Морфологиялықжәне биологиялық ерекшеліктері. Мүйізді лотустың тамыр жүйесі кіндік тамырлар. Одан жан-жағына ірі тамырлар жайылып жақсы өседі. Тамырларында ірітүйнек бактериялары көптеп байланады.
Сабағы тік немесе жартылай жатаған өседі, жақсы бүтақтанған, биіктігі 50-70 см, жақсы жапырақтанған - 48-55%.
Жапырақтары күрделі үштік, ортаңғыжапыракшасыжақсы дамыған. Жапырақшаларының пішіні ромбы, эллипс тәріздес те жоғарғы жағы жалпақтау келеді. Жапырақ серігі қос-қостан болады, пішіні жартылай жүрек тәріздес, көлемі негізгі жапырақшаларға жақын.
Гүлшоғыры жай шатырша келген 4-7 гүлден түрады, эркеннің жоғарғы үшында, бүйір бүтақтарында орналасқан. Гулдерінің түсі сары. Жемісі үзынша түтік тәріздес септұқымды бүршақбас. Бүршақбастың үзындығы 3 см ламасында, ішінде 3-6 данаға дейін түқым бар. Түқымы чомалақша, үсақкеледі, түсі сарғыш-жасыл немесе қара-қоғтьір. 000 түқымының массасы 1,1-1,6 г.
Мүйізді лотустың дамуына мынадай фенологиялық кезендер ажыратылады: тұқымының өсуі, көктеу, бірінші нағыз жапырақтың пайда болуы, бүтактану, шанақтану, гүлдену, жеміс салу, дәннің (түқымның) пісуі. Екінші және одан кейінгі пайдалану жылдары көктемгі. өсудің басында және шабылғаннан кейін тамыр мойнындағы бүршіктерден өсімдік жиілігіне карай 8-40 сабакқа (еркенге) дейін өсіп дамиды, олар өз тарапынан бүтактанады, Сөйтік өсімдіктің жалпы өнімі қалыптасады.
Мүйізді лотус қысқа және суыққа төзімді өсімдік. Жыяыча оны бірнеше рет шабуға болады. Бір жерде 6-10 жылға дейір өсіп жақсы сақгалады. Топыраққұнарлығьш аса қажет етпейді Ол аздаған түзды жөне қышқылды (рН-5,5-8,2) топырақгарда өсе береді. Аурулармен және зиянкестермен аз зақьгмданады. Оның басқа бүршақ түқымдас өсімдіктерден айырмашылығы: көктемгі жайылма (қар, өзен т.б.) сулардың астында өліп қалмай жақсы сақталуында. Ол су астында 25-30 күнге дейін шыдайды. Су тартылғасын жақсы өсіп-өнс береді. Су басуды өсе қоймаған және жаңа өсіп келе жатқал өсімдіктер жеңіл көтереді.
Мүйізді лотус жаздық типтес өсімдікке жатады Түқымымен, өркен қалемшелерімен көбейеді. Танапта топырақгьщ түқым сіңіру қабаты +6-8°С жылылықта жыддам өседі. Көктегеннен кейін алғашқы 20-30 күн мүйізді лотус баяу өседі. Бір айдан кейін сабақтары пайда болып бүтақтана бастайды. Содан кейін, ауарайьшьщжағдайьшабайланьісты. біржарым- екі ай шамасында шанақтанып гүлдене бастайды Өсімдіктің гүлденуі қыркүйек айына дейін созылады. Гүлденуі мен бүршакбасыньщ пісіп жетілуі біркелкі жүрмейді. Келесі жылдары мүйізді лотустың көктемгі өсуі жоңышқада; кешірек басталады. Бірақта оның әрі қарай өсуі қарқыкды жүріп, бірінші ору мезгілі жоңышқадан 3-7 күн ертереу басталады. Ал жалпы гүлденуі маусымның аяғында басталады. Түқымының пісуі тамыздың аяғында, ал кейбір кездері қыркүйек айында өтеді.Себілген жылы мүйізді лотустыи сабагының биіктігі 25-30 см-ге жетеді де келесі жылдары 45-70 см аралығында болады. Мүйізді лотус вегетация кезеңінің екінші жартысындп ылғалды көп керек етеді. Алайда ол жаздың қысқа мерзімді қүрғақшылығына төзеді. Мүйізді лотус аздаған қышқыл топырақта өсе береді. Ал, ондай топырақты әкгеп бейтараи қалпына түсіргенде жақсы өнім береді. Өсімдіктің құрамында фитонцидтер көп болғандығының әсерінен ол аурулармеп, зиянкестермен аз закьімданады.
Достарыңызбен бөлісу: |