Есімдік қандай септікте тұр?

А) Атау В) Ілік С) Көмектес

Д) Жатыс Е) Барыс

Вариант 01 1. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы сөздердің атауын табыңыз. A) Омоним. B) Көп мағыналы. C) Антоним. D) Синоним. E) Фразеологизм.	Вариант 02 1. Мақалдардан антоним сөздерді табыңыз A) Бірлік, ынтымақ – байлық, бақ. B) Ынтымақ болмай, іс оңбас. C) Көп сөз – көмір, аз сөз – алтын. D) Ел бірлігі – ел теңдігі. E) Әлін білмеген әлек.
2. Жуан дауысты дыбыстар қатарын көрсетіңіз. A) ң, и. B) а, ы. C) е, ң. D) у, ң. E) і, о.	2. Орыс тілінен енген сөздерде қолданылатын белгілерді көрсетіңіз. A) Ъ, Е. B) Ь, О. C) Ъ, Ь. D) Ъ, Е. E) А, Е.
3. Бірыңғай қатаң дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз. A) Б, в, п, й. B) Р, т, к, қ. C) Р, н, л, м. D) Щ, ш, х, ц. E) У, т, з, ж.	3. Тек ұяң дауыссыздарды көрсетіңіз. A) Б, В, Р, Л… B) Д, Ж, С, В… C) Б, В, Ғ, З… D) П, У, Х, В… E) П, Ғ, В, К…
4. Тұйық буынды сөзді табыңыз. A) Тұз. B) Ана. C) Ақ. D) Көк. E) Нан.	4. Тек ашық буынды сөзді анықтаңыз. A) Кеше. B) Батыс. C) Тағам. D) Даңғыл. E) Ертең.
5. Сөйлемді аяқтаңыз: 22 қыркүйек - Қазақстан халықтарының ... A) Білім күні. B) Жаңа жыл. C) Жеңіс күні. D) Тілдері күні. E) Тәуелсіз күні.	5. Толықтауыштың сұрағын белгілеңіз. A) Кім? B) Не істеді? C) Кімді? D) Қашан? E) Қалай?
6. «Екінші Аристотель» деп атанған ғалымды анықтаңыз. A) Платон. B) Анақарыс. C) Әли ибн Сина. D) Әл-Фараби. E) Қ.А.Иасауи.	6. Қазақстан Республикасының рәміздері қабылданған жылды белгілеңіз. A) 2007 ж. B) 1986 ж. C) 1992 ж. D) 1990 ж. E) 1991 ж.
7. Қазақтың тұңғыш кинорежиссерін белгілеңіз. A) А.Әшімов. B) Қ.Байсейітов. C) Ш.Айманов. D) Қ.Тастанбеков. E) Д.Жолжақсынов.	7. Түркістан қаласы Қазақстанның қай жерінде орналасқанын белгілеңіз. A) Солтүстік батыс. B) Оңтүстік. C) Батыс. D) Шығыс. E) Солтүстік.
8. Ғарышқа ұшқан тұңғыш қазақ азаматын белгілеңіз. A) Ю.Гагарин. B) Т.Мұсабаев. C) С. Королев. D) Т.Әубәкіров. E) В.Титов.	8. Қазақ бейнелеу өнерінің негізін қалаушы, адамды белгілеңіз. A) Шоқан Уәлиханов. B) Қаныш Сәтпаев. C) Әбілхан Қастеев. D) Гүлфайруз Ысмайылова. E) Дина Нұрпейісова.
9. Көп нүктенің орнына сәйкес келетін сын есімді қойыңыз. Айдынның көзі қара, бойы ұзын, мінезі ... A) Жұмсақ. B) Кіші. C) Көк. D) Ұзын. E) Қысқа.	9. Балаларға білім беретін адамды табыңыз. A) Мұғалім. B) Инженер. C) Дәрігер. D) Аспазшы. E) Архитектор.
10. Тек жіңішке дауысты дыбыстар қатарын анықтаңыз. A) Ә, ө, і. B) А, ә, е. C) Ы, і, и. D) Э, о, ү. E) О, ө, у.	10. Тек жуан дауысты дыбысты сөздер қатарын көрсетіңіз. A) Ұлытау, қуғыншы. B) Қыстыгүні, кітаптар. C) Емхана, арбакеш. D) Игілік, ержүрек. E) Кенесары, өнерпаз.
11. Түбір сөзді көрсетіңіз. A) Достық. B) Жазбалар. C) Кірме. D) Ой. E) Аумалы.	11. Негізгі түбірден тұратын сөзді анықтаңыз. A) Кезекші. B) Күзгі. C) Бас. D) Бұлтты. E) Суретші.
12. Жұрнағы бар сөзді анықтаңыз. A) Елім. B) Еліміздің. C) Елмен. D) Елдік. E) Елде.	12. Жұрнақ жалғанған сөзді табыңыз. A) Қыздарға. B) Көк шай. C) Әдемі-ақ. D) Бүгінгі. E) Жөнімен.
13. Жалпылау есімдігін табыңыз. A) Дәнеңе. B) Кейбір. C) Түгел. D) Өзіміз. E) Әрқалай.	13. Жіктік жалғауы бар сөздерді табыңыз. A) Суретті. B) Суретімен. C) Суреттер. D) Суретшімін. E) Суреті.
14. Күрделі сан есімді белгілеңіз. A) Алты. B) Үшінші. C) Он үш. D) Бес. E) Жиырма.	14. Болжалды сан есімді табыңыз. A) Үш жарым. B) Төртеу. C) Жиырмадай. D) Бесеуден. E) Алпыс.
15. Болымсыздық есімдіктерді аңықтаңыз. A) Олар, бұлар. B) Ешқашан, ешқайда. C) Кейбіреуге, біреудің. D) Мен, сен. E) Менен, одан.	15. Жалпылау есімдігін табыңыз. A) Кей шақта. B) Әрқашан. C) Бүкіл. D) Неге. E) Дәнеңе.
16. Ауыспалы келер шақта тұрған етістікті табыңыз. A) Келдім. B) Алдың. C) Отырмын. D) Келемін. E) Жүрді.	16. Ауыспалы келер шақ етістігін анықтаңыз. A) Мен ертең театрға барамын. B) Оқушылар ағаш отырғызды. C) Мен институтта оқып жүрмін. D) Оқушылар сыныпта отыр. E) Құстар ұшып келді.
17. Толымды сөйлемді табыңыз. A) Абай Тоғжанмен қимай қоштасты. B) – Қайда барасың? C) – Ертең барасыз ба? D) Ертең келеді. E) Өзеннен аулаймыз.	17. Жай сөйлемнің қай түріне жататынын көрсетіңіз. Балалар кітапханаға кірді. A) Жақты. B) Жақсыз. C) Атаулы. D) Толымсыз. E) Жалаң.
18. Жайылма сөйлемді көрсетіңіз. A) Оқу басталатын уақытта жетті. B) Күн шықты. C) Мұғалім көңілді. D) Мектеп тап – таза. E) Таң атты.	18. Тыныс белгісі дұрыс қойылған қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз. A) Сірә, бүгін күн суытар? B) Асқар ауа райы қандай тамаша! C) Тыңда, дала, Жамбылды! D) Жолдастар тынышталыңдар! E) Домбыра даусы естілді.
19. “Түріктер мекені, елі” деген мағынаны білдіретін қаланы табыңыз. A) Отырар. B) Жамбыл. C) Алматы. D) Түркістан. E) Астана.	19. Қазақстанның ұлттық валютасы қай жылы айналымға енгізілгенін табыңыз. A) 1990 ж. B) 1991 ж. C) 1992 ж. D) 1993 ж. E) 1994 ж.
20. Ауыспалы мағынада жұмсалып тұрған сөзді табыңыз. A) Мамық төсек. B) Суық жел. C) Кеңпейіл адам. D) Суық қолды адам. E) Салқын ауа.	20. Мақалды аяқтаңыз. ’’Жаңбыр жаумаса, Жер жетім, Басшы болмаса, … “ A) Күн жетім. B) Ел жетім. C) Тау жетім. D) Сөз жетім. E) Жол жетім.
21. Синонимдер қатарын табыңыз. A) Бірінші-алғашқы. B) Белгілі-белгісіз. C) Пікір-саяхат. D) Баянды-сіңірген. E) Түбіне-басына.	21. Синонимдер қатарын табыңыз. A) Аймақ, қорық, белес. B) Күшті, ескі, қысқа. C) Көркем, әдемі, әсем. D) Ашық, кең, жаңа. E) Биік, аласа, ұзын.
22. Сын есімді табыңыз. A) Майлы. B) Турау. C) Оқу. D) Шырын. E) Кесу.	22. Туынды сын есімді табыңыз. A) Қызыл. B) Қарлы. C) Жаман. D) Үлкен. E) Кең.
23. Қажетті септеулікті анықтаңыз. «Мақал – мәтелдердің мазмұны ... мұғалім әңгімелеп береді» A) Үшін. B) Дейін. C) Соң. D) Туралы. E) Кейін.	23. Сұраулық демеуліктерді анықтаңыз. A) пен, бен. B) ма, ме. C) және, әрі. D) -міс, -мыс. E) әлде, немесе.
24. Салалас құрмалас сөйлемнің түрін аңықтаңыз. A) Ыңғайлас. B) Құрмалас. C) Бұйрықты. D) Хабарлы. E) Жай.	24. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз. A) Бүгін күн бұлтты болады, оқтын-оқтын жаңбыр жауады. B) Бүкіл жайлау елінен, қырдан қонақтар келе бастады. C) Қаздар, үйректер жылы жаққа ұшып кетті. D) Көрші отырсақ та, кездесе беруге уақыт жетпейді. E) Оған аудармашы болу қиын, дегенмен қызмет атқарып жүр.
25. Біреудің сөзінің бұлжытпай, өзгеріссіз берілуі қалай деп аталатынын анықтаңыз. A) Қыстырма сөз. B) Төлеу сөз. C) Төл сөз. D) Қаратпа сөз. E) Автор сөзі.	25. Кіші планетаға аты берілген қазақтың ғалымын белгілеңіз. A) Шоқан Уәлиханов. B) Мұхтар Әуезов. C) Ахмет Байтұрсынов. D) Қаныш Сәтпаев. E) Тұрар Рысқұлов.

Есімдік

1. 
   Есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр.
   

А) толықтауыш, В) баяндауыш, С) пысықтауыш, Д) бастауыш, Е) анықтауыш.

2. Болымсыздық есімдігін табыңыз.

А) дәнеме, В) бірдеме, С) кімде-кім, Д) әлде – кім, Е) біреу.

3. Толықтауыш қызметін атқарып тұрған есімдікті көрсетіңіз.

Ол бізбен үнемі ақылдасады, кеңеседі.

А) ол, В) бізбен, С) үнемі, Д) ақылдасады, Е) кеңеседі.

4. Қате тәуелденген есімдікті табыңыз,

А) менің мынауым, В) сенің бұның, С) сіздің осыңыз, Д) оның мұнысы, Е) біздің олымыз.

5. Дұрыс септелген есімдікті табыңыз.

А( менге, В) сенмен, С) сода, Д) бұдан Е) сенің.

6. Есімдіктің неше түрі бар?

А) А) 7, В) 5, С) 8, Д) 4, Е) 3.

7. Сілтеу есімдігін көрсетіңіз?

А)анау, В) кім? С) сендер, Д) ешқашан, Е) өздері.

8. Сөйлемде есімдіктің қай түрі кездеседі? Бүкіл сынып оқушылары кешкі сағат беске жиналды.

А) жіктік, В) өздік, С) жалпылық, Д) болымсыздық, Е) белгісіздік.

9. Септеліп тұрған есімдікті көрсетіңіз.

А(осынау, В) әрине, С) маған, Д) кейбіреулер, Е) ештеңе.

10. Төрт түрлі жалғау жалғанған өздік есімдігін табыңыз.

А) өздері, В) өздеріңіздің, С) өзіңнен, Д) өзі, Е) өздерімізденсің.

11.Шығыс септігінде тұрған есімдікті көрсет.

А) менің, Б) оларға, с) сіздермен, Д) сендерден, Е) оған.

12. Өздік есімдікті тіркесті көрсетіңіз.

А) сенкімсің, В) өзің кел, С) оны көру, Д) кім келді, Е) олар барады.

13. Көп мағыналы сөзді белгілеңіз.

А) өзен, В) кәсіп, С) көл, Д) мұражай, Е) ер.

14. Тура мағыналы тіркесті белгіле.

А) ыстық сезім, В) суық мінез, С) ыстық сүт, Д) ауыр жол, Е) қара жел.

15) сілтеу есімдігінің үшінші жағында тұрған сөзді көрсет.

А) мынау, В) олардың, С) бұнымен, Д)олар Е) осылармен.

16. Мына сөйлемде есімдіктің қай түрі кездеседі? Ол ешқашан жаман баға алған емес.

А) болымсыздық, В) сілтеу, С) жіктеу өздік, Д)жалпылау, е( белгісіздік.

17. Есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр? «Сіз» деген - әдеп, «біз» деген – көмек.

А) бастауыш, В( анықтауыш, С) пысықтауыш, Д) баяндауыш, Е) толықтауыш.

18. Жазылуы дұрыс есімдіктер қатарын көрсетіңіз.

А) еш уақытта, еш қашан, В) әлде кім, әр адам, С) әркім, ешқайда, Д) бір неше, бір ай, Е) бүтін, ештеңе.

19. Есімдік сөйлемде қандай жағдайда анықтауыш болады?

А) зат есім орнына қолданылса, В) сын есім, сан есім орнына қолданылса, с) мезгіл ,мекен мағынасын білдірсе, Д) сөйлемнің соңында келсе, Е) үстеу сөздің орнына қолданылса.

20. «Бұлармен» қай есімдік түріне жатады?

А) жіктік, В) сілтеу, С) тәуелдік формаға, Д) белгісіздік, Е) өздік.

21. Күрделі есімдіктер қатарын табыңыз.

А) күллі, барша, В) өзім, өздеріңіз, С) қашаннан, қайсысы, Д) мынау, осыңыз, Е) әркім, қайсыбір.

22. Жалпылау есімдігі қатысқан сөйлемді табыңыз.

А) бүкіл, В) өздері, С) бұлармен, Д) оларша, Е) нешінші.

23. Қандай есімдік қатысқан сөйлем? Олар сабаққа дайындалып отыр.

А) өздік, В) Белгісіздік, С) жіктік, Д) жалпылау, Е) сұрау.

24. Ілік септігі тұлғасындағы сұрау есімдігін табыңыз.

А) кіміңіз? , В)ненңіз? С) кімсіздер? Д) нешеуінің? Е) қайсысын?

25. Астысызылған есімдік сөйлемде қандай қызмет атқарып тұр? Сендер нешеусіңдер?

А) бастауыш, В) баяндауыш, С) толықтауыш, Д) анықтауыш, пысықтауыш.

1.Омоним бола алатын сөзді табыңыз.

А) Бет; В) кітап; С) мұқаба; Д) оқулық; Е) қағаз;

2. Синоним емес қатарды көрсетіңіз.

А) байсалды, байыпты; В) Көмескі, ескі; С) сәт, мезет; Д) ағайын, туыс; Е) шалғай қашық

3. Антонимдес сөз тіркесін табыңыз.

А) асқар тау, телегей теңіз; В) кең дала, айдын көл; С) жақсы, әйбат; Д)тал түс, күз мезгілі; Е) ала жаздай, қысы бойы;

4. Тура мағыналы сөзді табыңыз.

А) тіс қайрау; В) тіс қаққан; С) тісі –тісіне тимеу; Д) тіс жұлу; Е) тісі батпау;

5.Синонимдерді табыңыз.

А) тілексет,төре; В) ызғарлы, сабырлы; С) суық, ашық; Д) долы, ашулы; Е ) ыстық, суық; ;

6. Қайсысы антоним.?

А)оңай, қиын; В) жіңішке ұзын; С) түзу, тура; Д) Арамтамақ, жалұау; Е) аштық, аш;

7) Лексика нені зерттейді?

А) сөйлем мүшелерін; В) сөз құрамын; С) сөз тіркесін; Д) тіл дыбыстарын; Е) сөз мағынасын;

8) Омоним дегеніміз не?

А) жазылуы әртүрлі мағыналары бір; В) мағынасы қарама-қарсы; С) жазылуы бір мағынасы әртүрлі; Д) айтылуы әртүрлі мағынасы бір; мағынасы әртүрлі жазылуы әртүрлі;

9) Сөздің көп мағыналылығын лексиканың қай саласы зерттейді?

А) Лексикология; В) семасиялогия; С) фразеология; ономосиология; Е) терминология;

10) Мақалдан антонимді табыңыз.

А) Мың досың болсада аз, бір қасың болсада көп; В) Оқу инемен құдық қазғандай; С) Ат баспаймын деген жерін үш басады; Д) Ағайын тату болса ат көп, абысын тату блса ас көп; Е) ЖЖақсы сөз, жарым ырыс;

11) Мақалдардан антонимдік қолданыстағы сөздерді табыңыз.

А) Қолы ашықтың -жолы ашық; В) Көппен көрген ұлы той. С) Алған жомарт емес, берген жомарт; Д) Сыйлап берсе суын іш; Е)Жері байдың – елі бай;

12) Қай сөз омоним бола алады?

А) қырық төрт; В) Сәл- пәл; С) нан; Д) үстел; Е) екінші;

13. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.

А) сырт киім; В) жылы киім; С) ала көзімен ату; Д) күн жылыды; Е) темір аяқ;

14. Мына сөздің ішінен синонимді табыңыз.

А) еңбек,іскер, жалқау; В) қайрат, жігер, ел; С) бет, қол, ал; Д) табиғат, дүние, керемет; Е) жақсы,әдемі,тамаша;

15. «Тұнжырау, жадырау» қайсысына жатады?

А) қарама- қарсы мағынаға; В) тұрақты сөз тіркесіне; С) зат есімге; Д) мағынасы бірдей; Е) көнерген сөзге;

16. Омоним қатысқан сөздерді табыңыз.

А) Жазда жазғы демалысқа шығамыз; В) Жанар түсте жарысқа түсті; С) Қысқа қыстық азықты жинап алды;

Д) Ол таңертең ерте тұрды; Е) Мен сабақ оқып отырмын;

17. «Ашық» сөзінің қарсы мәндес сөзін көрсет.

А) тұр; В) жабық; С) төмен; Д) кезек; Е) орташа;

18. «Архаизм» деп нені айтады?

А) көнерген сөз; В) жаңа сөз; мағынасы бір; С) мағынасы әртүрлі; Д) көп мағыналы; термин сөз;

19. «Қас пен көздің арасында» қандай мағына береді?

А) ақырын; В) шамалап; С) ептеп; Д) жайлап; Е) лезде;

20. «Қорқу » сөзінің тұрақты сөз тіркесін табыңыз.

А) орнынан тұру; В) жүгіріп кету; С) кітап оқу; Д) төбе шашы тік тұру; секіріп жүру;

21. Тура мағыналы сөзді табыңыз.

А) момын кісі; В) жуас адам; С)ақ ниетті; терең ойлы; Д) қолы ашық; Е) ашық әңгіме;

22) Антонимдік жұпты табыңыз.

А) көне - жаңа; В) лашық- пана; С) әскер- жау; Д) до жолдас; Е) үлкен- зор;

23. Ауыспалы мағынада тұрған сөзді табыңыз.

А) Қалада өзбек ұлтының мәдени орталығ ы бар; В) Олар ертелі-кеш еңбек етіп жүр; С) Адамның ниеті жақсы болсын; Д) Оны көрмегелі біраз жылдар өтті; Е) Көп жылдық қарт еменнің еш жапырағы қалмапты;

24.Көп мағыналы сөзді табыңыз.

А) қарт; В) бас; С) жауыз; Д) мұқаба; Е) қалта

25. Синонимдік қатарды табыңыз.

А) алыс, ұзақ, биік; В) түзу, тура , ұзын; С) қиын, оңай, оңаша; Д) Үй, шаруа, мектеп; Е) дидар, ажар, келбет;