Тақырып 10. Кәсіпкерлік: мәні, мазмұны және ұйымдастырушылық нысандары

«Кәсіпкерлік» дегеніміз, меншікке негізделген, несиеге алынған және басқа да мүліктерде пайдалану арқылы, қолданылып жүрген заңдарға сәйкес пайда алу мақсатында жүзеге асырылатын қызмет. Кәсіпкер -жеке тұлға, ол:

• 
  өндірістік-шаруашылық;
  
• 
  көтерме сауда;
  
• 
  инновация;
  
• 
  кеңестер беру;
  
• 
  коммерциялық делдалдар;
  
• 
  бағалы қағаз операциялары және тағы да басқа сияқты заңмен тыйым салынбаған кез келген қызмет түрлерімен айналысуына құқылы.
  

1. 
   Қазақстан Республикасының және басқа да елдердің азаматтары (қызметтері заң талабына сай болса ғана)
   
2. 
   Заңды түрдегі шетел азаматтары мен өкілеттілігі шектеулі тұлғалар.
   
3. 
   Азаматтық бірлестіктер.
   

1. 
   Меншік иесінің өзінің тәуекел етуі және мүліктік жауапкершілігі негізінде.
   
2. 
   Кәсіпорынды меншік иесі атынан басқару.
   

• 
  мүлікті пайдаланудың құқықтарын шектеу;
  
• 
  әр түрлі қызметті іске асыру;
  
• 
  материалдық жауапкершілік пен өзара қаржылық қарым-қатынас шарттары мен тәртіптері;
  
• 
  келісімді сақтаудың негіздері мен шарттары жасалады.
  

- келісімнің бастамаларын жүзеге асырып қаржы-қаражат тарту;

- сыртқы экономикалық қыметтерді жүзеге асыру;

- кәсіпорындарды басқаруда әкімшілік-тәртіптік қызметтерді жолға

қою;

• 
  ғимарат және құрал-жабдықтар;
  
• 
  үй-жай, мүлік;
  
• 
  өндіріс және тұтыну тауарлары;
  
• 
  ақпарат;
  
• 
  интелектуалды нәтиже (пікір, жаңалық ашу, патент);
  
• 
  ақша, валюта, құнды қағаздар;
  
• 
  басқа да тауарлар, жұмыстар мен қызметтер болу мүмкін.
  Кәсіпкерлік қызмет:
  
• 
  өндірістік;
  
• 
  коммерциялық;
  
• 
  қаржылық;
  
• 
  кеңестер беру болып бөлінеді.
  

• 
  өнім өндіруге бағытталған жұмыстар мен қызмет көрсетуді атқару;
  
• 
  ақпараттарды өңдеу және жинау;
  
• 
  рухани құндылықтарды игеру;
  
• 
  тұтынуға жататын басқа да өткізілімдер.
  

• 
  өндірістік кәсіпорын және мекемелер;
  
• 
  коммерциялық сауда мекемелері;
  
• 
  тауар-қор биржалары;
  
• 
  банктер мен халықтар.
  

• 
  «нені сатып алу керек»;
  
• 
  нені сату керек»;
  
• 
  «қайда сату керек» деген сұрақтарға жауап іздеу.
  

• Сатып алу - сату мәмілесін жүргізу;

  
  
• 
  Тауарларды көтере сатып алу және сату бағалары бойынша есеп айырысулар;
  
• 
  Шығын мен ақырғы нәтижелер;
  
• 
  Жұмысшылардың саны;
  
• 
  Көлік жұмысының ауқымы;
  
• 
  Жарнама;
  
• 
  Коммерциялық құжаттарды дайындау жұмыстары нақтылы анықталады;
  Бизнес-жоспарда бұлардан басқа мыналар қарастырылады:
  

- Тауарларды өткізу нысандары;

• 
  Коммерциялық банктер;
  
• 
  Қор биржалары;
  
• 
  Кейбір кәсіпорындар мен ұйымдар;
  
• 
  Кәсіпкерлер және жеке тұлғалар.
  

• 
  Құнды қағазды кәсіпкердің өзінің сатып атуы (Да);
  
• 
  Оны басқа сатып алушыға жоғары сомада сатуы (Дв);
  
• 
  Дв мен Да арасындағы айырма оған табыс әкеледі.
  

• 
  жалпы басқару; әкімшіліктік басқару;
  
• 
  қаржылық қолдау;
  
• 
  маркетинг;
  
• 
  ақпаратты технология;
  
• 
  арнайы қызметтер жатады.