3. Энтропияның өзгеруін есептеу Энтропияның өзгеруіне қажетті екі түрлі есеп болуы мүмкін. 1.Өздігінен жүретін процесс бола ма деген сұраққа жауап беретін есептер. Оқшаулық жүйеде энтропияның өзгеруін жүйенің бастапқы және соңғы жағдайдағы энтропияларының айырмасы ретінде табады:
∆S= Sсоңғы- Sбаст
Егер ∆S > 0 болса, онда процесс өздігінен жүретін болғаны; егер ∆S ≤ 0 болса, онда процесс жүрмейді. Оқшауланбаған жүйеде энтропияның жалпы өзгеруі (∆SЖ) жүйе энтропиясының өзгеруінен (∆SЖ) және жылу көзінен (∆SЖ.Қ.) тұрады:
∆SЖ=∆Sжүйе+∆SЖ.Қ 2. Тек энтропияның өзгеруін ғана есептейтін есептер. Мұндай жағдайда есептелген энтропияның шамасы оң, теріс және нөлге тең болуы мүмкін. Жүйенің өздігінен жүру мүмкіндігін тек оқшауланған жүйелер жағдайында ғана шешуге болатынын айта кеткен жөн. Қайтымды процестер жылуларының мәліметтері бойынша энтропияның өзгеруін есептеу мынадай өрнек арқылы жүргізіледі:
∆S = ∫Qқ-ды/Т
Негізгі теңдеулер мен формулалар:
S- энтропия. Теңсіздік белгісі кері емес процентерге, ал теңдік белгісі кері прцестерге тиісті.
SQ 0 ; және S 0 немесе S 0 изоляцияланған жүйелерге күрделі процестердегі энтропия мәні жеке стадиядағы процестердің айырмашылығына тең. 1. Фазалық өтулердегі (ф.ө.) n моль саны үшін:
n1 , n2 және V1 ,V2 - моль саны мен бірінші және екінші газ көлемі; V - газдардың соңғы көлемі V V1 V2) . Больцман теңдеуі: S k lnW , мұнда k - Больцман тұрақтысы, W - жүйе қүйінің ықтималдығы. Термодинамикалық потенциалдар- сәйкес процестердің критериялық бағыты. Изохорлық- изотермиялық ( Гельмгольц энергиясы)
1есеп. 16кг О2 газы 0 Т1 273 -тан 0 Т2 373 дейін қыздырғандағы энтропияның өзгеруін табыңдар: а) тұрақты көлемде; б) тұрақты қысымда. Оттегі газын идеал газ деп санаңыздар.
2 есеп. 290К және Р Па 5 1,01310 жағдайда 0,0001м3 оттегі 0,0004м3 азотпен араласады. Энтропияның өзгеруін есептеңіз.