Дәріс 1: Ас қорыту, оның маңызы, түрлері. Ауыз қуысындағы астың қорытылуы. Дәрістің жоспары

Ас қорытуды зерттеу әдістері

И.П. Павлов және оның қызметкерлерімен созылмалы тәжірибе жағдайында ас қорыту сөлдерін алуға арналған фистулалық операцияны ұсынды:

ІІ. Клиникалық-физиологифлық

Адамда ас қорыту қызметтерін зерттеу үшін клиникалық әдістер қолданылады: зонд енгізу, рентгенография, электрогастрография, радиотелеметриялық әдіс, эндоскопия, радиоактивті изотоптарды енгізу әдісі, УДЗ т.б.

Ауыз қуысындағы астыңқорытылуы

Ас қорыту ауыз қуысында басталады. Ауызға түскен тағам мұнда 15-30 сек кідіреді. Осы уақыт ішінде ас кесегі шайналып, ұсатылады, сілекеймен шыланып, жұмсарады, көмірсулар ыдырай бастайды.

• Секреторлық.
• Қорғаныстық.
• Регенерация.
• Сіңіру.
• Рефлекстік.

Сілекей, оның құрамы және маңызы

Сілекей – сілекей өзектері арқылы келіп құйылатын үш жұп сілекей безінің (шықшыт, жақ асты, тіл асты) және ауыздың шырышты қабығында орналасқан ұсақ бездердің аралас сөлі. Адамда тәулігіне 600-1500 мл, орташа 1,0-1,2 л сөл бөлінеді.

Сілекейдің құрамы

• -амилаза – полисахаридтерді – декстран – дисахахридтерге дейін ыдыратады.
• Мальтаза – ұзақ шайнағанда активтеліп, дисахаридтарді – моносахаридтерге дейін ыдыратады.

2. Муцин
3. Лизоцим
Аз мөлшерде:

• Белоктар глобулиндер, амин қышқылдары.
• Несеп қышқылы, мочевина, креатинин
• Ферменттер – протеазалар, пептидер, липаза,нуклеаза, сілтілік және қышқылдық фосфотазалар және т.б.