Іш сүзегінің клиникалық көріністері

Жасырын кезең -орташа есеппен 10-14күн (7-23 ) Ауру біртіндеп, баяу басталады. Күн сайын дене температурасы 1⁰С қа жоғарылап, аурудың 4-5 күні ең жоғарғы шекке жетеді.

Бастапқы кезең -науқастарда жалпы сырқатты халі, бүкіл денесі шаршағандай болып, бас ауру, ұйқының нашарлауы, еңбекке қабілетінің төмендеуі. Бастапқы кезең 1 аптаға созылады.Дене температурасы жоғарылап, улану белгілері үдеп, ішкі мүшелер зақымданады: тері жабының бозаруы күшейеді, бас ауруы, брадикардия.өршу кезеңінде аурудың барлық нышандық жинақтары дамиды. Өршу кезеңінің ұзақтығы 1-2 апта. Дене қызуы әрқашан жоғары қалыпта сақталады. Науқастардың көбінде сүзек статусы дамып, розеолдар білінеді, ОЖЖ қызметі бұзылып, жүрек-қан тамыр жүйелері, ішектер, тыныс алу мүшелері де зақымға ұшырап, олардың қызметтері де бұзылады.

Аурудың негізгі нышаны -қызба. Өршу кезеңінде дене температурасы 39-40⁰С. қызбаның сипаты -тұрақты. Таңертенгі температурамен кешкі температура айырмашылығы 1⁰С аспайды. Сондықтан науқаста қалтырау, тершендік белгілері болмайды. Науқас тек қызып жатады.Айқын интоксикация дамып Статустифозус қалыптасуы мүмкін. Бастың айқын ауруы, ұйқының қашуы науқастарды қатты мазалайды.Негізгі патологиялық процесс ас қорыту жүйесінде дамиды. Науқастарда сүзектік тіл симптомы пайда болады. Тіл ісініп, қалың қоңыр түсті жабындымен жамылып, тістердің іздерімен сипатталады. - метиоризм іштің кебуі. Науқастарда ішектің парезі дамығаннан соң дәреті тоқтап қалуы мүмкін, кейде диарея дамуы мүмкін. Оң жақ илеоцекальды аймақта іштің ауру сезімі, шырылдауы анықталады, Салыстырмалы перкуссия жүргізгенде оң жақ мықын аймағында перкуторлы дыбыс тұйықталады(Падалка симптомы). Гепатомегалия және спленомегалия дамиды.

Реконвалесценция кезеңі қызбаның жойылуымен және мүшелердің барлық қызметтерінің біртіндеп тұрақтануымен сипатталады.