Г. К. Уазырханова

 
207 
14.3.6  Қара  дененің  энергетикалық  жарқырауы  10  кВт/м
2
-ге 
тең. 
Температурасын анықтаңыз: (

 5,67
.
10
-8
Вт/м).  
        А) 648 К;              В) 736 К;          С) 544 К;          D) 367 К;              Е) 1000 К. 
 
14.3.7  Балқыту пешінің бақылау терезесінен  шыққан энергияның ағыны 34 Вт. 
Егер саңылаудың  ауданы S = 6см
2
 болса, онда пештің температурасы:   
          (




Вт/м
2
К
4
) 
 
  А) 1000К;         В)100 К;              С)1961 К;           D) 866 К;               Е) 636 К. 
 
14.3.8 Сәуле жҧтқыштық қабілеті нӛлге тең физикалық дене: 
    А) сҧр;      В) абсалют қара;     С) ақ;       D) қызыл;     Е) идеалды айналық. 
 
14.3.9  Абсолют  қара  дененің  Т  температурасын  2  есе  арттырсақ,  онда  оның 
сәуле шығару қуаты қалай ӛзгереді? 
        А) 16 есе артады;                     В) 8 есе артады;                   С) 4 есе артады;           
        D) 2 есе артады;                       Е) ӛзгермейді; 
 
14.3.10  Кирхгофтың  универсалды  функциясы 
салынған  графикте  аудандары  ӛзара  тең  екі 
бӛліктер  берілген.  Берілген  бӛліктердің 
сәуле  шығарғыштық  қабілеті  r

,
т
  мен 
энергетикалық  жарқырауы 

R

,
т
  қандай 
қатынаста орналасқан? 
        А) r
1

 r
2
;   

R
1
=

R
2
. 
В) r
1

 r
2
;   

R
1

R
2
. 
        С) r
1
= r
2
;   

R
1
=

R
2
. 
D) r
1

 r
2
;   

R
1

 

R
2
. 
        Е) r
1

 r
2
;   

R
1

R
2
. 
 
14.3.11 
Энергетикалық жарқыраудың спектрлік тығыздығы дегеніміз: 
А) Бірлік уақыт ішінде бірлік ауданнан  шыққан энергия; 
В)  Жиіліктің  барлық  диапазонында  бірлік  ауданнан  шығатын  сәуленің  
қуаты; 
С)  Берілген  диапозонға  жақын,  жиіліктің  бірлік  диапозонында  бірлік 
уақыт ішінде бірлік ауданнан шығатын энергия; 
D)  Жиіліктің  барлық  диапазонында  бірлік  уақыт  ішінде  шығатын 
сәуленің  қуаты; 
Е)  Берілген  диапозонға  жақын,  жиіліктің  бірлік  диапозонында  бірлік 
ауданнан шығатын энергия. 
 
14.3.12 Қате тҧжырымды кӛрсетіңіз: 
А)  дененің  энергетикалық  жарқырауы  дегеніміз  жиіліктің  барлық 
интервалында дене бетінің бірлік ауданынан шығатын сәуленің қуаты; 
В)  дене  қандай
 
толқын  ҧзындығын  кӛбірек  шығаратын  болса,  сондай 
толқын ҧзындығын кӛбірек жҧтатын болады; 
С)  қара  денелерге  максимал  сәуле  жҧтқыштық  қабілеті  мен  минимал 

 
208 
сәуле шығарғыштық қабілеті тән; 
D)  сҧр  денелерің  сәуле  жҧтқыштық  коэффиценті  барлық  толқын 
ҧзындықтары ҥшін  бірдей; 
Е)  геометриялық  оптика  заңы  бойынша  айналық  денелер  ӛзіне  тҥскен 
сәулелерді толығымен шағылдырады; 
 
14.3.13  Тӛменде  берілген  тҧжырымдама  жылулық  сәуле  шығару  заңдарының 
қайсы  заңына  жатады:  Дененің  сәуле  шығарғыштық  қаблетінің  сәуле 
жҧтқыштық  қаблетіне  қатынасы  барлық  денелер  ҥшін  брдей  және  тек 
сәуле  шығару  жиілігі  мен  дене  температурасының  функциясы  болып 
табылады. 
        А) Стефана-Больцман заңы;      В) Кирхгоф заңы; 
        С) Виннің ығысу заңы;               D) Столетов заңы;     Е) Планк гипотезасы. 
 
14.3.14 Толқын ҧзындығы 25 пм тең рентген сәулелерлері фотонының массасы:   
        (h=6,62.10
-34 
Дж·с):    
        А)  0,138
.
10
-26 
кг;            В) 8,83
.
10
-32 
кг;                     С) 5,41
.
10
-22 
кг;       
        D) 1,62
.
10
-32 
кг;               Е) 0,26
.
10
-30 
кг. 
 
14.3.15 Электронның импульсі толқын ҧзындығы 520 нм фотонның  импульсіне 
тең. Электронның жылдамдығы: 
A) 1200 м/с;      B) 1800 м/с;    C) 2300 м/с;    D) 1400 м/с;     E) 2100 м/с. 
 
14.3.16 Толқын ҧзындығы 0,5 мкм тең кӛрінетін жарық фотонының энергиясы: 
        (h=6,62
.
10
-34
Дж
.
с);                                                                         
        A) 1,64
.
10
-19
 Дж;                B) 2,89
.
10
-19
 Дж;                    C) 4,12
.
10
-19
 Дж;      
        D) 4,44
.
10
-19
 Дж;                  E)  3,97
.
10
-19
 Дж. 
 
14.3.17 Жиілігі I,6

10
15
 Гц- ке тең болатын фотонның энергиясы: 
       (h=6,62
.
10
-34
Дж
.
с);                                                                         
     А) 6,62 эВ;       В) 3,31 эВ;     С) 1,6 эВ;        D) 0,843 эВ;     Е) 0,662 эВ. 
 
14.3.18  Сәуле  шығару  квантының  100  МГц  жиілігіне  сәйкес  келетін    толқын 
ҧзындығы: (с = 3

10
8
 м/с) 
       А) 10м;                  В) 8м;               С) 5м;               D)  3м;               Е) 1 м. 
 
14.3.19  Импульсі  р=1,6
.
10
-27 
Н
.
с    фотонның  энергиясы:  (с=3
.
10
8
  м/с; 
Кл
е
19
10
6
,
1



) 
       А) 10 эВ; 
         В) 5 эВ; 
    С) 3 эВ;         D) 1,6 эВ; 
      Е) 1 эВ. 
 
14.3.20 Толқын ҧзындығы 1,24 нм  фотонның энергиясы:  
       (h=6,62
.
10
-34
Дж∙с ) 
       А) 2,1
.
10
-16
Дж;                   В) 3,6
.
10
-16
Дж;                    С) 5,8
.
10
-16 
Дж;       
       D) 2,7
.
10
-16 
Дж;                  Е) 1.6
.
 10
-16
Дж. 

 
209 
14.3.21    Суретте  абсолют  қара  дененің             
r (

,T)  сәуле шығарғыштық қабілетінің  
екі  әртҥрлі  температурадағы 

  толқын 
ҧзындығына 
тәуелділік 
графигі 
кӛрсетілген. 
Бҧл 
графиктен                   
Т
1
/Т
2 
температураларының  қатынасын 
табыңыз: 
       А) 1,23;           В) 1,33;                 С) 3,0;              
D) 0,5;                      Е) 0,75.  
 
14.3.22  Берілген  тҧжырымдамалардың  ішінен  қайсысы  сыртқы  фотоэффект 
заңына сәйкес екенін табыңыз: 
             1. қанығу фототогы жарық ағынына пропорционал; 
             2. қанығу фототогы фотон энергиясына пропорционал; 
             3.фотоэлектрондардың  максимал  жылдамдығы  жарық  жиілігімен 
анықталады; 
             4.фотоэлектрондардың 
максимал 
жылдамдығы 
жарықтың 
интенсивтілігімен анықталады; 
             5.  фотоэффектінің  қызыл  шекарасы  жарықтың  максимал  жиілігімен 
анықталады. 
        А) 1, 2;          B)  2, 3 ;           С)   1, 3 ;           D )  3, 5 ;          E)  4, 5. 
 
14.3.23 Басқа денелерден оқшауланған зарядталмаған пластинкаға ультракҥлгін 
жарық  тҥсірілген.  Фотоэффект  нәтижесінде  осы  пластинка  қандай  заряд 
алады? 
          А) оң;             В) теріс;        С) заряд таңбасы әр тҥрлі болуы мҥмкін; 
          D) пластина зарядталмайды;  Е) берілген жауаптар ішінде дҧрысы жоқ  
 
14.3.24  Жарық  әсерінен  заттардан  электрондардың  ҧшып  шығу  қҧбылысы 
дегеніміз: 
         А) сыртқы фотоэффект;      В) флуоресценция;           С) ішкі фотоэффект;       
         D) электрондық эмиссия;            Е) автоэлектрондық эмиссия; 
 
14.3.25  Фотоэлементке  тҥсірілген  жарықтың  жиілігі  екі  есе  кеміген. 
Фотоэлемент  материалынан  электронның  шығу  жҧмысын  елемеу  ҥшін, 
тежеуші кернеуді неше есе ӛзгерту қажет? 
          А) 2 есе арттыру;          В) 2 есе азайту;                       С) 
2
 есе арттыру;           
          D) 4 есе арттыру;          Е) 3 есе арттыру керек; 
 
14.3.26 Натрий ҥшін фотоэффектінің қызыл шекарасы 500 нм-ге тең. Натрийден 
электронның шығу жҧмысын анықтаңыз? (h=6,62
.
10
-34
Дж
.
с,  е=1,6
.
10
-19
Кл): 
      A) 5,62 эВ;       B) 3,64 эВ;      C) 2,85 эВ;        D) 4,82 эВ;     Е) 2,49эВ. 
 

 
210 
14.3.27  Металл  бетінен  толқын  ҧзындығы  200  нм    жарық  әсерінен  ҧшып 
шыққан  фотоэлектрондардың  максимал  кинетикалық  энергиясын 
табыңыз: ( А
шығ

4,97эВ, h=6,62.10
-34 
Дж
.
с , е=1,6
.
10
-19 
Кл.) 
        А) 1,24эВ;        В) 6.21эВ;    С) 4,97эВ;     D) 11,18эВ;     Е) 5,59эВ.   
 
14.3.28  Мырыш  пластинкаға  толқын  ҧзындығы  220  нм    монохромат  жарық 
тҥсірілген.  Фотоэлектрондардың  максимал  кинетикалық  энергиясын 
табыңыз: (А
шығ
 = 6,4
.
10
-19
Дж, m
e
= 9,1
.
10
-31
кг) 
        А)2,63
.
10
-19
Дж;                  В)11,6
.
10
-19
Дж;                               С)1,11
.
10
-19
Дж;   
        D)4,3
.
10
-19
Дж;                    E) 4,8
.
10
-19 
Дж. 
 
14.3.29  Литийдің  бетіне  толқын  ҧзындығы  310  нм    монохромат  жарық 
тҥсірілген.  Электрондардың  эмиссиясы  тежеуші  потенциалдар  айырмасы 
1,7  В  болған  кезде  тоқтайды.  А  шығу  жҧмысы:  (h=6,62
.
10
-34
  Дж
.
с,  
1эВ=1,6
.
10
-19
 Дж) 
       А)1,6 эВ;              В)   2,3 эВ;            С)  3,2 эВ;         D) 1,2 эВ;        Е)  2,7 эВ. 
 
14.3.30  Цезийді  жиілігі  0,75
.
10
15 
Гц  жарықпен  сәлелендіру  кезінде 
фотоэлектрондардың  максимал  кинетикалық  энергиясы  1,93.10
-19
  Дж-ге 
тең болған. Цезий ҥшін электрондардың шығу жҧмысы: (h=6,62.10
-34
 Дж·с, 
е=1,6.10 
-19
 Кл):      
        А)  3,1 эВ;        В) 1,9 эВ;             С) 6,9 эВ;         D) 4,97 эВ;             Е) 2,1 эВ. 
 
14.3.31  Катод  бетіне  тҥсетін  және  фотоэффект  қҧбылысын  тудыратын 
жарықтың толқын ҧзындығы екі есеге кемісе, онда тежеуші потенциалдар 
айырымасының мәні (катод материалынан электрондардың шығу жҧмысы 
ескерілмейді): 
        А) 2 есе артады;                   В) 
2
 есе артады;                          С) ӛзгермейді;  
        D) 
2
 есе кемиді;                Е) 2 есе кемиді;   
 
14.3.32 Сыртқы фотоэффект заңына сәйкес келмейтің тҧжырымды тап: 
            А)  фотоэлектрондардың  жылдамдығы  тек  олардың  шығу  жҧмысы 
арқылы анықталады; 
            В) қанығу фототогы жарық ағынына пропорционалды; 
            С)  фотоэлектрондардың  максимал  жылдамдығы  жарық  жиілігімен 
анықталады; 
            D)  фотоэлектрондардың  жылдамдығы  жарықтың  интенсивтілігіне 
тәуелсіз; 
             Е)  фотоэффектің  қызыл  шекарасы  электронның  шығу  жҧмысымен 
анықталады. 
 
14.3.33  Фотоэффектің  қызыл  шекарасы  600  нм  тең  металдан  электрондардың  
шығу жҧмысы: (h = 6,62

10
-34
 Дж

с,  е = 1,6

10
-19
 Кл) 
            А) 10 эВ;               В) 8 эВ;              С) 6 эВ;               D)4 эВ;            Е) 2 эВ. 

 
211 
14.3.34 Сыртқы фотоэффектінің ерекшелігі: 
            А) ультракҥлгін сәуле шығару;              В) қызыл шекараның болуы; 
            С) абсолют қара дене болуы;                 D) абсолют қатты дене болуы; 
            Е) қызыл жарықтың ығысуының болуы; 
 
14.3.35  Фотонның  еркін  электронмен  соқтығысуы  нәтижесінде  оның  толқын 
ҧзындығы  3,62  пм-ге  ӛзгерген.  Фотонның  шашырау  бҧрышының 
косинусы: ( m
e
= 9,1
.
10
-31
 кг, 

к
=2,43 пм,   h = 6,62
.
10
-34 
Дж
.
с) 
             А)  -0,486;        В) 0,628;        С) –0,533;         D)  0,862;                  Е) 0,314. 
 
14.3.36  Еркін  протондардан  комптондық  шашырау  нәтижесінде  толқын 
ҧзындығының максимал ӛзгерісі: ( h=6,62
. 
10
-34
Дж
.
с, m
p
=1,67
.
10
-27
кг) 
             А) 5,68
.
10
-15 
м;     В) 2,42
.
10
-15 
м;     С) 11,36
.
10
-15 
м;     D) 2,42
.
10
-15 
м;   
             Е) 2,64
.
10
-15 
м.  
 
14.3.37  Еркін  электрондардан  комптондық  шашырау  нәтижесінде  толқын 
ҧзындығының максимал ӛзгерісі: (

к 
= 2,43 пм ) 
         А) 0 пм;            В) 2,43пм;        С) 4,86 пм;          D) 2,42 пм;          Е) 2,64 пм. 
 
14.3.38  Еркін  электрондардан  комптондық  шашырау  нәтижесінде  толқын 
ҧзындығының  минимал  ӛзгерісі  (  m
e
=  9,1
.
10
-31
  кг,     

к 
=  2,43  пм,   
h=6,62
.
10
-34 
Дж
.
с) 
         А)  2,43 пм;       В) 0 м;            С)  9,1 пм;         D)  3,18 пм;                 Е)  1,86. 
 
14.3.39  Комптондық  шашырау  кезінде  максимал  толқын  ҧзындығына  сәйкес 
келетін шашырау бҧрышы:  
         А) π/5;             В) π/3;                   С) π;                   D) π/4;                        Е) π/2. 
 
14.3.40 Дҧрыс тҧжырымды табыңыз. Комптон эффектісінің байқалу шарты: 
            А)  заттағы  еркін  электрондардан  жылдам  электрондардың  серпімді 
шашырауында; 
          В)  заттағы  еркін  электрондардан  қысқа  толқынды  электромагниттік 
сәулелердің серпімді шашырауында; 
          С)  заттағы  еркін  электрондардан  жылдам  электрондардың  серпімсіз 
шашырауында; 
           D) заттағы еркін электрондардан қысқа толқынды электромагниттік 
сәулелердің серпімсіз шашырауында; 
          Е) металл бетін жарықпен жарықтандыруда. 
 
 
 
 
 
 
 

 
212 
14.4  Атомдық физика  
 
 
14.4.1      Атомдағы  электрон  орбитасын  кванттау  шарты  келесі  тҥрдегідей 
болады:  
 
  
       A) 

n
v

m
;           B) 

n
vr

m
;     C) 


v
m
;        D) 
n
m
/


vr
;       E)  

n
2
mv
2

.      
        (m,    υ,    r    -    масса,  электрон  орбитасының  жылдамдығы  мен  радиусы,    n-
орбита нӛмірі, ћ-келтірілген Планк тҧрақтысы) 
 
14.4.2    Екі  әр  тҥрлі  стационарлық  кҥйлер  арасынан  ӛткен  кездегі  атомның 
энергияны  шығару  және  жҧту  қабілеті  тӛмендегі  тҧжырымдамалардың 
қайсысында дҧрыс сипатталады? 
А) Кез келген энергиясы бар фотондарды жҧта алады, энергияның қандай да 
бір бӛлігі бар фотондарды шығара алады;      
В) Энергияның қандай да бір бӛлігі бар фотондарды жҧта алады, кез келген 
энергиясы бар фотондарды шығара алады;    
С)  Энергияның  қандай  да  бір  бӛлігі  бар  фотондарды  жҧтады  және 
шығарады,  шығарылатын  және  жҧтылатын  жарық    фотондарының 
энергиялары әр тҥрлі;    
D)  Энергияның  қандай  да  бір  бӛлігі  бар  фотондарды  жҧтады  және 
шығарады,  шығарылатын  және  жҧтылатын  жарық  фотондрының 
энергиялары бірдей;  
E)  Келтірілген жауаптардың ішінде дҧрысы жоқ. 
 
14.4.3  Атомдағы электронның энергиясы Е
1
 стационарлық кҥйден энергиясы Е
2 
 
стационарлық  кҥйге  ӛткен  кездегі  атомның  шығаратын  немесе  жҧтатын 
жиілігі келесі формуламен анықталады: 
       А) 

 = 
h
Е
Е
1
2

;  
 
    В) 

 =
1
2
Е
Е
h

;  
 
 С) 

 = h

E
2
 – E
1

; 
D) 

 = 

1
2
Е
Е

; 
 
    Е) 

 = 
1
2
Е
Е


. 
 
14.4.4  Атомдағы электрон n деңгейден m деңгейге ӛткенде шығарылатын квант 
жиілігі неге тең:   
 
 
 
 
 
 
        A)  
)
1
1
(
n
m
R



;                      B)  
)
(
m
n
R



;                    C) 
)
1
1
(
2
2
n
m
R



 ;    
 
  D) 
)
(
2
2
m
n
R



;                    E) 
n
m
nm
R



. 
         ( R –Ридберг тҧрақтысы) 
 
 
 

 
213 
14.4.5 
 
 
Суретте  атомның  энергетикалық 
деңгейлерінің 
диаграммасы 
келтірілген.   
Қайсы  ауысу  кезінде  толқын  ҧзындығы  ең 
қысқа фотон жҧтылады?        
        А) 1;       В)  2;      С)  3;      D) 4;      Е)  5. 
 
14.4.6 
Суретте 
атомның 
энергетикалық 
деңгейлерінің 
диаграммасы 
келтірілген.  
Қайсы  ауысу  кезінде  жиілігі  ең  аз  фотон 
жҧтылады?        
       A) 1;      B) 2;      C) 3;       D) 4;        E) 5. 
 
14.4.7   Суретте атомның энергетикалық деңгейлерінің 
диаграммасы  келтірілген.  Қайсы  ауысу  кезінде 
жиілігі ең аз фотон шығарылады?         
       A) 1;       B) 2;        C) 3;      D) 4;        E)  5.  
 
  14.4.8  Сутегі атомының иондалу энергиясы Е
i
=13,6 эВ. Электронның ҥшінші 
энергетикалық деңгейден бірінші энергетикалық деңгейге ӛткенде атомның 
шығаратын фотон энергиясы неге тең : 
       А)  9,1 эВ;   В)  12,1 эВ;    С)  1,21 эВ;      D) 4,53 эВ;     Е)  40,8 эВ. 10   
 
 14.4.9      Сутегі  атомы  шығарған спектрдің  ультракҥлгін  бӛлігінде  қайсы  серия 
орналасқан?   
 
               А) Пфунд;     B) Брэкет;       C) Пашен;     D) Бальмер;      E) Лайман. 
 
14.4.10  Ультракҥлгін  аймақтағы    (Лайман  сериясы)  фотонның  ең  аз энергиясы 
неге тең: (Ридберг тҧрақтысы R = 3,29
.
10
15
с
-1
). 
 
  A)  12,3
.
10
-19
 Дж;       B)11,6
.
10
-19
 Дж;     C)16,3
.
10
-19
 Дж;        D)14,6
.
10
-19
 Дж;    
         E) 6,8
.
10
-19
 Дж.  
 
14.4.11   Лайман сериясындағы фотонның ең аз энергиясы:  
 
 
 
         A) 10,2 эВ;      B) 16,3 эВ; 
C) 13,6 эВ;       D) 8,13 эВ;  
  E) 4,32 эВ. 
 
14.4.12    Сутегі  атомының  екінші  орбитасындағы  электронның  айналу  жиілігі 
неге тең? 
  
  A)  4,16
.
10
14
с
-1
;    B)0,2
.
10
14
с
-1
;    C)  1,8
.
10
14
с
-1
;    D)4,6
.
10
14
с
-1
;      E)  8,2
.
10
14
  с
-1
.  
   
14.4.13    Сутегі  атомының  бірінші  орбитасында  орналасқан  электронның 
кинетикалық энергиясы:  
  
          A) 27,2 эВ;     B)16,3 эВ;        C) 13,6 эВ;      D)8,13 эВ; 
E) 4,32 эВ. 
 
14.4.14  Пашен сериясындағы ең қысқа толқын ҧзындығы:  
 
 
   A)  360 нм;      B) 240 нм;        C) 185 нм;        D) 818 нм;        E) 912 нм. 
 

 
214 
14.4.15  Сутегі атомының иондалу потенциалы: 
 
 
 
  
           A) 14,2 В;      B) 2,6 В;    C) 5,2 В;     D) 10,2 В;     E) 13,6 В; 
 
14.4.16 Сутегі атомы спектрінің кӛрінетін бӛлігінде қайсы серия орналасқан? 
 
 
А) Пфунд;      B) Брэкет;       C) Пашен;     D) Бальмер;      E) Лайман.  
 
14.4.17
  Сутегі атомы алтыншы қозған кҥйде орналасқан. Қайсы энергетикалық 
деңгейге ӛткенде кӛрінетін жарық шығарылады?
  
 
  А) бірінші;      В) екінші;     С) ҥшінші;     D) тӛртінші;     Е) бесінші. 
 
14.4.18 Сутегінің қозбаған атомындағы электрон орбитасының ең кіші радиусы 
r
1
 = 52,8 пм.  Сутегі  атомындағы  электронның  ҥшінші  орбитасының 
радиусы: 
 
  А) 154,8 нм;      В) 158,4 нм;    С) 316,8 нм;    D) 475,2пм;    Е) 264 пм. 
 
14.4.19 Қайсы ауысу кезінде сутегі атомы ультракҥлгін сәулелерді шығарады? 
     А) Е
4 

 Е
1
;      В) Е
5 

 Е
3
;     С)  Е
3 

 Е
2
;      D) Е
4 

 Е
3
;      Е) Е
6 

 Е
2
. 
 
 
14.4.20   Энергиясы n =3 бас кванттық санмен анықталатын атомдағы электрон 
кҥйінің саны неге тең:    
 
 
 
 
        A)  2;          B) 3;         C)  6;         D)  8;         E) 18. 

жүктеу/скачать 2,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: