Г.Квинке 1859 ж. анықтаған. Электроосмосқа қарсы құбылыс – ағыс потенциалы немесе Квинке эффектісі деп аталады
Қарсы құбылыстар
1878(9) ж. Е.Дорн ашты.
Қатты бөлшектер (құмның, шыны моншақтардың) сұйықта қозғалғанда (тұнбаға түскенде) әртүрлі биікте орналасқан екі электрод арасында потенциалдар айырымының пайда болуы тұну немесе седиментация потенциалы, немесе Дорн эффектісі деп аталды.
Электрокинетикалық құбылыстар
ЭКҚ - сыртқы электр өрісі тудыратын (электрофорез, электроосмос) немесе электр өрісінің тууына әкелетін (ағу потенциалы, тұну потенциалы) фазалардың бөліну беті бойымен салыстырмалы қозғалыс құбылыстары
Электрокинетикалық құбылыстар
Бір фаза екіншісіне қатысты салыстырмалы қозғалғанда электрокинетикалық потенциал пайда болатын құбылыс.
ағу және тұну потенциалдары жатады.
1 ретті 2 ретті Сыртқы электр өрісі әсерінен бір фазаның басқа фазаға салыстырмалы қозғалысын түсіндіреді. электрофорез және электроосмос жатады.
ҚЭҚ құрылым теориялары. Электркинетикалық потенциал.
ҚЭҚ барлық теориялары үшін келесі жағдайлар жалпы ортақ болып табылады:
ҚЭҚ ДФ-мен берік байланысқан ПАИ-дан және дисперсиялық ортада орналасқан Қарсы иондардың эквивалентті санынан тұрады;
қатты нейтралды бетте ПАИ-дың болуы себепті пайда болған беттік заряд ДФ-ның барлық бетінде бірқалыпты таралған;
ҚЭҚ-тың ҚИ-ы мен ерітіндідегі сондай зарядты иондар арасында динамикалық тепе-теңдік болады;
дисперсиялық орта ҚЭҚ құрылымына диэлектрлік өткізгіш арқылы әсер етеді.
Бақылау сұрақтары:
1.Электрокапиллярлық құбылыстар
дегеніміз не? 2. Электрокинетикалық құбылыстарға қандай құбылыстар жатады? 3. Электрофорез және электроосмос құбылыстардың айырмашылықтары? 4. Квинке және дорн эффектісі деген қандай эффектілер және немен ерекшеленеді?