Г. Е. Берікханова Элементарлық математика 5B 01 11 00 «Информатика» және 5B 01 10 00 «Физика» мамандығы бойынша оқитын студенттерге оқулық



бет43/503
Дата08.07.2017
өлшемі67,2 Mb.
#20734
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   503

Ескерту: 2-салдар көбейтудің ауыстырымдылық заңы бойынша 1-салдарға келтіріледі.

3-салдар. Аралас сандарды көбейту үшін оларды бұрыс бөлшектерге айналдырып, шыққан бөлшектерді жалпы ереже бойынша көбейтсе болғаны.

Анығында, анықтама бойынша аралас сандардың қайсысын болса да бұрыс бөлшекпен алмастыруға болатындықтан, аралас сандарды көбейту оларға сәйкес бұрыс бөлшектерді көбейтумен пара-пар болады.



Мысал. .

Көбейтуде аралас санды қашан болса де бұрыс бөлшекке айналдырып отыру шарт емес екендігін ескерте кетейік. Мұндай сандарды көбейтудің қосындыны қосындыға көбейту ережесі бойынша да орындауға болады, өйткені аралас сан қандай да болса бір бүтін сан мен бөлшектің қосындысы болып табылады.



Аралас санды бүтін санға көбейткенде аралас санды бұрыс бөлшекке айналдырмаса да болады. Аралас сан бүтін санға қосынды сияқты көбейтіледі.

Мысал. .

Олай болса, аралас санды бүтін санға көбейту үшін бүтін санға аралас санның бүтінін бір бөлек, бөлшегін бір бөлек көбейтіп, шыққан көбейтінділерді қосу керек.


Бөлшектерді көбейту мына заңдарға бағынады:

  1. Үлестірімдік (дистрибутивтік).

Екі санның қосындысының (айырмасының) үшінші санға көбейтіндісі олардың сол үшінші санға көбейтінділерінің қосындысына (айырмасына) тең болады.

.

  1. Терімділік (ассоциативтік).

Егер жеке көбейткіштерді қандай да болсын бір топтарға біріктіріп, көбейтуді сол топтар бойынша орындап, шыққан көбейтінділерді өз ара көбейтсе, бұдан көбейтінді өзгермейді.

,

  1. Ауыстырымдылық (коммутативтік).

Көбейткіштердің орнын ауыстырғаннан көбейтінді өзгермейді

.


  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   503




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет