5.2. Жердің химиялық қҧрамы, геохимиялық эндемиялар Жердің құрамында (суда да) кейбір химиялық элементтердің
аз немесе кӛп болып келетін аймақтарды биогеохимиялық
провинциялар деп атаймыз. Жерде аз болған химиялық зат суда
да, ӛсімдікте де, мал тағамдарында да кем болып келеді.
Жерде йодтың аздығынан жемсау ауруы, фтордың кӛптігінен
флюороз кеселі пайда болады. Молибденнің кӛп болуынан
эндемиялық подагра туындайды, стронцийдің мол болуынан -
острео- және хондродис-трофия, селеннің кӛп болуынан - бауыр
ауырады.
Биогеохимиялық ауруларды болдырмау үшін мынадай
шараларды іске асыру керек:
-
жерге немесе малдарға жетпейтін химиялық заты мол
қосымша тағам беру керек;
-
халықтың тағамдарының түрлерін мейлінше дұрыс
ұйымдастыру керек;
-
сырт жерлерден басқа тағамдардың түрлерін кӛбейту
керек;
104
-
тұзға немесе нанға жетпейтін заттарды қосу керек;
-
судағы фтордың артық мӛлшерін азайту керек, кем
болса қосу керек.
