Әл-фараби атын да ғы Қа зақ Ұлт тық уни вер ситеті жоғары мек теп
жүктеу/скачать 5,25 Mb. Pdf көрінісі
|
|
(В.А. Слас те нин). Бі лім бе ру – пе да го ги ка лық ка те го рия ре тін де (ка те го рия – бол мыс атауы- ның жал пы қа сиеті мен бай ла ны сы нан кө рі не тін ғы лы ми тү сі нік) көп те ген қа сиет тер ге ие. Бі лім бе ру ұғы мы мен тұл ға ның фи зи ка- лық жә не ру ха ни про це сі нің қа лып та су ын са на лы түр де та ри хи ке ліс кен идеал дық бей не ге ба ғыт тал ған, қо ғам ның са на-се зі мін де аны ғы на жет кен әлеу мет тік эта лон дар ар қы лы тү сін ді рі ле ді. Дә ріс Ежел гі Гре кияда пай да бо лып, ор та ға сыр лар да Ежел гі Рим де одан әрі да ми бас та ды. Ал ғаш ла тын тіл де рін де жүр гі зіл ді. Пән мұ ға лі мі кі тап тар оқы ды, мә тін ге өз та ра пы нан көз қа рас біл дір ді. Ор та ға сыр- лық уни вер си тет тер де та ңер тең қа ра пай ым түр де дә ріс тер оқыл ды, ал кеш ке қыс қа ша түр де қайтала нып отыр ды. Дә ріс тен шық қан нан кейін сту де нт тер бір ле се оты рып дә ріс тің маз мұ нын ес ке тү сі ріп, тал дау лар жа са ды. Дә ріс (ла тын ті лі нен « lectіо » – оқу) – жо ға ры оқу орын да рын да дәс түр лі жә не бас қа ра тын оқы ту дың тү рі. Дә ріс – мо но лог ре тін де жү зе ге аса тын жауап ты пуб ли ка лық қойы лым. Ди дак ти ка – пе да го ги ка ның ма ңыз ды са ла сы. Ди дак ти ка ( dіdaktіkas – оқы- ту шы, оқу шы) ұғы мы грек ті лі нен алын ған, оқы ту не ме се үйре ту де ген сөз. Ди дак ти ка лық қа бі лет ті лік – оқу ма те риалын оқу шы лар ға анық та тү сі нік- ті жет кі зе бі лу, олар дың пән ге де ген сүйіс пен ші лі гін, қы зы ғу ын ту- ғы зу, өз бе ті мен бел сен ді ой ту ғы зу ға тар ту қа бі ле ті. Ди дак ти ка лық қа бі ле ті бар мұ ға лім, ке рек бол ған жағ дайда, оқу ма те ри алы ның құ- ра мын түр лен ді ріп мақ сат қа, ахуал ға сай жа тық ты рып ала ала ды. Диа лек ти ка лық ма те риализм – қоз ға лыс тың, та би ғат да муының, қо ғам мен ой лау да муының жал пы заң ды лық та ры ту ра лы фи ло со фия лық ілім, диа лек ти ка лық ма те ри ализм нің не гіз гі ойы ма те рия бі рін ші, ал са на екін ші де ген ге алып ке ле ді. Кә сі би пе да го ги ка лық мә деинет – бұл ар найы тап сыр ма лар ды ше шу дің әдіс-тә сіл де рін иге ру дең гейі. Кә сі би пе да го ги ка лық мә де ниет өзі не жал пы мә де ниет ті қо са ды жә не пе да го ги ка лық әре кет сфе ра сын да- ғы жал пы мә де ниет тің спе ци фи ка лық проек ті леу функ ция сын ат- қа ра ды. Ком му ни ка тив ті қа бі лет ті лік – оқу шы лар ға дұ рыс жол та ба бі лу, олар мен пе да го ги ка лық тұр ғы сы нан дұ рыс қа рым-қа ты нас ор на та алу, пе да- го ги ка лық так ті нің бо луы қа бі ле ті. Жо ға ры мек теп пе да го ги ка сы 182 Ком му ни ка ция ла тын ті лі нен ау дар ған да «ор тақ ету, бай ла ныс ты ру, ара ла- су» де ген ді біл ді ре ді. ХІХ ға сыр ком му ни ка ция тех ни ка лық ма ғы на- да «бай ла ныс ор нын да ғы жол дар, құ рал дар» деп қол да ныл ды. ХХ ға сыр да ол әлеу мет тік ма ғы на ға ие бол ды. Ку ра тор (curator) – ла тын ті лі нен ау дар ған да қам қор шы де ген ма ғы на ны біл ді ре ді. Ку ра тор – ол сту де нт тің өмір сү руін де гі тәр бие, бос уа- қыт ты ұйым дас ты ру, ең бек те ну, әлеу мет тік сұ рақ та рын ше шу үшін де ка нат та ғай ын да ған оқы ту шы. Кре дит ұғы мы бі лім алу шы ның оқу жұ мы сы ның кө ле мін анық тайт ын өл- шем бір лі гі де ген ді біл ді ре ді. Ал ғаш рет бі лім бе ру са ла сын да кре- дит тік оқу жүйе сін 1869 жы лы Гар вард уни вер си те ті нің пре зи ден ті Чар льз Элиот ен гіз ген бо ла тын. Бұл жүйе Аме ри ка да бі лім са па сын же тіл ді ру мақ са тын да мек теп тен бас тап жо ға ры оқу орын да ры на дейін қол да ныс тауып отыр. жүктеу/скачать 5,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|