қоры-
тынды
жасаңдар.
260
ТеРМиНДеРДің ТүСіНДіРМе СөзДігі (глОССАРий)
А
Авитаминоз
– тағамдағы дәрумендердің аздығынан ағзадағы зат алмасу
үдерісінің бұзылуынан болатын ауру.
Автоматизм
– жасуша, ұлпа немесе мүшелердің сыртқы тітіркен діргіштердің
әсерінсіз ырғақты қызметі.
Агглютинация
– арнайы антиденелердің (агглютининдер) әсерімен
антигендердің (бактериялар, қан жасушалары, басқа жасушалар) бір-біріне
жабысуы және тұнба (агглютинант) жасауы.
Аденоидтар
– мұрынжұтқыншақ бадамшалары.
Адреналин
– бүйрекүсті бездерінен бөлінетін гормон.
Аддисон ауруы (қола ауруы)
– бүйрекүсті бездерінен гормонның аз бөлінуінен
болатын ауру.
Айкезбе
– ұйқысырау ауруы.
Айырша без, тимус
– иммундық жүйенің орталық мүшесі. Кеуде қуысының
көкірек аймағында орналасқан.
Акселерация
– жасөспірімдер мен балалардың денесінің дамуы және
жыныстық жетілуі уақыттан бұрын тез қарқынмен үдеп жүруі.
Аксон
– жүйке импульстарын бір жасушаның денесінен және дендриттерден
келесі нейрон мен ағзаларға өткізетін нейронның ұзарған (1 м-ге дейін)
цитоплазмалық өсіндісі.
Акупунктура
(лат.
acus
– ине және
punctura
– егу), инемен емдеу. Дененің
жұмсақ тіндерінің белгілі бір нүктелеріне арнайы жасалған инелерді шаншу
арқылы емдеу әдісі. Инемен емдеудің шығу тарихы Қытай, Корея, Жапония
елдеріндегі ежелгі (дәстүрлі) медицинаның дамуымен тікелей байланысты.
Ақшам соқыр
– ағзада
А
және
В
2
(рибофлавин) дәрумендерінің жетіспеу
салдарынан жарық нашар кезде (іңірде, түнде) көру қабілетінің бұзылуы.
Алкоголизм
– созылмалы ауру, ол спиртті ішімдіктерін жиі, ұдайы ішуден
пайда болады.
Аллельдер
– сәйкес хромосомалардың бірдей үлескілерінде болып, баламалы
(қарама-қарсы қалыптағы) белгілерiнің дамуына жауап беретін дәл сол геннің
әртүрлі қалпы. Мысалы, асбұршақтардың сары және жасыл түсі.
Аллергия – иммундық жауабының үлгісі, ол әртүрлі құрамдағы бөгде заттарға
ағзаның жоғары ерекше сезімталдығының дамуынан пайда болады. Аллергияны
қоздырушы зат аллергендер деп аталады. Мысалы, өсімдіктің тозаңы, үй шаңы,
дәрілік препараттар және т.б.
Альбинизм,
реңсіздік (лат.
albus
– ақ) – өзіне тән түсінің жоғалуы. Альбинизм
рецессивті генге байланысты тұқым қуалайтын белгі.
|
