Психология 11) Жеке тұлғаның қабілеттері. «Мен – концепция» және тұлғаның өзін-өзі бағалауы. Жеке тұлға - қоғамда белгілі бір жағдайға ие және белгілі бір коғамдык рөлін атқаратын, саналы индивид. Роль дегеніміз - жеке адамнын атқаратын әлеуметтік кызметі. Мәселен, атаананын ролі - балаларын тарбиелеу, мектеп директорынын рөлімұғалімдер ұжымын басқару және окушыларды окыту барысын уйымдастыру. Жеке тулганын позициясы дегеніміз-онын катынастарынын жүйесі. Жеке адамнын мәнді қатынастарына: өмірдін материалдық жағдайларына, коғамға және адамдарға, өзіне-озі мойнына алган міндеттерге, коғамдык, енбек міндеттеріне деген катынастар жатады. Мен" концепциясы негізінде жеке адам өзгелермен қарым-қатынас жасап, өзіне деген көзқарасын қалыптастырады. Адам бойындағы “мендік” қасиет адамның іс-әрекеті мен әлеуметтік ортамен қарым-қатынас жасауы барысында қалыптасады. Кез келген адамның өз “менін” айыра алуы тұлғалық қасиеттің өзекті белгісі болып табылады. Жалпы мен концепциясынын 4 түрі бар шынайы “мен” (осы шақтағы өзі туралы түсінік), · идеалдық “мен” (өзінің пікірі бойынша, субъектінің моральдық нормаларға бағдар алғанда қандай болуға тиіс екендігі), · серпінді “мен” (субъектінің қандай болғысы келетіндігі туралы ниеті), · фантастикалық “мен” (егер мүмкін болса, субъектінің қандай болуды армандайтындығы), т.б. "Мен" тұжырымдамасының қалыптасуы адамдар арасында қызмет алмасу жағдайында жүріп, оның барысында субъект “басқа адамға айнадағыдай көрінеді” және сол арқылы өз менінің бейнесін сақтап, айқындайды және түзетеді Өзін-өзі бағалау – тұлғаның өткен тәжірибесін жалпылауы және өзінің «Мен»-іне жаңа ақпарат ұйымдастыруының когнитивті сызбасы болып есептеледі. Сонымен қатар, өзін-өзі бағалау, әсіресе тұлғаның қабілеті мен мүмкіндігі туралы айтылса, тұлғаның белгілі бір үміттену деңгейін көрсетеді. Тұлғаның үміттену деңгейі әр түрлі жағдайларға, себептерге байланысты. Мысалы: достарының арасында мақтаншақ бала, мұғалім мен өзін басқалай бағалайды. Сол себептен өзін-өзі бағалау өзін жетілдіру құралы болып, айналасындағы адамдарға өзі туралы жағымды әсер беру үшін жағдай жасау.
