Э. З. Дулаева ф.ғ. к., ҚазМемҚызпу аға оқытушысы



Pdf көрінісі
бет103/146
Дата03.10.2024
өлшемі3,8 Mb.
#205569
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   146
Байланысты:
Түрікше оқулық

Hikaye birleşik zamanlar:
 
Şimdiki zamanın hikayesi
fiil + yor + du yap+ı+yor+du
Belirsiz geçmiş zamanın hikayesi
fiil + mIş + tI yap+mış+tı
Geniş zamanın hikayesi
fiil + ar(er,r,Ir) + dI yap+ar+dı 
Gelecek zamanın hikayesi
fiil + acak(ecek) + tI yap+acak+tı
Dilek-şart kipinin hikayesi
fiil + sa(se) + y + dI yap+sa+y+dı
Gereklilik kipinin hikayesi
fiil + malı(meli) + y+ dI yap+malı+y+dı


ŞİMDİKİ ZAMANIN HİKAYESİ 
Tanım:
Geçmişte, belli bir zaman içinde geçen şimdiki zamanlı olayları anlatırken kullanılır. 
 
Yapılışı:
Fiil kökü + yor + DI + kişi eki 
Yani, 
Oku + yor + du + m 
Örnek:_Öğrenciyken_hep_bu_sokaktan_geçiyordum._Bu_cümlede_geçmek_işi_öğrenciyken_hep_yapılan_iştir._Ama_bu_iş_şimdi_anlatılıyor._D_İ'>Örnek:
Öğrenciyken hep bu sokaktan geçiyordum.
Bu cümlede geçmek işi öğrenciyken hep yapılan iştir. Ama bu iş şimdi anlatılıyor.
D
İ
KKAT!

Şimdiki zamanın hikayesinde, geçmişte devam eden bir iş vardır.
Örnek:
 
Toplantılarda hep başkan konuşma yapıyordu. 

Şaşkınlık durumlarında soru sorarken bu birleşik zaman kullanılır. 
Örnek:
 
Sen burada okuyor muydun? 

Ansızın, hemen olan işlerde ‘’az kalsın’’, ‘’az daha’’ ifadeleriyle birlikte kullanılır. 
Örnek:
 
O kadar iyi anlatıyordu. Az kalsın inanıyordum.
Şimdiki zamanın hikayesi 3 şekilde, yani olumlu, olumsuz ve soru şekillerinde çekimlenir. 
OLUMLU ŞEKİL OLUMSUZ ŞEKİL SORU ŞEKİL 
Ben koşuyordum koşmuyordum koşuyor muydum?
Sen koşuyordun koşmuyordun koşuyor muydun? 
O koşuyordu koşmuyordu koşuyor muydu? 
Biz koşuyorduk koşmuyorduk koşuyor muyduk? 
Siz koşuyordunuz koşmuyordunuz koşuyor muydunuz? 
Onlar koşuyorlardı koşmuyorlardı koşuyorlar mıydı? 
(
+
) Sen işteyken kardeşimle bu parkta futbol oynuyorduk.
Dün bu saatte trenle Astana’ya gidiyordum. 
(-) Oğlum hastalandığı için kreşe gidemiyordu. 
Çocukken istediğim her oyuncağı alamıyordum. 
(
?
) Her hafta sonu kayak yapmaya gidiyor muydunuz? 
Anne, ben küçükken sürekli ağlıyor muydum?
Alı
ş
tırma 1. A
ş
a
ğ
ıdaki cümleleri tamamlayınız. 
1.
Bir zamanlar mühendis olmayı düşün................ (+) 
2.
Eskiden haber, müzik programlarını dinlemek için radyonun etrafında 
toplan....................... (+) 
3.
Müdür konferansa katıl................? 
4.
Dans ederken aynaya baktığımda çok komik görün............. (+) 
5.
Buraya gelmeden önce araba fabrikasında çalış.................. (+) 
6.
Benim patron konuşurken kimsenin yüzüne bak....................... (- ) 
7.
Avrupa’yı gezerken bütün yerleri kameraya alı................. (?) 
8.
Siz küçükken arkadaşlarınızla kavga et............................. (?) 
9.
Büyük bir firmanın çalışanı ile müdürü anlaş..................... (-) 


10.
İş hayatında hiç başarılı ol............................. (-) 
Alı
ş
tırma 2. A
ş
a
ğ
ıdaki fiillerle anlamlı cümleler kurunuz. 
Çalışmak ................................................................................................................. 
Terfi olmak.............................................................................................................. 
Kazanmak................................................................................................................ 
Hayal kırıklığına uğramak....................................................................................... 
Kariyer yapmak....................................................................................................... 
Alı
ş
tırma 3. A
ş
a
ğ
ıdaki karı
Ş
ık kelimelerden anlamlı cümleler kurunuz. 
Örnek: park/okumak/annem/kitap 
Annem parkta kitap okuyordu. 
1.
Bilgisayar/Asem/karşısında/yazmak/tez 
................................................................................................................................. 
2.
Alışveriş/Aynur/ sık sık/ yapmak/ hafta sonu 
................................................................................................................................. 
3.
Bu/geçmek/öğrenciyken/sokak 
................................................................................................................................. 
4.
Dağa tırmanmak/her/ablam/ay/götürmek/doğa 
................................................................................................................................. 
5.
Gitmek/kreş/sevmek/erken/küçüklüğümde/uyanmak/istemek/ (-) 
................................................................................................................................. 
6.
Ders/her/vaktinde/dans/zaman/başlamak/tam (?) 
................................................................................................................................. 
7.
Okul/her gün/öğretmen/gelmek/zamanında/öğrenci/gelmemek (-) 
................................................................................................................................. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   146




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет