«Экономика және бизнес» пәнінен дәріс жинағы

Ойлаған жобаны іске асыру мақсатында потенциалды серіктестіктерді неғұрлым көп тарту үшін тәуекел талдау жасайды.

Тәуекелді талдаудың схемасы:

1. 
   Нақты тәуекел түрлерінің ішкі және сыртқы факторларының ықпалдарын айқындау.
   
2. 
   Айқындалған факторларды талдау.
   
3. 
   Нақты тәуекел түрін қаржы жағынан екі тәсілмен бағалау:
   

б) жұмсалатын қаражаттың экономикалық тиімділігін анықтау.

4. 
   Тәуекелдің жорамал деңгейін анықтау.
   
5. 
   Бөлек операцияларының тәуекелдерінің жорамал деңгейін талдау.
   
6. 
   Тәуекелді бәсендету үшін шаралар жасақтау.
   

1. 
   Материалдық зиян – бұл жобада қаралмаған өндірістік шығындар, немесе тікелей материалдық объектілерді, өнімдерді, материалдарды, шикізаттарды жоғалту.
   
2. 
   Еңбек зияны – жұмыс уақытын жою, кехдейсоқ немесе болжамсыз себептермен болған жағдайда.
   
3. 
   Қаржылық зиян – бұл тікелей ақшалай зиянмен байланысты: төлемдер, айыптар, уақыты озған несиелерді төлеу, қосымша салықтар т.б.
   
4. 
   Уақытты жою – бұл егер кәсіпкерлік іс жобалы уақыттан кейін қалатын болса пайда болады.
   
5. 
   Арнайы зиян түрлері – бұл зияндар адам денсаулығына және адам өміріне, қоршаған ортаға, кәсіпкердің беделіне кесел келтіретін жағдайлар.
   

Қандай болмасын кәсіпорын, өндірістік, коммерциялық, басқа қызметтермен байланысты тәуекелді ала жүреді. Қандай болмасын кәсіпкер өзінің қабылдаған басқару шешімдері бойынша жауап береді. Тәуекел факторы кәсіпкердің қаржылық және материалдық ресурстарын үнемдеуге, коммерциялық мәмілелерге, жаңа жобалар тиімділігін есептеулерге аса көңіл аударуына мүмкіндік береді. Кәсіпкерлік қызметте тәуекел факторы экономикалық тұрақсыздық.

Жіктелуі бойынша тәуекелдің келесі аймақтарын ажыратады.

1. 
   тәуекелсіз зона;
   
2. 
   тәуекелді болжау зонасы;
   
3. 
   сын тәуекел зонасы;
   
4. 
   апатты тәуекел зонасы.