Дәрістердің ҚЫСҚаша конспектісі. №1,2 Дәріс. Кіріспе. Атом-молекулалық ілім (амі). Мақсаты

1. Химияның негізгі ұғымдары.

2. Химияның негізгі стехиометриялық зандары.

3. 
   3.Салыстырмалы атомдық массаны, салыстырмалы молярлық массаны анықтау
   
4. 
   әдістері.
   

Атом, молекула, химиялық элемент, зат (жай және күрделі), химиялық эквивалент, химиялық реакция (Глоссарийды қараңыз).

(1741 ж., М.Ломоносов):

1. Заттар молекулалардан тұрады. Әр түрлі заттардың молекулаларының химиялық

құрамы, физикалық және химиялық қасиеттері әр түрлі болады.

2. Молекулалар әрқашанда қозғалыста болады. Олар бір-біріне тартылады және бір-

бірінен тебіледі. Молекулалардың қозғалыс жылдамдығы заттардың агрегаттық

күйіне тәуелді.

3. Физикалық құбылыс болғанда, молекулалардың құрамы өзгермейді, ал химиялық

құбылыстарда молекулалар сапалық жағынан да өзгереді, олардан басқа

молекулалар түзіледі.

4. Молекулалар атомдардан тұрады. Атомдардың өзіндік өлшемі, массасы болады.

5. Бір элементтің атомдарының қасиеттері бірдей, ал басқа элементтің атомдарының

қасиеттері өзгеше болады. Химиялық реакция жүрген кезде, молекулалар

өзгереді, ал атомдар өзгермейді.

6. Атом жай және күрделі заттардың молекулаларының құрамына кіретін химиялық

элементтердің ең кіші бөлшегі. Молекула заттың химиялық қасиетін сақтайтын ең

кішкене бөлшегі. Молекулалар әр түрлі атомдардан және тек бірдей атомдардан

тұра алады.

М_{r –} заттың салыстырмалы молекулалық массасы;

m_a(Э) – элемент атомының массасы, г;

m_a(С) – көміртегі атомының массасы, г;

мұндағы: М – молярлық масса, г/моль;

m – зат массасы, г;

N – бөлшектердің саны;

N_{A –} Авогадро саны, N_A = 6.02*10²³ моль ^–1,

V – қ.ж. газдың көлемі, л;

V_m – молярлық көлем, V_m = 22,4 л/моль.