308
11-Тарау. Жүйке жуйесі
сезімтал бөлігінін кұрамында шетке барады да, сол жерде рецепторлармен
аякталады. Аксондардың жиынтығы, жүйкелік импульсті жұлыннын сұр за-
тына немесе оның арткы бағанының бойымен сопакша миға өткізетін, арткы
түбіршіктерді құрайды. Жоғары омырткалы жануарлардың және адамның
жұлын түйінінде биполярлы нейрондары жетілу барысында
жалғануниполярлы
болып калыптасады. Жасушалардың өсінділері біртіндеп жакындасады,
олардың негіздері бірігеді (1 1,2-сурет). Басында үзара түскен жасуша денесінін
бөлігінің (өсіндінің негізі) үзындығы үлкен емес, бірак біраз уакыттан кейін
ол өсе түсіп, жасушаны бірнеше рет орайды және жиі шумак түзейді.
Жалғануниполярлы жасушалардың калыптасуына баска көзкарастар да
бар: аксон нейрон денесінін ұзарған бөлігінен дендриттің калыптасуынан
кейін өсіп шығады. Томен омырткалыларда биполярлы нейрондар өмір бойы
сакталады. Кейбір бассүйек жүйкетерінің (
gangI. spirale cochleare
) афференпі
нейрондары да биполярлы болып келеді.
Түйіннін кұрамында және одан тыс жерде жасушалардың дендриттері мен
аксондары
нейролеммоциттерден
түратын кабыкшалармен капталған. Жұлын
түйінінің жүйке жасушаларының денелері глиялык жасушалардың кабатымен
коршалған, оларды бүл жерде
ганглионарлық глиоциттер (gliocyti ganglii)
(11.2-суретті караңыз,
б, в
) деп атайды. Олар нейрон денесінің айналасын-
да орналаскан, ядросы дөңгелек пішінді болады. Нейрон денесінін глиалды
Достарыңызбен бөлісу: