4
молекулалар мен атомдардағы электрондық қабаттар арасында жоғары
энергетикалық өтулер нәтижесінде пайда болуы мүмкін.Екі эффект те
рентген түтікшелерінде пайдаланылады: Рентгендік түтікшедегі катодтан
шығарылған электрондар анод пен катод арасындағы жоғары кернеулі
потенциалдар айырмасы әсерінен үлкен жылдамдыққа дейін үдетіледі де
анодпен соқтығысып, тежеледі.Нәтижесінде анодта рентген сәулелері
шығарылады.Бір мезгілде атомның ішкі электрондық қабаттарынан
эпектрондар жұлып шығарылады.Электрондық қабаттардағы бос
орындарға атомның басқа электрондары орналасады.. Бұл кезде
сипаттамалық рентгендік сәулелер шығарылады.Бұл сәулелердің
ерекшелігі, анод жасалған материалға және спектрдің энергиясына
байланысты.Үдеу ,тежелу нәтижесінде электронның кинетикалық
энергиясының бір пайызы ғана рентгендік сәуле шығаруға кетеді.қалған,
99 % энергия жылуға түрленеді..
Рентген cәулелері оптикалық мөлдір емес заттардан өте алады,әр түрлі
заттарда жұтылуы бірдей емес.Рентген сәулесінің жұтылуы рентгендік
суреттер алуда басты қасиет деп саналады. съёмке. Рентген сәулелерінің
интенсивтілігі жұтылу қабатының қалыңдығына байланысты
экспоненциальды кемиді: I=I
0
e
-kd
,мұнда d — қабат қалыңдығы,
коэффициент k , Z³λ³ шамасына тура пропорционал Z — элементтің реттік
номері, λ — толқын ұзындығы.Осыған қарап,реттік номері жоғары . что в
слоях, состоящих из химиялық элементтер қабатында, рентген сәулесінің
көп жұтылатынын аңғаруға болады.Мысалы, сүйек рентгенограммасында
вское излучение будет поглощаться больше. Так, к примеру, при
рентгенограмме костей, содержащих очень много соединений кальций
қоспалары көп (Z=20) бөлігі басқа ұлпаларға қарағанда «анық»болып
көрінеді.Себебі басқа ұлплардың элементтерінің кальциймен
салыстырғанда төмен.Нәтижесінде рентгендік суреттерде сүйектің бейнесі
ерекшеленіп көрінеді. (рентген сәулесінің жұтылу эффектісі).
Ангиография. Қан тамырларын контрастылық рентгенологиялық зерттеу
әдісі.. Ангиография қан тамырларының функциональдық күйін, , окольдық
қан ағысын және патологиялық процестің ұзақтығын қарастырады. Зерттеу
тамыр пункциясы (тесу)жолымен және одан әрі қарай катетеризациямен
жүргізіледі.(тамырға арнайы катетер енгізу, ол арқылы контрастық зат
жіберу, иод препараты,[Z=53]). Қара сан артериясының катетеризацисы
көп жүргізіледі.тамырдың барлық әрекеті рентгенотелевиденияның
бақылауымен жүзеге асады. (Экранда рентгенконтрастық заттың
тамырлардағы циркуляциясы байқалады.). Зерттеу аяқталған соң пункция
аймағына бір тәулікке таңғыш қояды.
5
Ангиография алдында мынадай қарсы көрсеткіштерді болдырмау
керек:Йод пен анестезияға аллергияcы ,бүйрек жетіспеушілігін,Гемостаз
жүйесінің бұзылуы ,қалқанша без дисфункциясы , венеролгиялық аурулар.
Зерттеу жүргізуден екі апта бұрын спирттік ішімдіктерден бас тарту
керек. Бүйректі йодтың көп мөлшерінен қорғау үшін кей кезде зерттеу
алдында гидратация (ағзаның сұйықпен қанығуы) жүргізеді.оның ағзадан
шығып кетуін жеңілдетеді.Ангиография процедурасы алдында аллергияға
қарсы препараттар тағайындалады. Тамақ және су ішуге
болмайды.Зерттеуден 30 минут бұрын премедикация жүргізіледі:
антигистаминдік препараттарды енгізу аллергиялық реакция
диагностикасыторов, анальгетиков. Түйрелген жер маңайында ғы түктерді
қырғызып ,алып тастайды.Зерттеу алдында металл заттар мен әшекейлерді
алып қою керек ,себебі олар рентген сәулесінің өтуіне бөгет жасауы
мүмкін.,Ангиография процедурасы жүргізілгеннен соң иодтың ағзадан тез
шығып кетуін жылдамдату үшін сұйықты көп ішу керек.
Достарыңызбен бөлісу: