Геморрагиялық шоктың сипаттамасы Бос графаларға көрсеткіштерін жазыныз
Көрсеткіштері
Геморрагиялық шоктың дәрежесі
І дәрежесі
ІІ дәрежесі
ІІІ дәрежесі
ЖСЖ(жүректің соққы жиілігі) 1 минутта
100
120-140
Тамыр соғысы жіп тәрізді, санау мумкін емес
систолық Қ/Қ мм.сн.бғ.
90-100 мм.сн.бғ
90 – 60 мм.сн.бғ.
50 мм.сн.бғ дан төмен
Қан тоқтату тәсілдері Барлық қан тоқтату тәсілдері уақытша және түпкілікті түрлеріне бөлінеді. Уақытша қан тоқтату ауруханаға дейінгі кезенде, жарақатталған жерде орындалады, ал түпкілікті қан тоқтату ауруханада операция кезінде орындалады
Уақытша қан тоқтату Бос графаларды толтыру
Қан кету
Артериалды 1. Тамырды саусақпен бойылап басу.
2. Жгут салу 3. Аяқ-қолды бүгу 4. Жгут салған уақытты салу . Венозды 1. Мүшеге жоғарғы калыпты орнату.
2. Жарақаттан жоғары қыспа салу 3. Суықпен әсер ету Каппилярлы Жараға бірнеше қабат мәрлі салып басып тұру қажет асептикалық танғыш ,мақта дәкелерді қолдану керек
Түпкілікті қан тоқтату
Физикалық Ыстық физ. Ертіндіге суланған салфетка басу
Салқынды қолдану
Лазерлік пышақ
_________________
1.Тамыр тарылтатың дәрілер
2. Қанды ұйытатың дәрілер
Механикалық 1.Тамырлық тігіс.
2.тамырды байлау 3. Қан ағып жатрған мүшені алып тастау 4. Мүшені жергілікті тіндермен жабу
________________
Тромбин
Фибронды
БАТ
Жана донор қаны
Тромбоцитарлы масса н/е тб
Қыспалы танғыш салу Бос графаларды толтыру
Дайындау: залалсызданғаң сүлгілер,мақта-дәке тампон, бинт, антисептик ерітіндісі.
№
Іс-әрекет
Қажеттілігі
1.
Жара мен пациенттің жағдайың бағалау
Қажетті көмек көлемін анықтауға
2.
Пациентке ынғайлы қалыпты орнату
Қажетті қалпына отырғызу
3.
Жара айналасын антисептикамен өндеу
Жараның ластану қауіпі жоққа шығарлады
4.
Жара бетіне құрғақ асептикалық сүлгі орнату
Микроб түсуін болдырмау
5.
Асептикалық сүлгіні мақта-дәке тампонмен басу
Мақта дәке танғыштарын дұрыс тұруын қадағалау
6.
Жараның бағытынша дәкелермен, орамалмен , тампондар салып қатты бинтпен орау
Тампонның бекітлуі қамтылады
Есінізде болсың: 1. Қыспалы танғыш кейде қан тоқтатудың түпкілікті тәсілі болып кетеді.
2.Қолданылады ___Веналық_____қан кетуде.
Артерияларды саусақпен басу Бос графаларды толтыру
№
Іс-әрекет
Қажеттілігі
1.
Арқасынаң көпшіксіз жатқызу
Адам жатқан жері тегіс болуы қажет
2.
Артерияны төрт саусақпен жақын орналасқан сүйекке басу
Тамырдың қысылуың қамтиды
3.
Саусақ салынған уақытты жазу
Саусақтық босап қалу қауіпі жоққа шығарлады
Эсмарх резенке тартпаны(жгутты) салу Бос графаларды толтыру Жабдықталу: резенке жгут, сүлгі немесе орамал, қағаз, қалам.
№
Іс-әрекет
Қажеттілігі
1.
Аяқ немесе қолға көтеренкі қалыпты орнату
Мүшені қаннаң босатуың қамтиды
2.
Қан кету көзінен жоғары, тартпаны орнату бөлігің сүлгімен немесе орамалмен орау
Мүшенің зақымдануынан қорғайды
3.
Орамды салу, орамдарды бір бірінің үстіне салу керек себ.орамдар босамас үшін ж/е терісі зақымданбас үшін
Тамыр қысылуың қамтиды
4.
Тарпаның бос шеттерің бекіту
Жгут салған жердегі тамырды төмен тамыр соғысын анықтау қажет
5.
Жгуттын салынған уақытын жазып , жгут астына салу
Уақытты бақылау үшін
6.
Жараға асептикалық танғыш орнату
Ластын , бөгде заттын жараға түсінен қадағалау
7.
Зақымдалған аяқ және қолға шокка қарсы дәрі егу
Зақымдалған аяқ немесе қолға тыныштықты орнату
8.
Жатқан күйінде ауруханаға тасмалдау
Зақымдалған мүшелердің қозғалмауына ж/е зақымдалмауына мүмкіндік туғызады
Есінізде болсың: 1. Тартпаны ________1______ сағатқа дейін салады, және әр-бір 15-20 минут сайың тартпаны бостып түрады.
2. Тартпаны босатқан кезде тамырды ___қолмен басып тұру керек______
3. Балаларға тартпаны ______1 сағаттан______артық салуға болмайды.
4. Салқың мезгілде тартпаны ______30 минутқа______дейін салады және аяқ немесе қолды киіммен немесе көрпемен жылытады.
5. Тарпаның дұрыс салынғаны қаң тоқтауы мен , қан тоқтаған жерде жара пайда болуы, жарылу__, __желінумен ____ сипатталады.
Ішкі қан кетудің себептері және негізгі белгілері Бос графаларды толтыру
Қан кету түрі
Себептері
Симптомдары
Ішектен қан кету
Ішектін жоғарғы бөлігінең: ____асқазан ,өнеш_____
________________________
________________________
Ішектін төменгі бөлігінең: _______
_тоқ ішек , жіңішке ішектердің асқынулары болып табылады____________
_________________________
Жоғарғы бөлігінең қан кеткенде – қарамай тәрізді нәжіс(мелена).
Төменгі бөлігінең кеткенде - өзгермеген ашық қызыл қан.
Өкпелік қан кету
Өкпенің туберкулез ауруында,өкпе обырында және өкпенің ірінді қабыну ауруларында
Жөтелген кезде ақшыл түсті көбікпен араласқан қан пайда болуы
Мұрыннаң қан кету
Мұрын қабырғаларындағы жара , бас сүйіктің сынуы.
Қан күрең түсті, тегіс, баяю ағады. Өздігінен тоқтауға ықтимал. Аспирацияны туғызу мүмкіндігімен қауіпті.
Асқазаннаң қан кету
Асқазанның ойық жарасы ен жиі себебі болып табылады
Қан құсу.
Жасырың сыртқы қан кетуді тоқтатуда дәрігерге дейінгі көмектің орындалу алгоритмы Бос графаларды толтыру
№1 Есеп Жұмысшы қауіпсіздік техникасың бұзу салдарынаң білегің айналмалы арамен жарақаттап алды. Білектің ортанғы бөлігінің ішкі бетінде терең, шеттері ырсиып түрған жарадаң атқылап алқызыл қан ағып жатыр.Науқас бозарған, жабысқақ термен жамылған.
Тапсырма: Қан кету түрін анықта артериалды қан кету________________
Алғашқы медициналық көмектің көлемін анықта:
Қан ағуын зақымдалған жерден жоғары тамырдан басу керек . Артерияны суйекке қатты қысу арқылы тоқтатуға болады н/е түбегейлі тоқтату үшін саусақпен суйекке н/е жанбас артериясы болса онда жұмырдық басу қажет .Бірақ ұзақ басып тұра алмайсыз, артерияны басып тұрүанда сізге қосымша резенке жгут , мәрлі , мақта әкелуі тиіс. №2 Есеп Ұзақ уақыт аяқтарының көк тамырларының варикозды кенеюімен ауырған әйел адамның кенеттен балтыр тұсындағы зақымдалған тамыры жарылып қан кету байқалды.Жара ішінен күрен түсті қан тегіс ағынмен бөлнуде.Бір шама қан жоғалды. Пульсі 100 соққы 1 минутта, тері жамылғылары бозарған.
Тапсырма: Қан кету түрін анықта Көк тамырдан қан кетк
Алғашқы медициналық көмектің көлемін анықта: Басып тұрған таңбаны салу суық әсер ету қажет . Басып тұрған таңбаны жарадан төмен аслу , себ: күре тамыр қаны периферия тамырларының жүрекке қарай көтеріледі . Басып тұрған танба бірнеше мәрлі н/е бинттен тұрады, онда жгут н/е эластикалық бинт салыну қажет. Бинттің жоғарғы бөлігіне мұз н/е грелка орналасды оны 30-40 мин. Кейін , ал мұзды 10 минуттан кейін алып тастайды. Жалпы қан айналымды қалпына келтіру үшін.
