6B06149 – «Ақпараттық жүйелер» мамандығына арналған «AZhN 1202– АҚпараттық ЖҮйелер негіздері»


АЖ математикалық қамсыздандырылуы. Математикалық модель



бет13/66
Дата13.09.2023
өлшемі3,7 Mb.
#180956
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   66
Байланысты:
umkd akparatt k zhuieler negizderi 2022

АЖ математикалық қамсыздандырылуы. Математикалық модель.
АЖ математикалық қамсыздандырылуы(МҚ) ақпараттық қамсыздандырылу мен программалық қамсыздандырумен қатар АЖ-дың маңызды қамтамасыз етуші кіші жүйелерінің бірі болып табылады. Компьютердің жұмыс бағдарламасын қол жетімді алгебралық формула бойынша жасау оңайырақ, сондықтан жүйенің техникалық жобалау сатысында МҚ әзірлеу әрқашан бағдарламалық жасақтаманы жасаудан бұрын болады.
МҚ - ны әзірлеумен математиктер штаты бар арнайы бөлімшелер (бөлімдер) айналысады, олардың жұмысының нәтижелері бағдарламашылар үшін түсінікті және пайдалы болуы керек.
АЖ МҚ-бұл ақпараттық жүйеде есептерді шешуде қолданылатын математикалық әдістердің, модельдердің және ақпаратты өңдеу алгоритмдерінің жиынтығы (Ақпараттық жүйелерді жобалауды Функционалды және автоматтандыру).
Кейде өңдеу бағдарламасының алгоритмін жазу жеке қосалқы ішкі жүйеге бөлінеді: АҚ (алгоритмдік қолдау), ол МҚ мен ПҚ арасында аралық орын алады,
біз МҚ-да Алгоритмдеу бөлімін қосамыз.
АЖ МҚ тағайындау:
1. АЖ экономикалық-математикалық моделін құру;
2. осы модельді ашу кезінде оңтайлы шешімді табу;
3. алынған шешімге талдау жүргізу.
МҚ құралдарына мыналар жатады:
басқару процестерін модельдеу құралдары;
басқарудың типтік міндеттері;
математикалық бағдарламалау әдістері, Математикалық статистика, жаппай қызмет көрсету теориясы және т. б
Математикалық модель түсінігі. Жалпы модель және атап айтқанда математикалық модель ұғымы қазіргі уақытта ең кең таралған ұғымдардың бірі болып табылады. Зерттелетін объект пен модель арасында ұқсастық болуы керек, бұл олардың ұқсастық дәрежесін анықтауға мүмкіндік береді. Модель, әдетте, нақты объектіні, физикалық құбылысты немесе процесті жеңілдетеді, объектілердің осы класы үшін маңызды және типтік элементтер сақталуы керек (Ex: физикада газдар мен сұйықтықтардың қасиеттерін сипаттайтын заңдар олардың модельдері үшін шығарылады – яғни идеалды газдар мен сұйықтықтар).
Басқару теориясында мінез-құлық модельдері қарастырылады, яғни.түпнұсқа жүйемен ұқсастық мінез–құлықтан тұруы керек. Жүйеде материалдық, энергетикалық және ақпараттық ағындар кіретін және шығатын кірістер бар, соның арқасында жүйеде қайта құру нәтижелері сыртқы ортаға түседі.
Модель кіріс параметрлерінің өзгеруіне мінез-құлықты көрсететін шығу параметрлерінің өзгеруімен жауап беруі керек. Басқару теориясының орталық модельдерінің бірі –"қара жәшік" моделі (ішінде не, қалай және қандай ретпен жүретіні маңызды емес).
Процестер мен құбылыстардың модельдері олардың заңдылықтарын жақсы түсінуге ғана емес, сонымен қатар әртүрлі тәжірибелер жүргізуге де қызмет етеді (бұл әр түрлі вариациялардың салдарын зерттеу өте қымбат болатын ұйымдастырушылық жүйелерде өте маңызды). (Ex: материалдық ресурстарды жеткізу жоспары). Жүйені модельдеу нысаны ретінде таңдау қажет:

  • көптеген элементтерден тұратын түпнұсқа объектінің болуы;

  • бақылаушы-зерттеушінің болуы;

  • бақылаушы үшін модельдеу объектісін қарастыру шекарасын анықтайтын міндеттер, оның маңызды қасиеттерін бөлу.

Модельдеу объектісі туралы зерттеуші гипотезалар ұсынады –белгілі бір ұсыныстар, тәжірибелік мәліметтер, бақылаулар, болжамдардың аз санына негізделген болжамдар. Сонымен қатар, адам аналогияны кеңінен қолданады – зерттеушінің пікірінше, зерттелетін модельдеу объектісінің мінез-құлқын түсіндіруге көмектесетін екі түрлі объектінің кез-келген жеке ұқсастығы туралы пікірлер. Аналогиялар мен гипотезалар негізінде адам модельдеу объектісінің қасиеттері, оның мінез-құлқы туралы идеялардың белгілі бір жүйесін жасайды. Бұл ұсыну жүйесі сызбалар, графиктер, теңдеулер, макеттер, механизмдер түрінде жасалады, яғни абстрактілі немесе материалдық алмастырғыш ретінде әрекет ететін объектінің моделі жасалады.
Осылайша, модель дегеніміз-зерттелетін объектінің нақты өмір сүру формасынан өзгеше түрде ұсынылуы, оны зерттеу ол туралы жаңа білім береді.
Модельдеу дегеніміз-модельмен эксперимент жүргізу арқылы объект туралы ақпарат алу үшін объектіні модель ретінде ұсыну.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   66




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет