйрену

» деп аталады. Бұл кітабында доктор Селигман жағымды жəне

жағымсыз

тұстарын да ашып түсіндіреді. Көптеген жылдар бойы

когнитивтік

терапия негізінде жəне тұтастай тестілеуді пайдалану өте

қарапайым

, оптимистік адамдар оқиғаларды түсіндіруге бейім, сондықтан

олар

артық эмоцияға бармай, өздерін сақтауға тырысады. Оптимистер

конструктивті

тəсілдер арқылы сөйлесуді əдетке айналдырады. Тіпті өздерін

сынып

та көреді. Яғни, қиыншылыққа тап болсам, қандай сезімде боламын

жəне

не істеймін деген сияқты. Доктор Селигман оптимист жəне

пессимисты

реакцияларындағы үш негізгі айырмашылықты айтты. Бірінші

айырмашылық

қиыншылықты оптимист уақытша, ал пессимист оны

тұрақты

деп санайды. Оптимист болашақты көбірек ойлап, соған сай əрекет

жасайды

. Екінші жағынан, пессимист, жағымсыз оқиғаларды тұрақты жəне

өмірдің

, тағдырдың бір бөлігі ретінде қарастырады.

Оптимист

пен пессимист арасындағы екінші айырмашылық, оптимист

қиындықтарды

қалыпты жағдай деп санайды, ал пессимист оларды кең

тараған

деп санайды. Оптимист үшін дұрыс емес нəрсе болса, ол оқиғаны

оқшауланған

деп, өмірінде болған нəрселерден ажырата біледі. Мысалы,

есептеуіңіз

бойынша бір жоба іске асырылмаса, сəтсіздік болса, оны сол

күйінде

емес, болашақта міндетті түре іске асатынына сенім білдіресіз. Ал

пессимисттің

екінші айырмашылығы ол, қыдыруды, көңіл көтеруді дұрыс

деп

санайды. Яғни, сол арқылы проблеманы ұмытып, шешуге болады деп

ойлайды

. Егер пессимист тек келісімді келуге, өзге компания басшысының

колын

алуға талпынып, тек сол үшін жұмыс жасаса онда ол құлағаны.

Өйткені

ең бірінші кезекте өнімнің сапалығы үшін, компанияның

мықтылығы

үшін жұмыс жасауы керек. Ал қалғаны өздері-ақ тартылатын

болады

.

Оптимисттер

мен пессимистер арасындағы үшінші айырмашылық,

оптимистер

оқиғаларды сыртқы көзқарас ретінде көрсе, ал пессимистер

оқиғаны

жеке деп санайды. Егер оптимист трафикте үзілсе, сол сəтте,

ашуланудың

, ренжудің орнына, жағдайдың маңыздылығын түсініп, сабырға

келіп

, «бұл бір нашар күн болды» деп, алдағы уақытқа сеніммен қарайды.

Ал

пессимист барлық нəрсені өз бетімен қабылдауға бейім. Егер пессимист

тафикте

үзіліп қалса, жүргізші қасақана əрекет еткендей, оған əдейі жауап

қайтарады

. Сабырсыздыққа бой алдырып, айқайлап, абырсабыр

қылдырады

. Абзалында, кез келген ситуацияда кінəлəй бермей, тек шығу

жолын

ойлаған дұрыс. Əрине, бəріміз де эмоцияға берілеміз. Əсіресе, қатты

сеніп

артып, күткен жобамыз болсын, аяқ асты жүзеге аспайтын болса,

төмен

деңгейде болған жағдайда көңіліміз қалары анық. Алайда,

оптимистік

адам, көп ұзамай, бұл көңіл-күйден ауытқып кетеді. Өзін

қамшылап

, бұл жағдайды уақытша екенін, өткеннен сабақ алып, екі есе

жұмыс

жасаса, бəрі жақсы боларына іштей сенім білдіреді. Өткенге өкіне

бермей

, позитивті түрде бəрін қолға алады.

Наполеон

Хилл, табысқа жету үшін өзінің ең көп сатылатын кітаптарын

жазғанға

дейін, Америкадағы ең табысты 500 адамнан сұхбат алынған

болатын

. Сұхбат бойынша, «Егер адам қиыншылыққа тап болса, сол

кедергіден

өзін алып, мың рет құласада, мың рет қайта жүгіруге талпынған

адам

ғана мықты тұлға ретінде қалыптаса алады» деген қорытындыға келді.

Адамның

ойы, бір тұста тек дұрыс немесе теріс жақта ғана ойлана алады.

Егер

позитивті көңіл күйде болсаңыз, ақыл-ойдың оптимистік жəне сіздің

эмоцияларыңыз

жағымды болуын сақтай аласыз. Бір сəт жаңызға

тыныштық

беріп, ішкі дүниеңіз тыңдаңыз. Сол кезде мақсатқа жеткен

кезіңізді

жиі ойланып, ойға алсаңыз бұл өмірдің тамаша екенін, сізден асқан

бақытты

адам жоқ екенін байқайсыз. Мұның бəрі өзіңізбен үнемі сөйлесу

тəсілі

. Əр жағдайды артықшылыққа айналдыруға болады. Сол үшін де

«жақсы сөз-жарым ырыс» дегендей, жақсылықты ойлап, жақсы сөз айтып

жүріңіз

. Мұның құдіретілігі іспен дəлел болғанда көзіңіз жетеді. Керісінше

мəселені

, шиеленістіре бермей, оң тұрғыдан қарағаныңыз өзіңізгеде

пайдалырақ

. Проблеманы көп уайымдай берудің қажеті жоқ. Кез келген

сəтті

құр жібермей, мүмкіндік деп қарастырыңыз. «Мен батырмын,

қиындықтан

қорықпаймын, мен үшін түк те емес» ден сынды сөздерді жиі

қайталап

жүріңіз. Менің өмірде үнемі қолданатын, айтып жүретін қанатты

сөзім

бар. «Басыңа түскен əрбір іс сенің бақытың. Өйкетні ол сені шыңдап,

дамытып

, жетілдірудің жалғыз мүмкіндігі.» Мейлі кез келген салада

болсын

, сатушы болыңыз, басқа мамандық иесі болыңыз нарықта өз

құныңызда

түсірмей, жеңімпаз болыңыз. Бəсекелестеріңізді толықтай

зерттеп

, олардан қандай айырмашылқпен ерекшеленетiнiңіз біліңіз. Күн

сайын

өзіңізге бес минутыңызды қиын, есеп беріп отырыңыз. Ең бастысы

жүйелі

, нақты істелген істен ғана нақты нəтиже шығады. Тіпті керек болса,

əр

он бес минут сайын не істегеніңізді бақылап, жазып отырыңыз.

Сонымен

сізге көбірек позитивті, оптимистік адам болуға көмектесетін бес

идеяны

ұсынамыз.

1. Алдымен өзіңізге серт беріп шешіп қабылдаңыз. Қандай жағдай

болмасын

құлдырамауға, берілмеуге. Сөздің құнын қойып, конструктивті

түрде

жауап бересіз. Терең тыныс алып, жалған іспен айналысуға жол

бермеңіз

. Ешқашан өзіңізді алдамаңыз.

2. Екіншіден, өзіңізбен сөйлесіп, теріс ойлар мен эмоцияларды

бейтараптандырыңыз

. Əрқашан, «мен бақытты сеземін», «мен өзімді жақсы

сезінемін

», «Өзімді керемет сезінемін» деп айтып жүріңіз. Жұмысқа бара

жатқанда

«Бүгін - керемет күн; өмір сүру тамаша! » екенін түсініп, тіпті

заңдылық

ретінде қабылдаңыз.

Жауған

жауынға, күнге қуана біл, əсемдікті жасауды үйрен. Сол кезде

əлемді

де танып, əсемдікті де бағалай білетін боласыз.

3. Үшіншіден, егер таршылық, жетіспеушілік болса, уақытша екенін

түсініңіз

. Сыртқы əлемді бақылып, байланыста болыңыз.

Жан

-жағыңызға мəн беріп, назар салып жүріңіз. Өзгелерден,

адамгершілігіңізбен

, ақыл-ойыңызбен, біліммен озатыныңызды ұмытпаңыз.

Осы

қасиеттер болса, бəрі өз орнымен келеді.

4. Төртіншіден, есіңізде болсын! Кедергі, қиыншылыққа ұшырамай,

табысты

адам болу жоқ. Қасқайып қарсы тұрып, күрескен жағдайда ғана

алға

жылжу болады. Əрбір қиындыққа «Қош келдіңіз!» деп қарсы алыңыз.

Кейін

одан шығу жолын қарастырыңыз.

5. Соңында өмірден өз сыбағаңызды алып өтердей, із қалдырардай, көптің

бірі

болып өтетіндей емес, көптен ерекшеленіп, бақытты өмір сүруді қалап,

соған

жету жолында аянбай еңбек етіңіз. Өмірдің өзі сонысымен қызықты.

Ешкімде

, ештеңеде сізден артық, күшті емес, тек олар сізден ерте бастаған.

Жетістікке

жету жолында, табысқа кенеліп, бақытты болуы жолында,

бастаған

əрекетіңіз ешқашан кеш болмайды. Бəрі өз қолыңызда!

Кедергілерді

алып таста

Жетістікке

қызығатын адамдар өз қатесін көре білу керек,

бұл

биік шыңға жеткізетін маңызды бөлігі.

жүктеу/скачать 0,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: