Дәрістер кешені пән: iszs 4200
Электр энергиясын тарату жүйелерінің сипаттамасы
жүктеу/скачать 2,68 Mb.
|
дәріс
| Электр энергиясын тарату жүйелерінің сипаттамасы
Тарату желілерінің мақсаты-кернеуі 6-10 кВ тікелей тұтынушыларға электр энергиясын жеткізу, қосалқы станциялар арасында электр энергиясын бөлу 6-110/0,38–35 шағын станцияларда (жылу және гидравликалық) өндірілетін қуатты жинау, қуаттылығы ондаған, кейде жүздеген мегаватт құрайды. Бұл қуаттылықтардың уақыт бойынша үздіксіз өсуі тарату желілерінің номиналды кернеуінің тұрақты өсуіне әкеледі. Сонымен, соңғы уақытқа дейін тарату функциялары негізінен тұтынушылардың жекелеген топтарын 6-35 кВ электрмен жабдықтау желілеріне жүктелді. 110 кВ желілердің мақсаты осы ағындарды оларды бөлу аймақтарына (аумақтарына) беру (аралық іріктеусіз) болды. Электрлендірудің, шаруашылық-экономикалық қызметтің дамуының қазіргі кезеңінде, осы аумақтарды қамтудың ұлғаюымен және энергияны көп қажет ететін ірі кәсіпорындардың санымен қатар, бөлу функциялары 110 кВ қуат беру желілеріне жүктеледі, ал кейбір ЭЭЖ 220 кВ тармақталған электр беру желілеріне көшті. 110– 220 кВ желілерін терең енгізу, яғни тораптарға, электр тұтыну аудандарына жоғары кернеулерді барынша жақындату. Сондықтан ЭЭ беру және тарату жүйесін жүйе құраушы, созылған желілерге (ЭЭ беру жүйелері) және ЭЭ олардың номиналды кернеуі бойынша бөлу жүйелеріне бөлу шартты екенін атап өту қажет. Сонымен, ЭЭ тарату жүйесі кернеуі 110 (150)/35/6-10 кВ немесе 220/35/6-10 кВ түрлендірулері бар кернеудің екі–үш сатысын (деңгейін) қамтитын кернеуі 6-150 (220) кВ желілерден тұрады. (ВН) 330-750 кВ ВН/СН трансформациясы арқылы ЭЭ беру жүйесі. Төменгі кернеу деңгейі СН/НН 110-150 (220)/6-35 кВ трансформациясы бар СН желілерінен немесе тікелей 220-330/6-35 кВ кернеулері бар ВН/НН трансформациясы бар вн желілерінен қоректенетін 6-35 кВ кернеулі желілермен ұсынылған. 0,22-0,66 кВ төмен вольтты желілер қосымша трансформация нәтижесінде пайда болатын төменгі деңгейге жатады 6-35/0,22–0,66. СН тарату желілері ондаған мегаваттқа қуат береді, НН желілері тұтынушыларға бірнеше жүз киловаттан бірнеше мегаваттқа дейін қуат береді. Төмен вольтты немесе тұтыну желілері өнеркәсіптік немесе тұрмыстық мақсаттағы құрылғыларды тікелей қуаттайды. Осы 0,22–0,38 кВ желілермен қоректенетін жүктемелер (өнеркәсіптік желілерді қоспағанда) киловатт үлестерінен бірнеше киловаттқа дейін, 0,38–0,66 кВ өнеркәсіптік желілерде берілетін қуат бірнеше ондағаннан және бірнеше жүз киловаттқа дейін болады. Желінің құрылымы олардың мақсатымен анықталады. Атап айтқанда, сирек жағдайларды қоспағанда, әуе желілерімен орындалатын СН 110-220 кВ желілері автотрансформаторлық байланыспен қосылған, аудандық маңызы бар ірі қосалқы станцияларды қамтиды және шағын қуатты электр станцияларын біріктіре алады. ЭЭ едәуір аз қуаттарды бөлуге және жеткізуге есептелген НН 0,38–35 кВ желілері белгілі бір дәрежеде салалық тиістілікті көрсетеді және әуе де, кабель де орындалуы мүмкін. Осылайша, өнеркәсіптік кәсіпорындар мен қалалардың 35 кВ сыртқы электрмен жабдықтау, 0,38–35 кВ Ауылдық электрлендіру желілері әуе желілерімен орындалады; 0,38–10 кВ қалалық желілер, өнеркәсіптік кәсіпорындардың ішкі электрмен жабдықтау желілері негізінен кабельдік болып табылады. Сур. 9.2. Ашық резервтелмеген желі конфигурациясы: а-радиалды; б-магистралды Ашық желілердің артықшылығы-қарапайым электр тізбегінің конфигурациясы, төмен құны, өткізгіш металл мен жабдықтың минималды құны. Авариялық режимдерде артық жүктемелердің болмауы есептеуді жүргізуге және сымдардың қималарын тек қалыпты жұмыс режимі бойынша таңдауға мүмкіндік береді. Бір орталықтан қоректенетін екі радиалды консервацияланбаған желілер (9.4-сурет), магистральдарды ұзартатын жаңа учаскелерді қосу арқылы дамыған кезде (нүктелі сызықпен көрсетілген) сақиналы конфигурацияның жабық желісіне (циклдік схема) немесе екі қуат көзі бар желіге (9.5-сурет, а) айналдыруға болады, бұл қуатты резервтеуге мүмкіндік береді тұтынушылар. Сур. 9.3. Желілік схеманың радиалды-магистральдық резервтік конфигурациясы Сур. 9.4. Бір қуат орталығы бар жабық сақиналы желі конфигурациясы Сур. 9.5. Екі жақты қуатты желі конфигурациясы: а-дара; б-қос Радиалды-магистральдық және сақиналық тізбектердің артықшылығы-ағынның ЖҰЖ ағындарынан тәуелсіздігі, іргелес желілердегі қысқа тұйықталу токтарының әсерінің болмауы, қосалқы станцияларды қарапайым тізбектерге қосу мүмкіндігі. Екі процессорға негізделген жабық жалғыз немесе қос желі (екі жақты қуат желісі) кеңінен қолданылады, бұл екі көздің арасындағы едәуір аумақты қамтуға мүмкіндік береді (сурет. 9.5, б). Екі процессордың бір желісі әртүрлі көздерге қосылған магистральдық учаскелерді дамыту нәтижесінде құрылуы мүмкін (нүктелі сызықпен көрсетілген) (сурет. 9.5, а). Бұл конфигурация ауылдық жерлерді электрлендіру үшін 110 кВ желілерде, сондай-ақ аумақты ең аз шығынмен барынша қамтуды қамтамасыз ете отырып, 220 кВ тарату желілерінде қолданылады. Бұл конфигурацияның мүмкіндіктері бас учаскелердің өткізу қабілетімен шектеледі, яғни олардың біреуі ажыратылған кезде желінің барлық қосалқы станцияларын электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету қажет; трансформаторлардың қуатына байланысты қосалқы станциялардың саны шектеулі. Қос конфигурация (сурет. 9.5. б) өткізу қабілеті жоғары, қалаларды электрмен жабдықтау жүйелерінің 110 кВ желілерінде, сондай– ақ ұзын тұтынушыларды – электрлендірілетін темір жолдар мен құбыржолдарды электрмен жабдықтау үшін 110-220 кВ желілерде қолданылады. Сур. 1.6. Күрделі жабық желі конфигурациясы Жолдың ең қысқа көзіне қосылумен салыстырғанда желінің жалпы ұзындығын азайту мақсатында жақын маңдағы пункттерде жаңа қосалқы станцияларды қосу Электрмен жабдықтаудың жоғары сенімділігіне ие күрделі жабық (көп тізбекті) конфигурацияларды құруға әкеледі (9.6-сурет). Режимдерді есептеу, талдау, жабық желілерді қорғау, оларды басқару ашық желілерге қарағанда күрделі міндеттер болып табылады. Күрделі тұйық желілер радиалды-магистралды желілерге қарағанда қымбат; оларды пайдалану электрмен жабдықтау үзілістерінің үлкен құны кезінде ғана тиімді, мысалы, ірі қалалардың электрмен жабдықтау жүйелерінде. Сур. 9.7. Екі номиналды кернеудің күрделі жабық желілік конфигурациясы НН 0,38–35 кВ тарату желілері негізінен біреуден қуат алатын ашық радиалды және магистральдық конфигурацияны орындайды (сурет 9.2, сурет. 9.3, сурет 9.4) немесе екі орталық (сурет 9.5, сурет. 1.6). Кейбір жағдайларда бұл желілер жабық (сурет. 9.4, сурет. 9.5, а), бірақ ашық режимде пайдаланылатын (мысалы, қалалық желілерде). NN тарату желілерінің басты ерекшелігі-олардың массасы. Трансформаторлық пункттердің, желі учаскелерінің саны желілік кәсіпорын шегінде бірнеше жүзге жетеді. Сондықтан, бұл желілерде кернеу режимін өзгерту, жақсарту үшін қарапайым арзан құрылғылар қолданылады: автоматты реттеусіз трансформаторлар және негізінен реттелмейтін конденсатор батареялары. жүктеу/скачать 2,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|