Дәріс №1. Негізгі түсініктер Дәріс жоспары


"Қатынас—байланыс" моделі



бет9/26
Дата12.09.2020
өлшемі0,58 Mb.
#78333
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   26
Байланысты:
Лекция

атынас—байланыс" моделі

Кез келген модель сияқты "қатынас—байланыс" моделінің бірнеше базалық түсініктері бар. Олардан алдын-ала анықталған ережелер бойынша едәуір ауыр объектілер құрылады.

Бұл модель объекті-қалыптамалы жобалау концепциясымен келісіп, қазіргі кезде қиын бағдарламалық жүйелер құруға арналған базалық болып табылады. Сондықтан көптеген түсініктер сізге таныс болуы мүмкін. Егер ондай болатын болса, онда ER-моделіне негізделген деректер базасын жобалау технологиясын меңгеру оңай болады.

ER-моделі негізінде келесі базалық түсініктер жатыр:



  • Қатынас, оның көмегімен біртипті объектілердің класы модельденеді. Қатынастың модельденетін жүйе шегіндегі әДБебап аты бар. Қатынас біртипті объектілер класына сәйкес келетіндіктен, жүйеде берілген қатынастың бірнеше көшірмелері бар. Қатынас түсінігі сәйкес келетін объектінің өз атрибуттар - берілген класты көрсету құрамын анықтайтын сипаттамалар жиынтығы бар. Сонымен қатар атрибуттар жиынтығы қатынастың нақты көшірмелерін ажырата алатындай болуы керек. Мысалы, Сотрудник қатынасында келесі атрибуттар жиынтығы болуы мүмкін: Табельный номер, Фамилия, Имя, Отчество, Дата рождения, Количество детей, Наличие родственников за границей. Қатынастың нақты көшірмесін бірмәнді тіркейтін атрибуттар жиынтығы кілттік деп аталады. Сотрудник қатынасы үшін Табельный номер кілттік болып табылады, өйткені берілген кәсіпорынның барлық қызметкерлері үшін табельдік номер әр түрлі болады. Сотрудник қатынасының көшірмесі кәсіпорынның нақты қызметкерін суреттеу болады. Қатынастың жалпы қабылданған графикалық белгілеулерінің бірі – тікбұрыш, сонымен қатар кілттік атрибуттары белгіленеді, мысалы, астын сызу немесе арнайы шрифтпен (1-сурет):


1-сурет. ER модельде қатынасты анықтау мысалы

Қатынастар арасында байланыстар орнатылуы мүмкін – қатынастар бір-бірімен қалай қатынасатынын көрсететін бинарлы ассоциациялар. Байланыс екі әр түрлі қатынастар арасында немесе байланыс және оның өзі (рекурентті байланыс) арасында болуы мүмкін. Ол қатынас көшірмелері өзара қалай байланысқанын көрсетеді. Егер байланыс екі зат арасында орнатылса, онда ол бірінші және екінші заттың көшірмелері арасындағы байланысты анықтайды. Мысалы, егер бізде "Студент" заты мен "Преподаватель" қатынасының арасында байланыс бар болса және бұл байланыс – бітіру жобаларын басқару болса, онда әрбір студенттің тек бір ғана жетекшісі бола алады, бірақ бір жетекші көптеген студент-бітірушілердің жетекшісі бола алады. Сондықтан бұл «один-ко-многим» қатынасы болады.







Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   26




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет