Cынып: Күні: Оқушы: Тыңдалым 11сынып
жүктеу/скачать 25,6 Kb.
|
Бақылау жұмысы 11сынып.3тоқсан docx
- Бұл бет үшін навигация:
- Оқылым 1-мәтін
- 1. Қай тақырып екі мәтінге де ортақ
- 3-4. Мәтіндерді салыстырып, ұқсастығы мен айырмашылығын анықтаңыз, кестені толтырыңыз
- 5. Сұраққа жауап беріңіз. Егер сіз автор болсаңыз, әңгіме мазмұнына қандай өзгеріс енгізер едіңіз
- Тыңдалым Қызым – жағадағы құндызым, ұлым – аспандағы жұлдызым ...
| Cынып: ____ Күні:__________Оқушы:__________________________
Тыңдалым 11сынып Қызым – жағадағы құндызым, ұлым – аспандағы жұлдызым ... 1. 3 дұрыс жауапты анықтаңыз, қоршаңыз. Ер баланы бес жасынан бастап ... баулыған. A) отын шабуға В) аң аулауға С) ат жалын тартуға D) мал бағуға E) кеш жатуға F) киіз басуға 2. Сөйлемдердің «шын, жалған» екенін анықтаңыз.
3. Мәтінді мұқият тыңдап отырып, бос орындарға тиісті сөздерді жазыңыз. Ұлттық ойын атаулары _____________________________________________________________________________ [1] 4. Сұрақтарға жауапты 5 сөзден артық жазбаңыз. Мәтіннің идеясы _____________________________________________________________________________ [1 5. Сұрақтарға мысалдармен жауап беріңіз.
Оқылым 1-мәтін Қыс қатты. Қар қалың. Қасқырды қар көтереді. Атты көтере алмайды. Мұның бәрі екі қасқыр жайындағы Қараадыр елінің аңыз-әңгімесі еді. Жиын болып көпшілік бас қосса, көп әңгімелері екі қасқыр жайында болатын. Көксерек семіргенде, ірілеп өскенде — осындай даңқ, атақ ішінде семіріп, өсіп келе жатыр еді. Осы күйлердің бәрімен қатар, Көксерек оңашада елсізде қатты ойыншы болатын. Түс кезінде, я таңертең бір малды тасада аунатып жеп алып, елсіздегі қашандау жатақтарына қайтады. Сондайда ақ қасқыр жүрістен талып келіп тынығып жатса, Көксерек айналасында қар боратады. Жүгіріп екпіндеп кеп тістеп өтеді. Басынан асып аунап түседі, кейде ақ қасқыр ырылдап тісін сақылдатып, құлағын жымитып, ашумен тап береді. Ондайда Көксерек те қатты қорылдап гүр-гүр етеді. Кейде секіріп кеп ақ қасқырдың желкесінен қапсыра тістеп алып, қысып тұрып-тұрып барып қоя береді. Екеуі осыдан әрі ұзасып барып таласпайды. Артынан Көксерек қайта ойнайды. 2-мәтін Мұхтар Әуезовтің «Көксерек» әңгімесінде ауыл баласы Құрмаштың қасқырдың күшігін асырап алуы жайында. Қаламгер туындысында табиғаттағы тағылық заңы, адам мен жан-жануар арасындағы шекараны шебер суреттейді. Көксеректі күшік кезінен қамқорлықпен құшағына алып, мәпелеп өсірген Құрмаш сүйкімді бөлтірігін кімнен де болсын қорғаштағанымен, ауыл ақсақалдары қасқырдың бөлтірігінен секемденіп, тағылық заңның өзгермейтінін бала Құрмашқа түсіндіруге тырысады. Әйткенмен, өсе келе далаға қашып, бірнеше күн қатарынан бой көрсетпеуге дағдылана бастаған Көксерек арада біраз уақыт өткен соң бір топ қасқырды бастап, өзге ауылдармен қатар Құрмаш ауылының қойларына да шабуыл жасай бастайды. Мұның арты Көксеректің қой бағып жүрген Құрмашқа шауып, қамқор болған иесін өлтіруіне ұласады. Адамзат пен жануар әлемінің заңы басқа және ол тоғыспайды да. Тоғысқан жағдайда, артының жақсылыққа апармасын әңгімеден ұғынғандаймыз. 1. Қай тақырып екі мәтінге де ортақ? А) Тазыны асырап алу В) Қараадыр қасқыры С) Ауылдың аңыз-әңгімесі Д) Қасқырлардың қырылуы [1]
а. тойынып - ______________________________________________________________ б. жабайы - __________________________________________________________________
5. Сұраққа жауап беріңіз. Егер сіз автор болсаңыз, әңгіме мазмұнына қандай өзгеріс енгізер едіңіз? _____________________________________________________________________________ Лексико-грамматикалық тест 1. Қазақ тіліне тән дыбыстар саны қанша? A) 9 B) 10 C) 11 D) 12 E) 15 2. Тұйық буын деген не? A) дауыстыдан басталып дауыссызға бітеді B) дауыссыздан басталып дауыссызға бітеді C) бір ғана дауыстыдан тұрады D) дауыссыздан басталып дауыстыға бітеді E) үш дауыссыз бен бір дауыстыдан тұратын буын (қарт) 3. Қай дыбыс еріннің дөңгеленіп алға қарай созылуы арқылы жасалады? A) а B) ө C) ы D) ә E) е 4. Еріндік, жіңішке әрі қысаң дауысты дыбыстарды табыңыз. A) ұ B) ө C) о D) ы E) ү 5. Үнді мен қатаң дауыссыздар қатар келген сөзді табыңыз. A) Күзде жаңбыр жиі жауады. B) Әсет базардан доп алды. C) Қыста қар қалың жауды. D) Жаздыгүні ауылға бардық. E) Ол жазда қайтыс болды.
A) жақсылық B) балалар C) күлекеш D) көрермін E) келешек 7. Мағынасы ұқсас (синоним) емес сөздерді табыңыз. A) атамекен, отан B) шағым, өкініш C) қария, қарт D) әдемі, көрікті E) сабырлы, төзімді 8. Мақалды табыңыз. A) Кемедегінің жаны бір. B) Дарияның жанынан құдық қазба. C) Жері байдың елі бай. D) Әлін білмеген әлек. E) Айдағаны – бес ешкі, ысқырығы жер жарар.
A) азар да безер болды – ат-тонын ала қашты B) көрер таңды көзімен атырды, түн ұйқысын төрт бөлді C) Ит арқасы қиянда, ит өлген жер D) ит терісін басына қаптады – басын сипады E) көз шырымын алу, көз ілу 10. Қайталама қос сөзді табыңыз. A) төсек-орын, ес-түс B) теп-тегіс, ап-ащы C) емін-еркін, ығы-жығы D) анда-санда, оқта-текте E) қым-қуыт, ту-талақай
A) Атау септігі B) Барыс септігі C) Шығыс септігі D) Жатыс септігі E) Көмектес септігі 12. Қате жазылған қатарды табыңыз. A) пединститутқа B) Қазатомөндіріске C) ұжымшарға D) медколледжге E) ҚазМҰУға 13. Берілген емле қай сөз табына қатысты? «-ау, -еу» жұрнағы жалғанғанда, түбірдің соңындағы «ы, і» дыбыстары түсіп қалады. A) Үстеу B) Сын есім C) Етістік D) Сан есім E) Зат есім 14. Етістікке қатысты емес терминді табыңыз. A) етіс B) рай C) шақ D) жақ E) шырай 15. Жалғау жалғанбайтын сөз табын табыңыз. A) Шылау B) Етістік C) Есімдік D) Үстеу E) Зат есім 16. Өзі жалғанған заттың екеу немесе одан артық екенін білдіретін қосымшаны табыңыз. A) тәуелдік жалғау B) септік жалғау C) жіктік жалғау D) жұрнақ E) көптік жалғау 17. Төмендегі сандардың қайсысы нақты санды білдіреді? А) ондарда В) он шақты С) он-он бес D) он жарым Е) ондаған 18. Тәуелденген сөзге жалғанбайтын септік жалғауын табыңыз. A) –н B) –нда C) –ты D) –дан E) –бен 19. Қайсының мағыналық түрі жетеу? A) Сан есім B) Сын есім C) Етістік D) Есімдік E) Шылау 20. Болжалдық сан есімге жатпайтын қатарды табыңыз. A) мыңдаған B) ондарда C) жүзге тарта D) алтыдан бері E) бес-алты 21. Есімше қай жағдайда сөйлемде баяндауыш болады? A) зат есіммен тіркесіп немесе ілік септігінде тұрып B) барыс, жатыс, шығыс, көмектес септіктерінде келіп C) атау мен іліктен басқа септіктерде заттанып қолданылса D) көмекші есіммен, септеулік шылаулармен тіркесіп E) жіктеліп келіп 22. Сөйлемдегі есімдік төл сөзде қалай өзгереді? Али оған келгенін айтты. A) бізге B) оны C) сізге D) маған E) оған 23. Қай сөйлем түрі? Қорыққаны сонша – орнынан тұра алмай қалды. A) Кезектес салалас B) Ыңғайлас салалас C) Себеп-салдар салалас D) Түсіндірмелі салалас E) Қарсылықты салалас 24. Қай сөйлем түрі? Маған шар берді, ағама доп берді. A) Кезектес салалас B) Ыңғайлас салалас C) Себеп-салдар салалас D) Түсіндірмелі салалас E) Қарсылықты салалас 25. Берілген ереже қай сөйлем түріне қатысты? Сөйлем соңына нүкте немесе (көтеріңкі интонациямен айтылса) леп белгісі (!) қойылады. A) Хабарлы сөйлем B) Бұйрықты сөйлем C) Сұраулы сөйлем D) Лепті сөйлем E) Ешбіріне қатысты емес Тыңдалым Қызым – жағадағы құндызым, ұлым – аспандағы жұлдызым ... Қазақ ауылында бала тәрбиесіне бүкіл ауылдың үлкендері, әсіресе қарттары араласқан. Ата-бабамыз ұлды өздеріндей еңбексүйгіш, жауынгер, әнші, күйші, аңшы, құсбегі – бесаспап азамат етіп, тәрбиелеуді мақсат еткен. Жігіттің бойына өнер мен еңбекті, ізгі адамгершілік қасиеттерді қатар сіңірген. Ер баланы бес жасынан бастап, ат жалын тартып, азамат болғанға дейін мал бағу мен аң аулауға, отын шабуға, қора салуға, ағаштан, теріден, темірден түрлі тұрмысқа қажетті бұйымдар жасауға, яғни қолөнер шеберлігіне баулыған. Әсіресе әкелері мен аталары ұлдарға мал жаюдан бастап, шаруаның алуан тәсілдерін үйретіп баққан. Қонақ күту, үлкенге иіліп сәлем беру, ән айтқызу, домбыра тартып, күй шерткізу, өлең-жыр жаттату, жаңылтпаш, жұмбақ үйрету немесе теңге алу, жамбы ату, аударыспақ, сайыс, көкпар, күрес сияқты ұлт ойындарын үйрету тәрбиенің басты шарты болып есептелген. Қай ата-ананы алсақ та, қызының ертең барған жерінде «балдай батып, судай сіңіп» кетуін, жақсы жар, әдепті келін, аяулы ана болуын армандайды. Қасиетті ана қызының тәрбиелі жан болып өсуі үшін жасынан-ақ қарияның алдынан аттатпай өсіреді. Халқымыз «келіннің – аяғынан, қойшының таяғынан» дегенде, жаңа отаудың береке-құтын, ағайын-туыс, ауыл арасындағы беделін, болашақ ұрпағына дұрыс тәлім-тәрбие беруін келіннің жақсы-жаман қасиеттерімен өлшеген. жүктеу/скачать 25,6 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|