Елбасы Н.Ә. Назарбаев еліміздің әлеуметтік-экономикалық жағдайлары мен реформаның іске асуын бағалай келе былай деген еді


II – тарау Батыс Қазақстан аумағындағы ЖШС қызметін ұйымдастыру және жетілдіру



бет5/9
Дата06.02.2022
өлшемі214 Kb.
#80098
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
Агрокурылым 15

II – тарау Батыс Қазақстан аумағындағы ЖШС қызметін ұйымдастыру және жетілдіру


2.1 «Батыр» ЖШС-нің қызметін ұйымдастыру жолдары.
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік «Батыр» Қазақстан Республикасының заңдылығы бойынша заңды тұлға болып табылады. Серіктестік құрылтайшысы болып ЖШС «Мирас» табылады.
Серіктестік атауы: мемлекеттік тілде ЖШС «Батыр»;
орыс тілінде ТОО «Батыр»
Серіктестіктің орналасу мекен жайы: Атырау облысы, Жылыой ауданы, Құлсары қаласы, Мұнайшы көшесі. Серіктестіктің іс- әрекетінің мерзімі шектеусіз. «Батыр» ЖШС-нің айналысатын іс- әрекетінің негізгі түрлері болып: құрылыстық – монтаждық жұмыстар, материалдық – техникалық қамтамасыз ету, сауда және коммерциялық іс- әрекет, ізденіс – жобалау және эксперттік жұмыстар, құрылыстық материал, бұйым және құрастыру өндірісі, т.б. табылады. ЖШС «Батыр» лицензия негізінде жұмыс жасайды. Мемлекеттік лицензия № 001427, мемлекеттік тіркелуге тұру туралы куәлігі № 3507-1915-ЖШС.
Серіктестіктің жарғылық капиталы 7730 мың теңге . Серіктестіктің жарғылық капиталына салым болып ақша, бағалы қағаздар, заттар, мүліктік құқық т.б табылады. Серіктестіктің мүлкінде қатысушылардың үлесі жарғылық капиталдың 100 пайызын құрайды. Серіктестіктің жоғарғы органы болып ЖШС «Мирас» табылады. ЖШС «Мирас»- тың қатысушысы осы ЖШС «Батыр» іс- әрекетімен байланысты кез–келген сұрақтарды қабылдауға құқылы. Атқарушы органы болып – директор табылады. Серіктестік іс- әрекетінің нәтижесін, бухгалтерлік есебін, қаржылық және статистикалық есебін жүргізеді. Осы іс-әрекетінің нәтижесі бойынша алынған таза табысы серіктестік қатысушысының шешімімен бөлінеді. Серіктестіктің мүмкін болған зияндары резервтік қор есебінен жабылады.
«Батыр» ЖШС-нің іс- әрекетінен түскен табысы соңғы үшжылдық мәлімет бойынша жылдан-жылға төмендеген. Бұл іс- әрекеттерден түскен табыстары 1- кестеде көрсетілген.
1 – кесте

Өнімді (жұмыс, қызмет) өндіруден түскен табыс көлемі мен құрылымы.







Іс-әрекет атауы

2005 жыл

2006 жыл

2007 жыл

мың
теңге

үлес салмағы %

мың
теңге

үлес салмағы %

мың
теңге

үлес салмағы %

1

Құрылыстық-монтаждық жұмыстан табыс

150419,2


30,4

146533,5


32,2


143488,8


33,6


2

Материалдық-техникалық қамтамасыз ету

111824,8


22,6


106487,08



23,4


104200,2


24,4


3

Ізденіс- жобалау жұмысы

49480


10

38681,2

8,5

32028,7

7,5

4

Сауда және коммерциялық іс-әрекет

102918,4

20,8

87374,02

19,2

83274,7

19,5

5

Құрылыстық материал, бұйым және құрастыру өндірісі

73725,2


14,9

68260,9

15

61922,25

14,5

6

Басқалай қызметтен табыс

6432,4

1,3


7736,2

1,7


2135,25


0,5



Барлығы

494800

100

455073

100

427050

100

Ең негізгі көрсеткіш болып - өндірілген өнім (орындалған жұмыс, көрсетілген қызмет) бойынша табыс көлемі мен құрылымы табылады. 1-кестеден көріп тұрғанымыздай, іс-әрекеттерден түскен табыс құны төмендеу тенденциясы көрсетіп тұр. ЖШС «Батырдың» құрылыстық-монтаждық жұмыстан табыс басқа іс-әрекеттерге қарағанда 33,6 пайыз жоғарғы үлес салмақты көрсетіп тұр. Яғни, оның барлық құны 2005 жылы 494800 мың теңгені құраса, 2007 жылы 427050 мың теңгені құрап тұр. Сондай-ақ, жылдан-жылға, кейбір іс-әрекеттен табыс көп түссе, кейбіреумен аз түскен. Мысалы, құрылыстық- монтаждық жұмыстан табыс жылдан-жылға төмендеген. Бірақ, басқа қызметтерге қарағанда ең үлкен үлесті осы іс-әрекет алып отыр. Басқа қызметтерде жылдан-жылға түскен табыс төмен. Бұл, әрине, өндірісте басты рөлді алатын негізгі құралдарға тығыз байланысты. Кәсіпорынның іс-әрекеті негізгі құралдарсыз қалыптасуы мүмкін емес «Батыр» ЖШС-нің негізгі құралдарының көлемі мен құрылымын 2 – кестеден көруге болады.


2 – кесте
«Батыр» ЖШС-нің негізгі құралдарының көлемі мен құрылымы.





Негізгі құралдардың атауы

2008 жыл

2009 жыл

2010 жыл

мың
теңге

үлес салмағы
%

мың
теңге

үлес салмағы
%

мың
теңге

үлес салмағы
%

1

Ғимараттар

33322

29,6


49704


37,9


53055

36,7

2

Құрылыс

3218

2,9

4314


3,3


4193

2,9


3

Беріліс құралдары

2441


2,2


3007


2,3


3325

2,3

4

Машина құрал - жабдықтары

31136


27,7

48933

37,3

56525


39,1


5

Көлік құралдары

12538


11,1


18018


13,7


19661

13,6


6

Шаруашылық инвентарь құралы

485

0,4

525

0,4

578


0,4


7

Өндірістік емес мақсаттағы нгізгі құрал

29339

26,1


6683


5,1

7228

5




Барлық сомасы

112479


100


131184


100


144565

100

2-кестені қорытындылай келе, мынадай тұжырым жасауға болады: негізгі құралдардың барлық құны 2008 жыл – 112479 мың теңгені құраса, 2010 жылы – 144565 мың теңгені құрады. Бұл, әрине, жаңа линиялы өнім өндірісі бойынша игеру және тұтынуға байланысты жылдан-жылға өсіп тұрғанын көреміз. ЖШС «Батырдың» негізгі құралдардың ішінен машина құрал-жабдықтардан табыс 39,1 пайыз жоғарғы көрсеткішті көрсетіп тұр. Үш жылдық негізгі құралдар құны мен үлесіне талдау жасасақ , көп жағдайда, өндірістік мақсаттағы құралдар құны 2006 жылда алатын үлесі басқа жылдарға қарағанда жоғары болып келеді де, 2005 жылы өндірістік емес мақсаттағы негізгі құрал құнының алатын үлесі жоғары. Анықталған кезең бойынша өндірістік емес мақсаттағы негізгі құралдар құны жылдан-жылға тез төмендеуін көруге болады. Оның себебі: кәсіпорынның алатын табысы көбіне өндірістік мақсатқа байланысты болғандықтан. Жалпы, табысты алу мақсатында, міндетті түрде қатарласып шығындар жүреді. Сондықтан да, қаржылық нәтижені құрмастан бұрын өндіріске кеткен шығындар құрамы мен көлемі қажет. Оны 3-кестеден көруге болады.


3 – кесте
ЖШС «Батырдың» өндіріске кеткен шығындар құрамы мен көлемі.





Көрсеткіштер

2008 жыл

2009 жыл

2010 жыл

мың
теңге

үлес салмағы
%

мың
теңге

үлес салмағы
%

мың
теңге

үлес салмағы
%

1

Материалдық шығындар:

396726


83,3


342056


82,4


335267


82,1


а) шикізат, материал

282983



267247





248137





б) отын

29400




13107




10200




в) электр энергиясы

56698





32674




40110





г) жұмыс және қызмет

11057




13204





12600




д) көлік шығындары

16588




15824





14020





2

Еңбекақы шығындары:

65720


13,8


63725


15,8


64236


15,7


а) еңбекақы

52325




50185




49603




б)еңбекақыдан аударым

13396





13540





14633



3

Негізгі құралдардың тозуы

3395

0,7

1975

0,5

2012

0,5

4

Басқалай шығындар

10272

2,2


7322


1,8


6808


1,7





Барлық сомасы

476113

100


415078


100

408333


100


3 – кестеден көрініп тұрғандай, өндіріске кеткен шығындар құрылымы мен көлемі жылдан-жылға төмендеген. Бұл өндірістің құлдырауына байланысты болып келеді. Егер, шығынның барлық сомасы 2008 жылы 476113 мың теңгені құраса, ал 2010 жылы ол 408333 мың теңгені құраған. Яғни, оның номенклатурасы бойынша шығын құрамы да өзгерген. Нәтижесі бойынша, материалдық шығын құны төмендесе, еңбекақыға шығындар 2006 жылдан 2007 жылға барғанда аздап жоғарылап, 2005 жылы қайтадан көлемі төмендеп кеткен. Еңбекақы шығынының былай өзгермелі болуы еңбекақы қоры мөлшеріне байланысты.
4 – кесте
ЖШС «Батырдың» өндірісінің көлемі. (мың теңге)





Көрсеткіштер

2008 жыл

2009 жыл

2010 жыл

1

Іс-әрекеттен алынған табыс

494800

455073

427050

2

Негізгі құралдар құны

92479

131184

144565

а) өндірістік

83140

124501

187200

б) өндірістік емес

29339

6683

7365

3

Жұмысшылар саны (адам)

1033

1005

1200

Соның ішінде: өндірістік персонал саны

523


525




4

Еңбекақы қоры

35668

42313

43401

5

Жылдың соңындағы жарғылық капитал мөлшері

7730

7730

7730

4 – кесте бойынша ЖШС «Батырдың» іс-әрекеттен алған табысы жылдан-жылға төмендегенін көреміз. Бұл ауылшаруашылық өнімін өндіруші, жеке сектордан келіп түсетін өнім өндірісі қызметтер үшін негізгі шикізаттың аз болуынан. Бұл табыс жеке кәсіпкерлерден туындайтын конкуренция әсерінен де болады. Конкуренция жағдайында маңызды орынды жұмыстың сапасы алады. Ал, негізгі құралдардың құны жылдан-жылға өскенін көреміз. Бұл негізгі құралдарды қайта бағалауға байланысты. Жұмысшылар саны үш жылда көп өзгере қоймаған. Орташа айлық еңбекақы 2006 жылы 3014 теңгені құраса, 2007 жылы 2680 теңгені құрайды. Бұдан кәсіпорынның орташа еңбекақысы мемлекетпен кепілденген кіші еңбекақыға қарағанда 13 пайызға жоғары екенін байқаймыз. Міне, осыған сай еңбекақы қоры 2005 жылы 35668 мың теңгені құраса, 2007 жылы 43401 мың теңгені құрайтынын көруге болады.


Серіктестік қатысушысының негізгі құқықтары:
1) Серіктестік іс-әрекетінен табыс алу;
2) Серіктестік іс-әрекеті туралы және құжаттары туралы ақпарат алу;
3) Жарғымен анықталған ретте серіктестік ісін басқаруға қатысу;
4) Кредиторлармен есеп айырысқаннан кейін қалған мүлік бөлігінің құнын серіктестік ликвидация жағдайында алуға құқылы.
Серіктестік қатысушысы міндеттері:
1) Құрылтайшы құжаттарын талап етуге,
2) Салымды мерзімінде, ретте, тәсілдер мөлшерінде құрылтайшы құжатымен қаралған ретте енгізуге;
3) Серіктестіктің коммерциялық құпиясы бар мәліметін жарияламауға міндетті.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет