to демеулігі қажет емес.  Салыстырыңыз:  We  saw him cross

169 
He seems
to think 
so. 
They
happened
to be
there at that time. 
He is sure
to come. 
He is likely
to be sent
there. 
Ол 
солай
 ойлайтын сияқты.
 
Олар онда
сол уақытта
 кездейсоқ болды
Ол міндетті түрде келеді
 
Оны 
сол жерге
 жіберетін шығар
 
He
was said/supposed 
Ол
 бұл туралы 
білмейді
 
to know
nothing about it.
деп 
айтты/шамалады
 
 
 
Инфинитивтен кейін тұратын осындай актив құрылымдар
to seem, to 
prove, to happen, to be sure, to be likely/unlikely
етістіктерімен 
қолданылады: 
Есімшелі құрылымдар 
Есімше, инфинитив сияқты, күрделі толықтауыш жасай алады: 
We 
saw
him crossing
Біз оның көшеден өткенін көрдік 
the street.
Есімшесі оралымның инфинитивті оралымнан айырмашылығы – 
есімше күрделі толықтауышта іс-қимылдың орындалу үдерісін, ал 
инфинитив фактісін білдіреді. Салыстырыңыз: 
We 
saw
him cross
the street. Біз оның көшеден өткенін көрдік. 
(Есімшемен мысалдағыдай, өту
үдерісі емес, фактісі
) 
 
 
Тәуелсіз есімшелі оралым 
 
Есімше күрделі толықтауыштан басқа, тәуелсіз есімшелі оралым 
деп аталатын оралымды жасай алады. Сөйлемде ол негізінен 
пысықтауыштың рөлін атқарады (көбінесе – себеп, мезгіл және 
шартты). Мұндай оралым орыс тіліне әдетте бағыныңқы сөйлеммен 
аударылады. 
Тәуелсіз есімшелі оралым, ереже бойынша, есімшелі зат есімнен 
тұрады. Есімше пассив, перфект және т.б. болуы мүмкін («Есімше» 
бөлімін қараңыз): 
The weather being fine,
Ауа райы тамаша болғандықтан
, 
they went for a walk. 
олар серуенге шықты. 
The rain having stopped,
they
Жаңбыр басылып қалғандықтан
,
 
 
did not take their umbrellas. олар қолшатыр алған жоқ 

170 
All doors having been locked,
Барлық есіктер жабық болған- 
they to wait. 
дықтан
, оларға күтуге тура келді. 
The experiment having been
Эксперимент біткен кезде,
finished,
they could go 
олар үйлеріне қайта алды. 
home.
Грамматикалық материалды қайталаңыз және бақылау 
сұрақтарына жауап беріңіз: 
1.
Инфинитивті күрделі толықтауыш қалай жасалады? 
2.
Ол қандай жағдайларда қолданылады? 
3.
Инфинитивті күрделі толықтауышта 
to
демеулігі қай кезде 
қолданылмайды?
4.
Инфинитивті пассив құрылымдар қалай жасалады? 
5.
Есімшелі күрделі толықтауыштың инфинитивті күрделі 
толықтауыштан айырмашылығы неде? 
6.
Тәуелсіз есімшелі оралым орыс тіліне қалай аударылады? 
7.
Онда қандай тұлғаларда есімше тұруы мүмкін? 

жүктеу/скачать 2,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: