А.Ә.Әлімхан Х. Б. Ахметова М. М. Абдрахманова


 Қазақтың сөзге тоқтайтынын неден аңғаруға болады



бет60/65
Дата27.10.2023
өлшемі371,15 Kb.
#188549
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   65
Байланысты:
А.Ә.Әлімхан Х. Б. Ахметова М. М. Абдрахманова-emirsaba.org

13. Қазақтың сөзге тоқтайтынын неден аңғаруға болады 
A) Билер талқысмы арқылы даудың тез шешілетіндігінен
B) Даудың билер талысынсыз-ақ, ауыл ақсақалдарымен шешілгенінен
C) Өзара түсінушілік арқылы дауды өздері шешетіндігінен
D) Әр рудың биі дауды өздері талқылап шешетіндігінен
E) Екі бидің айтысын күллі халық қолдағаннан
14. Билер айтысының маңызы 
A) Өз руының дауын шешуді мақсат еткен
B) Шешендіктерін көрсетіп отырған
C) Басқаның сөзін тоқтатуға арналған
D) Халықты тәрбиелеуге арналған
E) Тапқыр, қушыкеш адамдардан болған
15. Бидің шыққан ортасы 
A) Ақсүйектен
B) Би әулетінен
C) Хан тұқымынан
D) Қарадан
E) Рубасылардан
16. Биге деген ерекше құрмет айтылатын бөлім 
A) 1
B)2
C) 3
D) 4
E) 5
17. Билер туралы зерттеулер айтылған бөлім 
A) Бірінші
B) Үшінші
C) Төртінші
D) Екінші
E) Бесінші
18. Мәтіннің төртінші бөліміне лайықты тақырып 
A) Ру тәрбиешісі
B) Билер талқысы
C) Әділ билік
D) Дау шешу
E) «Еңлік-Кебек» пьесасы
19. Мәтін мазмұнын ашатын нақыл сөз 
A) Атасыз биді қойсаң, Босамас аузы парадан.
B) Әулекі би ат үстінен билік айтар.
C) Би болмақ ініден, Белге шықпақ баладан.
D) Әділ бидің елін дау араламайды.
E) Бұзылған елдің ішіне, Сормаңдай би кез болар.
20. Кішігірім рулардың үлкен руларға қосылуының себебі 
A) Биі қасиетті болғандықтан



89
B) Рубасы болмағандықтан


C) Дау-дамай көп болғандықтан
D) Сыртқы жаулардан қорыққандықтан
E) Сақтану керек болғандықтан

XII нұсқа 
1 мәтін 
Қазақта ер адамдар бас киімінің бірнеше түрі болған. Қай түрі болмасын
үйде ер адамның бас киімін тек шешесі мен әйелі ғана ұстаған. Бұл ырым
үйдегі ер адамның басын қадірлеуден туған. Қазақтың бас киімдерін зерттеумен
айналысып жүрген суретші, дизайнер Мүслім Жұмағұлов сақ дәуірінен бас
киім киелі саналған дейді.
Қазақта бас киімнің түрі көп болған. Ер адамдар да, әйелдер де жасына лайық
бөлекше киетін. Бас киіміне қарап хан ба, қара ма ажыратады. Мысалы,
мұрақты тек арнайы мерекелерде бөріктің үстінен тек хандар киген. Өйткені
мұрақ – тек хан-сұлтандарға, ел билеуші лауазымды тұлғаларға арнап тігілетін
бас киім. Мұраққа қарап халық оның мансабын, дәрежесін анықтайтын болған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   65




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет