Е. А. Бөкетов атындағы Қарму-нің тарих факультетінің деканы, тарих ғылымдарының докторы, проф
жүктеу/скачать 1,1 Mb. Pdf көрінісі
|
Нугман Цивилизация Великой степи каз
|
1.6 «Қазақ» атауы туралы Кез келген этникалық үрдістегі қолайлы жағдай ортақ территория мен ортақ тілден бастау алады. Ал оның ұйытқысы болатын табиғи - жағрапиялық жағдайларына байланысты шаруашылықтың бір типі (басшылық ететін, (ведущий)) қалыптасып дамиды. Осылардың нәтижесінде ортақ мәдениеттің негіздері қаланады және интеграциялану себептері өзіндік ортақ мәдениет дәрежесіне дейін көтеріледі. Жалпы ортақ мәдениеттен өзіндік этникалық сана-сезім туындайды. Ал этникалық сана-сезімнің нығаюы сол этностың әлеуметтік- территориялық ұйымын туғызады. Өз кезеңінде бұл ұйым этностың тұрақты тіршілігі мен біртұтастығын қамтамасыз етеді. Этникалық үрдіс желісінде этностың атауы қалыптасады. Этникалық атаулардың тікелей өз аты немесе әртүрлі себептерге байланысты жинақталған аты болады. Көшпелілердің этникалық тіршілігі мен билік қатынастары – ру-тайпа төңірегінде өтеді. Оған қажетті алуан-типті күрделі құрылымдық қатынастар қызметін бір-бірімен тығыз байланысқан (мәселен, әлеуметтік-мәдени, шаруашылық, аймақтық, идеалық және т.б.) «жүйелер» (оны шағындалған жүйелер деп те айтуға болады) атқарады. Сонымен қатар, көшпелілердің саяси, әлеуметтік, этникалық сипаттары синкретті болғандықтан бөліп қарастыруға болмайды. «Қазақ» атауының шығу тегі туралы мәселе ғылыми ортаны мазалағанына біраз уақыт болды. Бірақ әлі күнге дейін бұл мәселеге ғылымда дәл, тоқ етер жауап жоқ. Айтқандары тарихнамада талай пікір туғызды, айтыстар көтерді, әрқилы жарыққа шыққан жорамал –жорулар бірауызды шешімге келетін ой- түйіні тумай отыр. Алайда, ұлттың тарихын зерттеуде, оның арғы тегі мен мән-мағынасын анықтауда маңызды құралы болып сол жүктеу/скачать 1,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|