Дефис дегеніміз A. Орфографиялық белгі



бет5/9
Дата21.12.2022
өлшемі81,58 Kb.
#163836
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Дефис дегеніміз A. Орфографиялы белгі
9 кл. для ученика СОЧ 3, образец, 6 69-80, auezovtyn-115-zhyldygy-ahmetova-g
Үндестік заңы

Үндестік заңы дегеніміз не?


A. Сөз ішіндегі дыбыстардың бір-бірімен үндесіп, біркелкі болып қолдануы
B. Руна
C. Латын
D. Араб
E. Төте

Араб графикасына негізделген қазақ тілінің тұңғыш әліпбиін жазған түркітанушы


A. А. Байтұрсынов
B. Ы. Алтынсарин
C. В.В. Радлов
D. А.С. Аманжолов
E. М. Қашқари

Үндестік сөзі сақталған сөзді көрсетіңіз


А. Кемелер В. Қаламмен С. Ағамдікі D. Атамдікі Е. Ардақтікі

Sózdiń basynda jazylmaıtyn daýyssyz dybys:


A. Ń
B. Ǵ
C. Ó
D. İ
E. Ú

Ызың дауыссыз дыбыстар:


А. В, ф, г, ғ, з, ш, щ, ж, х
В. Б ,в, г, ғ, ң, м, н, т, у
С. П, б, т, д, к, қ
D. С, ш, щ, ц, т, д, к, г, ч E. Л, ғ, т, з

Qaı qosymsha qate jazylǵan?


A. parkqa
B. bankten
С. fakstan
D. pýnktі
E. blankіge

Qaı qosymsha qate jazylǵan?


A. bankqa
B. bankten
С. qasıetpen
D. pýnktіnі
E. blankіni

Сөздің актив түрін табыңыз


A. ақыл, білім
B. технологиялық, нарық
C. ел, тілек
D. бір, он
E. екі, үш

Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөздер қатарын көрсетіңіз


A. muǵalim, qyzmet, qoshemet, qasıet
B. bosaǵa, turmys; ásem, memleket, izet
C. azamat, yntymaq, bosaǵa
D. taýar, nómir, kámil, kástóm
E. minez, áke, aǵash, dostyq

Дұрыс жазылмаған сөздер қатарын көрсетіңіз


A. xalyq-qa, guzhat-tar, mektep-ke, kólik-pen
B. jumys-shy-lar-dyń, qart-tar-dyń, baqsha-myz-da
C. qujat-tar, mańgilik-ke
D. pán-dér, tál-dyń, kól-ge, bala-ǵa
E. bala-ǵa, bala-lar, aje-ge, aje-niń

Буын талғамайтын жұрнақтарды белгіле:


A. -hana, -góı, -qoı, -kez, -paz, -ger, -kesh, -tal, -niki (-tiki, -diki), -men (-pen, ben), -jan
B. -góı, -qoı, -a, –e, -y, -dar, dyń, -diń
C. -dar, -lar, -qa, -ke,- na, -ne
D. -da, -ytin, -ker, -tal, -dar, -qor, -kúnem, -dan, -den, -tan, -ten
E. -shy, -shi, yraq,- ırek, -ker, -tal, -dar, -kúnem


Буын үндестігіне бағынбай жалғанған қосымшаны тап
A. Erteń emhanaǵa barýym kerek.
B.Omar qalam men qarandashaldy.
C.Ol oqyrmandardyń suraǵyna jaýap berdi.
D. Menińtýysqanymqaladaturady.
E. Balalar jumys istep júr.

Baramysyń? Amanbysyń? Tólenbisiń? Qazaqpysyń? О́zbekpisiń? сұраулық шылауы түбір сөз бен қосымша арасында қолданылғанда my (mi, by, bi, py, pi) қалай жазылады?


A. Бірігіп
B. Кірігіп
C. Қосарланып
D. Сұрақ қойылып
E. Бөлек

Емле дегеніміз не?


A. Жазудағы бірізділікті қамтамасыз ететін ережелердің жиынтығы және дұрыс жазу мәселелерін зерттейтін тілтанымның бір саласы.
B. Бірінші буынның үндесіміне қарай сөз бірыңғай жуан, не жіңішке айтылатын қазақ тілінің негізгі дыбыстық заңдылығы.
C. Дыбыстардың сөз ішіндегі немесе сөз тіркесіміндегі өзара әсері ескерілмей, негізгі фонемалық түрі (мәні) сақталып жазылатын емле ұстанымы.
D. Күрделі сөз сыңарларының түбір тұлғасын сақтап жазуды қамтамасыз ететін емле ұстанымы.
E. Сөздің әрі қарай бөлшектеуге келмейтін, лексикалық мағынасын сақтаған негізгі бөлігі.

Екі түбірден құралған бір ғана зат пен ұғым атауы сөйлемде қалай жазылады?


A. Бірге
B. Бөлек
C. Қайталанып
D. Сұрақ қойылып
E. Кірігіп


Mega, mını, radıo, tele, trans, ýltra, foto, elektr шеттілдік сөздерімен және beı қосымшасымен келген атаулар қалай жазылады?
A. Бірге
B. Бөлек
C. Қайталанып
D. Сұрақ қойылып
E. Кірігіп

Екінші сыңары aralyq, qumar, jandy, taný, tanym, jaı, hat, aqy, ishilik сияқты сөздермен және сымақ қосымшасымен дұрыс жазылған қатарды көрсетіңіз


A. halyqaralyq, qalaaralyq, pánaralyq; ánqumar, ataqqumar, ázilqumar
B. ádebıettaný, dintaný; tiltanym, dúnıetanym
C. shákirt aqy; mekeme ishilik, mektep ishilik, ujym ishilik
D. halyqaralyq jaǵajaı, shıpajaı; ashyq hat, qol hat, alǵys hat
E. pánaralyq; ánqumar, ashyq hat, qol hat, alǵys hat


Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны табыңыз
А. –ker,-ger
B. - lar,-ler
С.–dan,den
D. –tyń,-tiń
E. –las,-les


Қай қосымша буын үндестігіне бағынбай тұр?
А.Kásipker
B. Mansapqor С. tórejan
D. Aýrýhana
E.Kúlekesh

Сингорманизм дегеніміз не?


A. дауыстылардың бір-бірімен үндесуі
B. сөздің бастапқы мағыналы бөлігі
C.бастапқы буындағы ерін дауыстының ыңғайына қарай, соңғы буындарда да ерін дауыстылардың келуі дауысты дыбыстардың ерін қатысы жағынан үндесуі
D. ассимиляция
Е. буынның біреуі басқа буындардан айрықша күшті айтылуы
Lıngvaldyq sıngarmonızm degenimiz ne?
A. tіldіń qatysy jaǵynan sóz іshіnde daýystylar ne bіr óńkeı jýan daýystylar, ne bіr óńkeı jіńіshke daýystylar bolyp úndeseýі
B. bastapqy býyndaǵy erіn daýystynyń yńǵaıyna qaraı, sońǵy býyndarda da erіn daýystylardyń kelýі daýysty dybystardyń erіn qatysy jaǵynan úndesýі
C. júıesіnіń tarıhı damýyn zertteıtіn tіl bіlіmіnіń aspektіsі
D. bastapqy tіl bіrlіkterіnen basqa týyndy tіl bіrlіkterіn jasaý úrdіsі
Е. bastapqy býyndaǵy erin daýystynyń yńǵaıyna qaraı, sońǵy býyndarda da erin daýystylardyń kelýi daýysty dybystardyń erin qatysy jaǵynan úndesýi

Брифинг сөзінің жазылуының дұрыс нұсқасын тап:


А. Brıfıń
В. Brıfıńg
С. Bryfıńk
D. Bryfın
Е. Bryfıng

Буын үндестігі заңы бойынша жазылған сөзді көрсетіңіз.


А. Otbasy
B. Kásiporyn С. Jaýynger
D. Muǵalim
E. Kitap

Протеза дегеніміз не?


A. sóz basynda qosymsha dybystyń paıda bolýy.
B. dybystardyń kombınatorlyq ózgerýіnіń bіr túrі.
C. tіl júıesіnіń tarıhı damýyn zertteıtіn tіl bіlіmіnіń aspektіsі.
D. bastapqy tіl bіrlіkterіnen basqa týyndy tіl bіrlіkterіn jasaý úrdіsі.
E. sóz sońynda qosymsha dybystyń bolýy.

Дұрыс жазылған сөзді табыңыз.


A. жоларалық
B. атаана
C. елуәжі
D. әппәқ
E.сынар

Лабиальдық дауыстыларды белгілеңіз.


A. о, ө, ү, ұ, у
B. а, о, е
C. у, а, ә, і
D. ә, е, і
E.е, и, і

Тіл алды, еріндік дауысты дыбысты


А. Ұ
В. А
С. Е
D. Ә E. Х

Актуалды сөзінің баламасын табыңыз


A. өзекті
B. шынайы
C. бірегей
D. қайталанбас
E.негізгі


Бір лексеманың дұрыс нұсқасын белгілеңіз?
A. birjaqty
B. bir jaqty
C. birbala
D. balajan
E.biregeı

Анти префиксінің мағынасын табыңыз


A. қарсы
B. бірге
C. бір
D. екі
E.көп

Агро-, авто-, авиа- дегеніміз не?


A. префикс
B. түбір морфема
C. негіз
D. фонема
E.графема

Семантика дегеніміз не?


A. сөз мағынасы
B. дыбыс
C. негіз
D. фонема
E. тұрақты тіркес

Аралық сөзінің орыс тіліндегі баламасын белгілеңіз


A. меж, между
B. сразу
C. вдоль
D. прямо
E. либо

Дұрыс жазылған сөзді табыңыз


A. Gıperbelsendi
B. Radıokhabar
C. Foto suret
D. Kınokondyrǵy
E. Kop mándi

Қай септік жалғауы буын үндестігіне бағынбайды?


A. kómektes
B. jatys
C. shyǵys
D. tabys
E. barys

Qaı qosymsha menshіktі maǵynany bіldіredі


A.-dіkі
B.-ger
C.-paz
D.-jan
E.–kesh

Býyn úndestіgіne baǵynbaı turǵan sózder qataryn tabyńyz


A. Ekіbastuz, Alakól
B.aman-esen, asty-ústі, árі-berі
С. shekara, baspasóz, baspana
D. otaǵasy, tasbaqa
E. eshqashan, keıbіr

Latyn álіpbıіnіń negіzіnde jasalǵan jazý úlgіsі qaı jyldar aralyǵynda qoldanyldy?


A.1929-1940
B.1999-2015
C.1925-1952
D.1922-1940
E.1936-1940

Jýan daýysty dybysty sózdі tabyńyz.


A. Astana
B. dárіger
C. túlkі
D. kólіk
E. kóbelek

Qatań daýyssyzdan bastalǵan sózdі kórsetіńіz.


A. qaı
B. orman
C. baılyq
D.ushaq
E. úmіt

Úndestіk zańyna baǵynbaı turǵan sózdі tabyńyz.


A. aǵamdіkі
B. talapty
C. mektepte
D. balalar
E.úıge

Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөздерді көрсетіңіз.


A.kólder
B. qalamdar
C. taýdy
D. jazýshy
E. balamen

Sıngarmоnızm degenimiz ne?


A. úndestik zańy
B. daýyssyz dybystar
C. jýan
D. jińishke
E. Daýysty dybystar
Қосарлама қос сөзді табыңыз.
A. Амал -жан, дос- жаран
B. сөйлей- сөйлей , мая- мая 
C. көре-көре, бара- бара
D. бет-бетімен, жақ- жаққа
E. сөйлей-сөйлей, бала-шаға

Біріккен сөздерді табыңыз.


А.бағдаршам , шекара
В. кітапхана, кәсіпкер
С. арбакеш, қаржыгер
D. сәнқой, талапкер
E. дәрігер, мұрагер

Екі я одан да көп түбірлер бірігіп, тұтас бір ұғымды білдіретін күрделі сөздер қалай аталады?


А.біріккен сөздер
В. қос сөздер
С.қысқарған сөздер
D.түбір сөздер
E.қайталама қос сөздер
Брифинг сөзінің жазылуының дұрыс нұсқасын тап:
А. Brıfıń
В. Brıfıńg
С. Bryfıńk
D. Bryfın
Е. Bryfıng

Буын үндестігі заңы бойынша жазылған сөзді көрсетіңіз.


А. Otbasy
B. Kásiporyn С. Jaýynger
D. Muǵalim
E. Kitap

Протеза дегеніміз не?


A. sóz basynda qosymsha dybystyń paıda bolýy.
B. dybystardyń kombınatorlyq ózgerýіnіń bіr túrі.
C. tіl júıesіnіń tarıhı damýyn zertteıtіn tіl bіlіmіnіń aspektіsі.
D. bastapqy tіl bіrlіkterіnen basqa týyndy tіl bіrlіkterіn jasaý úrdіsі.
E. sóz sońynda qosymsha dybystyń bolýy.

Дұрыс жазылған сөзді табыңыз.


A. жоларалық
B. атаана
C. елуәжі
D. әппәқ
E.сынар

Лабиальдық дауыстыларды белгілеңіз.


A. о, ө, ү, ұ, у
B. а, о, е
C. у, а, ә, і
D. ә, е, і
E.е, и, і

Сөздердің қосарлануы немесе қайталануы арқылы жасалған күрделі сөздер қалай аталады?


А. қос сөздер
В. біріккен сөздер
С. қысқарған сөздер
D. түбір сөздер
E. тіркескен сөздер

Тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз


A. án, as
B. taza, ún C. sulý, juqa
D. mereke, úlgі E. dápter, mektep

Қай буынға екпін түседі?


A. Соңғы буын
B. Бірінші буын
C. Ортаңғы буын
D. Ортаңғы ашық буын
E. Ешбір буын

Сөйлеудегі фонетикалық және синтаксистик тұтастық бірлік А. Сөйлем


В. Сөз табы
С. Дыбыс
D. Мәтін Е. Фонема
Сызықшаның қойылу себебін анықтаңыз
Бұл – үлкен бақыт
А.Сілтеу есімдігі – зат есім
В. Есімдік – сын есім
С.Жіктеу есімдік – зат есім
D. Есім – етістік
Е. Зат есім – зат есім

«Қазақша» үстеуінің тұлғасына қарай түрін көрсетіңіз


А.Туынды
B.Мезгіл
С.Күрделі
D.Мақсат
Е.Себеп-салдар

«Жолсыз» деген сөз осындай түр-тұлғада қай түркі тілінде қолданылады?


А. Қарақалпақ
В. Әзербайжан
С. Татар
D.Өзбек
Е. Ұйғыр

«Бүгін, биыл, аққу, сексен» дегендер құрамына қарай қандай сөздер?


А. Біріккен
В. Туынды түбір
С. Түбір
D. Қысқарған
Е. Кірме

Маневр, актер, дирижер, режиссер сөздерінің дұрыс нұсқасын белгілеңіз


А. Manóvr, aktór, dırıjer, rejısór
В. Manevr, aktor, derıjjer, rejıssór
С. Manovr, aktór, dırızher, rejısór
D. Manovr, aktór, dırıjer, rezhısór
Е. Manovr, aktor, dırıjer, rejısór

Жеделхат, ашықхат, алғысхат, мағлұмхат сөздерінің дұрыс нұсқасын белгілеңіз


А. Jedelhat, ashyqhat, alǵyshat, maǵlumhat
В. Jedelhat, ashyqhat, alǵyshat, maǵlumhat
С. Jedelхat, ashyqhat, alǵyshat, maǵlumhat
D. Jedelhat, ashuqhat, alǵyshat, maǵlumhat
Е. Zhedelhat, ashyqhat, alǵyshat, maǵlumhat

Гуттураль дауыстылардың екінші атауы


А. жуан
В.жіңішке
С. еріндік
D. езулік
E. Синтетикалық

Жіңішке дауыстылар


А. палаталь
В.гуттураль
С. еріндік
D. езулік
E. синтетикалық

Жалаң дауыстылар


А. монофтонг
В.гуттураль
С. дифтонг
D. езулік
E. синтетикалық

Айтылуда өзгеріске түсетін сөз


А. ақ ешкі
В. терең ой
С. дыбыс
D. бақ қону
Е.синоним

Дыбыс дегеніміз не?


А. сөздің ең кішкене бөлігі, ол айтылады және естіледі
В.сөйлем арқылы мәтін құрау
С. сауат ашу кезіңде қолданылады
D. екі түбірдің бірігуі
E.сөздердің тіркесуі

Өкпеден шыққан ауа кедергіге ұшырамай шығуынан жасалатын дыбыстар


A.Дауысты дыбыстар
B.Дауыссыз дауыстылар
C.Жуан дауыстылар
D.Қысаң дауыстылар
E.Ызың дауыссыз

Араб тілінен енген сөзді тап


A.Кітап
B.Күн
C.Көш
D.Самауыр E.Кеш

Буын талғамайтын жұрнақ арқылы жасалып тұрған сөзді көрсетіңіз


A. Eńbekqor
B. Eńbekshi
C. Eńbekker
D. Eńbekter
E Eńbeksiz

Қосарланған болжалдық сан есімдер:


A.Екі-үш, төрт-бес т.б
B.Сый, үгіт-насихат т.б
C.Ата-ана, жан-жақты т.б
D.Бала-шаға, бетпе-бет т.б
E.Жарқ-жұрқ, сатыр-сұтыр т.б

Қай әріптердің дыбыстық репрезентациясы жоқ?


A . Ь , Ь
B . А .Ә
C . Ф . В
D . О . Ө
E . Қ , Ғ

Қазақ тіліне сырттай ғана танылған әріптерді көрсетіңіз:


A . Х , Һ
B . Қ , Ғ
C . Р , Л
D . Д ,Т
E . Ы ,Ң

Кірме сөздерде ғана қолданылатын әріптер:


A . В , Э
B . И , Й
C . М , Н
D . К ,Г
E . О , А

Кірме сөздерде қолданылатын әріптер:


A . Ц , Ч
B . Ж , Ш
C . К , Г
D . С , Д
E . И , Й

Нақты төл сөздерде ғана кездесетін әріптер қатарын көрсетіңіз:


A . Ә , Ғ , Ө , Ү , Ң , Ұ ,Қ , І
B . А ,П , Р , С , И , Т , М , Ж
C . С , М , И , Т ,
D . А , Қ , Ш
E . Ы , И , К

Нақты төл сөздерде ғана кездесетін дыбыстар саны нешеу?


A . 8
B . 9
C . 12
D . 15
E . 32

Дауыссыз дыбыс таңбалары ішінде қосар дыбысты таңбалайтын әріпті көрсетіңіз:


A . Л
B . М
C . Б
D . Т
E . С

Дауыссыз дыбыс таңбалары ішінде қосар дыбысты таңбалайтыны:


A . Р
B . М
C . Б
D . Т
E . С

Елбасының Жаңа алфавитті бекіту туралы жарлығы қашан шықты


A . 2018
B . 2008
C . 2007
D . 2017
E . 2019

Әріптің оң жағынан жоғары тұсынан бөлек қойылатын белгі –


A . апостроф
B . умлаут
C . седил
D . акут
E . диграф

Әріппен бірге оның үстіне қойылатын белгі -


A . акут
B . апостроф
C . седил
D . диграф
E . умлаут

Дәстүрлі – тарихи принцип бойынша жазылған сөзді көрсетіңіз


A . Гауһар
B . Гүл
C . Гүлім
D . гүлдену
E . гүл-гүл

Фонетикалық принцип бойынша жазылған сөзді көрсетіңіз


A . добым
B . хат
C . хабар
D . Гаухар
E . гүлдену

Морфологиялық принцип бойынша жазылған сөзді көрсетіңіз


A . басшы
B . тауып
C . жауып
D . есігі
E . добым

Фонематикалық деп те аталатын орфографиялық принципті көрсетіңіз:


A . Морфологиялық принцип
B . Дәстүрлі принцип
C . Тарихи принцип
D .Фонетикалық принцип
E . Дәстүрлі –тарихи принцип

Қазақ тілінің дыбыстық жүйесінде жоқ фонеманы көрсетіңіз


A . Ч
B . К
C . И
D . Й
E . Г

Қате жазылған сөзді табыңыз


A . jolga
B . joldastar
C . jolbastar
D . dostar
E .jasampaz

Орфоэпия бойынша жазылған сөз қатарын табыңыз


A .құлұн
B .құлдық
C .қалдық
D .қалқа
E .халық

Дұрыс жазылған сөзді табыңыз


A . futbol
B .azamt
C . dalaga
D .balaga
E .fakulted


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет